Nhiều nơi ở Trung Quốc xuất hiện “làn sóng nhặt rau về ăn”
- Hân Nhi
- •
Gần đây, cụm từ “sinh tồn 0 đồng” đã âm thầm trở nên phổ biến trên mạng xã hội Trung Quốc. Để tiết kiệm tiền, giới trẻ ở nhiều nơi đã đổ xô đến chợ rau để nhặt rau củ quả người bán vứt đi về làm đồ ăn. Một số người khen ngợi việc này, trong khi số khác lại hoài nghi rằng đây phải là trò “câu view” hay không. Một blogger cho rằng tiết kiệm là một lựa chọn, nhưng việc nhặt đồ thừa có lẽ không còn lựa chọn nào khác.
Sau trào lưu “giả vờ đi làm ở công ty”, trong giới trẻ Trung Quốc lại bùng phát một “cơn sốt nhặt rau”. Nhiều cư dân mạng chia sẻ video đi chợ nhặt “rau thừa” trên các nền tảng xã hội, càng kích thích người khác bắt chước. Thậm chí có chợ còn ra lệnh cấm, không cho người dân nhặt rau, cho rằng điều này gây ảnh hưởng xấu.
Hôm 8/9, một blogger sinh năm 2000 đã đăng một video giải thích rằng anh ấy đã bắt đầu công việc mới để tiết kiệm tiền bằng cách nhặt rau. “Tôi có thể nhặt cái này được không? Đây là lần đầu tiên tôi làm việc này nên tôi chưa quen lắm. Tôi phải hỏi người ta xem có cho tôi nhặt hay không, vì không biết được rằng loại rau trong thùng này này có thể tự ý lấy được hay không…”
Khi xem qua một số video nhặt rau trên Internet, có thể thấy các nhóm nhặt rau được phân bổ ở nhiều nơi trên khắp cả nước, bao gồm Quảng Đông, An Huy, Chiết Giang, Tứ Xuyên, Quý Châu, v.v. Những người tham gia nhặt rau bao gồm sinh viên mới tốt nghiệp đại học, những người trẻ thất nghiệp lâu năm, các bà mẹ toàn thời gian, v.v.
Nữ blogger người An Huy “Rongrong Daily” đã phát một video vào ngày 11/9, chia sẻ trải nghiệm nhặt rau của cô tại Chu Cốc Đôi ở Hợp Phì.
Blogger này cho biết khoản trả góp mua nhà hàng tháng của cô là 25.000 Nhân dân tệ. Sau khi xem nhiều video trực tuyến quay cảnh mọi người nhặt rau, cô đã tự mình thử và thấy rằng nó thực sự tiết kiệm tiền.
安徽一女博主在菜市場撿菜吃。 pic.twitter.com/pPvAbVSb5A
— ying tang (@yingtan04410735) September 11, 2025
(Video: Một nữ blogger ở An Huy đi chợ nhặt rau về ăn.)
Tuy nhiên, nữ blogger này chỉ nhặt rau được vài ngày rồi không đi nữa. Cô đăng một ảnh chụp màn hình trong phần bình luận, cho thấy chợ đầu mối Chu Cốc Đôi đã ban hành lệnh cấm, cho rằng việc này gây ảnh hưởng xấu và cấm người dân đến nhặt rau.
江蘇大學畢業生下班在菜市場撿菜吃。 pic.twitter.com/PvUvjLrVgJ
— ying tang (@yingtan04410735) September 11, 2025
(Video: Một sinh viên tốt nghiệp Đại học Giang Tô sau giờ tan làm đi chợ nhặt rau về ăn.)
Về việc ngày càng có nhiều người tham gia phong trào nhặt rau, một cư dân mạng bình luận: “Đây là một ý tưởng tuyệt vời”, “Nó giúp tiết kiệm rất nhiều tiền mua thực phẩm và giúp cuộc sống dễ dàng hơn”. Một cư dân mạng khác bình luận: “Tôi cũng muốn đi nhặt rau, nhưng đi một mình thì ngại quá. Có ai muốn tham gia cùng tôi không?”
中國人為了省錢，流行撿菜吃。成都一全職媽媽撿菜的第一天，看看撿了些什麼？ pic.twitter.com/aMLtMDa1yk
— ying tang (@yingtan04410735) September 11, 2025
(Video: Người Trung Quốc để tiết kiệm tiền đang thịnh hành trào lưu nhặt rau về ăn. Một bà mẹ nội trợ toàn thời gian ở Thành Đô trong ngày đầu đi nhặt rau đã nhặt được những gì?)
畢業會計生下班後去菜市場撿菜吃。 pic.twitter.com/Jfvya5p4n3
— ying tang (@yingtan04410735) September 11, 2025
(Video: Một sinh viên tốt nghiệp ngành kế toán sau giờ tan làm đi chợ nhặt rau về ăn.)
廣東35歲失業女子和閨蜜去菜市場撿菜。 pic.twitter.com/DbN7PtSoVb
— ying tang (@yingtan04410735) September 11, 2025
(Video: Một phụ nữ 35 tuổi thất nghiệp ở Quảng Đông cùng bạn thân đi chợ nhặt rau.)
廣東市民在批發菜市場撿菜。 pic.twitter.com/A0rVQkxypt
— ying tang (@yingtan04410735) September 11, 2025
(Video: Người dân Quảng Đông nhặt rau tại chợ đầu mối rau củ.)
杭州失業女子在批發菜市場撿菜。 pic.twitter.com/O4rC41bXAg
— ying tang (@yingtan04410735) September 11, 2025
(Video: Một phụ nữ thất nghiệp ở Hàng Châu nhặt rau tại chợ đầu mối rau củ.)
Ngày 13/9, có lẽ vì nhận thấy việc giới trẻ “nhặt rau” ở chợ phản ánh tình cảnh kinh tế khó khăn hiện tại, nhiều blogger cho biết các video liên quan đến nhặt rau của họ đang lần lượt bị các nền tảng ở Trung Quốc Đại Lục gỡ bỏ với lý do “nội dung không phù hợp để hiển thị”.
Cùng với đó, một số cư dân mạng đặt câu hỏi liệu trào lưu này có phải “là để câu view” hay không.
Tuy nhiên, một blogger đã bình luận về hiện tượng người trẻ nhặt rau, thực chất là một loại khổ ẩn chứa đằng sau đó:
“Việc đi chợ sau giờ làm để nhặt rau đã trở thành một chủ đề nóng, nhiều người cho đây là tiết kiệm. Nhưng liệu đó có thực sự là tiết kiệm không? Tiết kiệm là một lựa chọn, nhưng nhặt đồ ăn thừa thì khó có thể là một lựa chọn. Bố mẹ của chàng trai trẻ này sẽ nghĩ gì khi anh ngồi xổm ở chợ nhặt đồ thừa? Họ đã làm việc rất chăm chỉ để nuôi con ăn học, hy vọng chúng sẽ thành đạt, nhưng giờ đây nhìn thấy chúng phải lượm lặt đồ thừa để kiếm sống, điều đó còn đau lòng hơn cả việc bản thân không đủ ăn. Giáo viên của chúng sẽ nghĩ gì? Họ từng dạy trên lớp rằng học hành chăm chỉ sẽ có một tương lai tốt đẹp hơn, nhưng thực tế đã tát vào mặt họ. Đây không phải là lựa chọn của cá nhân, vậy tại sao nó lại nhận được nhiều lượt thích và sự đồng cảm đến vậy?”
Blogger này cho biết, trong bối cảnh nền kinh tế suy thoái và thu nhập trì trệ, giới trẻ phải thắt lưng buộc bụng cắt giảm chi tiêu để tồn tại. Nhưng tại sao rau củ siêu thị ngày càng đắt đỏ, trong khi nông dân lại không bán được giá tốt? Liệu giá ngũ cốc thấp có gây bất lợi cho nông dân, trong khi giá ngũ cốc cao lại làm họ giàu lên? Trong mọi lĩnh vực từ hậu cần đến bán buôn và bán lẻ, mọi khâu chi phí đều tăng cao, lợi nhuận bị thu hẹp. Những gì còn lại cho các nhà cung cấp thượng nguồn là máu và mồ hôi, còn phần còn lại cho hạ nguồn là giá cao. Tiết kiệm thực sự nên là tối ưu hóa lưu thông, phá vỡ độc quyền và giúp nguồn tài nguyên đến được với mọi người hiệu quả hơn, thay vì đổ lỗi cho người tiêu dùng yếu thế nhất. Tiết kiệm là lựa chọn cá nhân; cực khổ là một khiếm khuyết về mặt cấu trúc.
Kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, nền kinh tế Trung Quốc tiếp tục suy thoái, với tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ và trung niên tăng vọt. Khi sinh viên tốt nghiệp đại học gia nhập lực lượng lao động năm này qua năm khác, họ phải đối mặt với thách thức tìm kiếm việc làm ngày càng lớn. Vào tháng Bảy năm nay, tỷ lệ thất nghiệp chính thức của thanh niên quốc gia (trong độ tuổi 16-24) đã đạt mức cao nhất trong 11 tháng. Tuy nhiên, có lo ngại rằng các quan chức có thể đã che giấu dữ liệu, và do nhiều yếu tố khác nhau, tình hình thất nghiệp dự kiến sẽ còn tồi tệ hơn trong tương lai.
Sinh viên mới tốt nghiệp đang phải đối mặt với tình trạng thất nghiệp ngay lập tức. Một sinh viên mới tốt nghiệp đã đăng một video nói rằng: “Tôi vẫn chưa tìm được việc làm, và tình hình của tôi thực sự rất bi đát. Tôi gần như ngủ cả ngày, thức dậy vào buổi tối, ăn một chút, rồi lại chơi điện thoại hoặc xem các thông tin tuyển dụng trực tuyến.”
Một blogger cũng đăng một video nói rằng: “Ai có thể hiểu được nỗi thất vọng khi phải học bốn năm đại học mà chỉ có thể đi giao đồ ăn?” Trong video, một người đàn ông đi xe đạp điện giao đồ ăn bị hỏng xe và khóc dưới mưa.
Nhiều người dân Trung Quốc hiện đang phải dựa vào vay mượn để sinh sống, vừa để trả nợ thế chấp vừa để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng hàng ngày. Theo thống kê, ước tính chỉ riêng trong năm 2024, có khoảng 25 đến 34 triệu người Trung Quốc vỡ nợ. Trong bối cảnh đó, cho vay trực tuyến đã trở thành một ngành công nghiệp nóng, nhưng lãi suất cao đang khiến ngày càng nhiều người Trung Quốc rơi vào cảnh nợ nần, phần lớn là giới trẻ.
Xem thêm
Từ khóa kinh tế Trung quốc Giới trẻ Trung Quốc nhặt rau về ăn
