Nên làm gì khi máy bay gặp nhiễu loạn không khí?
- Trúc Nhi, Tuệ Di t/h
- •
Vào ngày 21/5 vừa qua, một chuyến bay của hãng hàng không Singapore Airlines gặp nhiễu loạn nghiêm trọng khi bay qua Myanmar đã khiến một hành khách thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương. Trước những sự cố này trong các chuyến bay, mọi người không khỏi thắc mắc rằng máy bay gặp nhiễu loạn không khí sẽ có nguy cơ như thế nào? Nên làm gì khi gặp tình huống này?
Ông Hassan Vally, phó giáo sư dịch tễ học tại Đại học Deakin của Australia, viết trên trang web The Conversation rằng những vụ tai nạn như chuyến bay của Singapore Airlines gặp phải là rất hiếm và ít phổ biến hơn các vụ tai nạn gây thương vong khác.
Ông Vally viết: Sự nhiễu động là do các chuyển động không đều của không khí khiến hành khách và phi hành đoàn máy bay bị rung động đột ngột theo chiều ngang hoặc chiều dọc. Chuyến bay nếu gặp phải nhiễu loạn không khí (clear-air turbulence) thì được coi là một trường hợp nghiêm trọng, sự cố này có thể xảy ra mà không báo trước.
Các sự cố nhiễu động máy bay nghiêm trọng
Tại Úc, cơ quan hàng không dân dụng nhận được khoảng 25 báo cáo về việc máy bay gặp nhiễu loạn mỗi năm. Một số báo cáo đề cập đến các nạn nhân bị thương nặng, bao gồm gãy xương và chấn thương ở đầu. Hành khách bị văng khỏi ghế là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây chấn thương đầu.
Đôi khi, mọi người bị thương do các đồ vật bị hất tung và văng vào người. Trong trường hợp không khí hỗn loạn, tiếp viên, toa ăn và hành khách bất ngờ bị văng ra xa, đập vào trần cabin rồi ngã mạnh xuống sàn gây thương tích như gãy xương, trật khớp vai, gãy răng… Hầu như tất cả những người bị thương đều là do không thắt dây an toàn khi xảy ra nhiễu loạn.
Tuy nhiên, tỷ lệ những trường hợp như vậy cũng cần được xem xét. Chỉ riêng tháng 1/2024, đã có hơn 36 triệu hành khách trên các chuyến bay quốc tế tại Australia. Vì vậy, nguy cơ thương vong do nhiễu loạn thực tế là rất thấp.
Tại sao mọi người nghĩ đi máy bay nguy hiểm hơn thực tế?
Ông Vally nói rằng việc mọi người có phản ứng cảm xúc mạnh mẽ khi nghe về một vụ tai nạn như vụ của Singapore Airlines là điều tự nhiên và mọi người có thể tưởng tượng rằng họ cảm thấy sợ hãi như thế nào nếu chính họ cũng có mặt trên máy bay.
Nhưng phản ứng cảm xúc của mọi người có thể thay đổi nhận thức của họ về rủi ro, khiến họ nghĩ rằng các sự cố hiếm gặp này phổ biến hơn thực tế.
Người đoạt giải Nobel về kinh tế và nhà tâm lý học người Mỹ – Daniel Kahneman đã mô tả khuynh hướng nhận thức này trong cuốn sách bán chạy nhất của ông “Thinking, Fast and Slow” (Tư duy nhanh và chậm).
Ông Kahneman cho biết cách mọi người phản ứng với rủi ro không phải là lý trí mà là do cảm xúc điều khiển. Bộ não con người không giỏi trong việc hiểu những rủi ro nhỏ nên nguy cơ gặp phải nhiễu loạn trên máy bay là điều vượt quá nhận thức của mọi người.
Ông nói, một sự kiện càng hiếm gặp thì tác động tâm lý của nó đối với con người càng lớn và mọi người có nhiều khả năng đánh giá quá cao bản chất rủi ro của nó. Tất nhiên, một sự kiện càng hiếm thì khả năng truyền thông sẽ đưa tin về nó càng cao và càng củng cố thêm về hiệu ứng này.
Chúng ta có nên quá lo lắng khi máy bay gặp nhiễu loạn?
Ông Vally cho biết: Một cách để hiểu các hoạt động có rủi ro vừa nhỏ vừa khó hiểu là so sánh rủi ro của chúng với các hoạt động quen thuộc hơn. Nếu chúng ta so sánh như thế này, dữ liệu liên quan cho thấy rủi ro khi lái xe hoặc đi xe máy thực tế lớn hơn nhiều so với rủi ro khi đi máy bay.
Mặc dù những tai nạn như của Singapore Airlines gây tử vong và gây ra nhiều cảm xúc sợ hãi cho mọi người, nhưng điều quan trọng là bạn cần nhận ra rằng cảm xúc có thể khiến mọi người đánh giá sai nguy cơ một tai nạn như vậy xảy ra lần nữa hoặc xảy ra với chính họ.
Ngoài việc gây căng thẳng và lo lắng, việc đánh giá quá cao rủi ro của một hoạt động nhất định có thể khiến mọi người đưa ra những quyết định và hành động sai lầm, khiến họ có nguy cơ bị tổn hại thực tế còn cao hơn.
Nên làm gì để giữ an toàn khi máy bay gặp nhiễu loạn không khí?
1. Luôn thắt dây an toàn
“Ngồi yên và thắt chặt dây an toàn là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân bạn trong lúc máy bay gặp nhiễu loạn,” Thomas Guinn, Giáo sư khoa học hàng không ứng dụng tại Đại học Hàng không Embry-Riddle, Florida đưa ra lời khuyên.
Ông John Strickland, một chuyên gia hàng không ở Anh, cho biết việc các hãng hàng không yêu cầu hành khách thắt dây an toàn trong suốt chuyến bay dù ngắn hay dài đều là nhằm mục đích bảo vệ mọi người trước những sự cố đột ngột có thể xảy ra. Ngay cả khi đèn tín hiệu yêu cầu thắt dây an toàn trên máy bay đã tắt thì bạn vẫn nên thắt dây an toàn.
2. Luôn giữ bình tĩnh
Nhiễu loạn không khí mặc dù không thoải mái nhưng đó sẽ là một phần bình thường của chuyến bay, suy nghĩ này có thể giúp bạn giảm bớt cảm giác sợ hãi. “Nhiễu loạn đa phần là không gây nguy hiểm cho máy bay”, Paul Williams, giáo sư khoa học khí quyển tại Đại học Reading (Anh) người đã nghiên cứu nhiễu động trong hơn một thập kỷ qua chia sẻ.
Ngoài ra, việc cập nhật thông tin về điều kiện thời tiết và khả năng nhiễu động cũng có thể giúp bạn chuẩn bị tinh thần tốt hơn.
3. Chú ý hàng hóa xách tay
Đóng chặt hành lý phía trên đầu để ngăn hành lý rơi xuống trong lúc nhiễu loạn. “Các đồ vật lỏng lẻo có nguy cơ trở thành các vật bay nguy hiểm trong lúc nhiễu động mạnh”, John Cox, cựu phi công, hiện là một chuyên gia cố vấn về an toàn bay.
4. Bảo vệ khi có trẻ nhỏ
Giữ an toàn cho trẻ em trong lúc máy bay gặp nhiễu loạn là điều vô cùng quan trọng. Cơ quan Quản lý hàng không Mỹ (FAA) và NTSB khuyến nghị trẻ em trên 3 tuổi nên có ghế ngồi riêng và có dây an toàn phù hợp.
Còn trẻ nhỏ dưới 3 tuổi thì cha mẹ được khuyến cáo nên ẵm trẻ ra khỏi nôi và giữ chúng trong lòng, ôm chặt và cài dây an toàn riêng dính vào dây an toàn của mình.
Xem thêm
Từ khóa Singapore Airlines nhiễu loạn không khí nhiễu động hàng không máy bay
