16 sự thật gây sửng sốt về cơ thể chúng ta (P2)

Rất nhiều phát hiện khoa học thú vị là những phát hiện về cơ thể con người chúng ta.

Tiếp theo Phần 1.

10. Ảo ảnh quang học

Hình ảnh về thế giới chúng ta “nhìn thấy” là nhân tạo. Bộ não của chúng ta dựng lên một mô hình về thế giới từ các thông tin được cung cấp bởi các mô-đun đo lường ánh sáng và bóng tối, các cạnh, độ cong, v.v…  Điều này khiến cho não tự “vẽ ra” hình ảnh tại điểm mù – khu vực võng mạc nơi các dây thần kinh thị giác tập trung, không có cảm biến. Nó cũng bù đắp cho những chuyển động lên xuống nhanh của mắt, tạo ra các ảnh giả thị giác ổn định.

Nhưng nhược điểm của quá trình này là nó làm cho đôi mắt của chúng ta dễ bị lừa. Truyền hình, phim ảnh và các ảo ảnh quang học hoạt động  bằng cách đánh lừa bộ não.

Đây cũng là lý do vì sao mặt trăng trông lớn hơn nhiều so với thực tế và dường như nó thay đổi về kích thước: kích thước quang học của mặt trăng tương đương với một cái lỗ của máy đục lỗ khoét trên tờ bìa khi chúng ta cầm tờ bìa ở khoảng cách 1 cánh tay.

10. Gen virus trong DNA

Thật đáng ngạc nhiên, không phải tất cả các DNA hữu ích trong nhiễm sắc thể của bạn đều đến từ tổ tiên – một số chúng đã được vay mượn từ nơi khác.

DNA của bạn bao gồm các gen đến từ tối thiểu 8 retrovirus. Đây là loại virus lợi dụng các cơ chế mã hóa DNA của tế bào để để chiếm quyền điều khiển tế bào. Tại một số thời điểm trong lịch sử, các gen này được kết hợp vào DNA của con người. Các gen này trong DNA ngày nay thực hiện những chức năng quan trọng trong việc sinh sản con người, nhưng chúng hoàn toàn xa lạ với tổ tiên của chúng ta

11. Những vi khuẩn trong cơ thể

Nếu chỉ xét về số lượng tế bào, có nhiều vi khuẩn sống bên trong bạn hơn so với số người trên Trái Đất. Có khoảng 37 nghìn tỷ tế bào trong cơ thể bạn, nhưng vi khuẩn có nhiều hơn khoảng 3 lần. Rất nhiều vi khuẩn là thân thiện – theo nghĩa là chúng không gây hại, một số có lợi.

>> Hệ vi sinh vật trong cơ thể: ‘Cơ quan nội tạng’ bị lãng quên

Trong những năm 1920, một kỹ sư người Mỹ đã điều tra xem động vật có thể sống mà thiếu vi khuẩn hay không, hy vọng rằng thế giới không có vi khuẩn sẽ có lợi cho sức khỏe con người. James “Art” Reyniers đã dành cả đời mình để tạo ra những môi trường không có vi khuẩn dành cho động vật.

Kết quả khá rõ ràng: điều này là khả thi, nhưng rất nhiều động vật của Reyniers chết và những con còn sống phải được cho ăn các thức đặc biệt. Điều này là do vi khuẩn trong ruột trợ giúp chức năng tiêu hóa.

Bạn có thể tồn tại nếu không có vi khuẩn, nhưng nếu không có sự giúp đỡ của các enzym trong ruột của bạn do các vi khuẩn tạo ra, bạn sẽ cần ăn loại thức ăn có nhiều chất dinh dưỡng hơn chế độ ăn bình thường.

12. Sự xâm lược của ve lông mi

Tùy thuộc vào độ tuổi, rất có thể bạn có các con ve lông mi. Loại ve này sống trên các tế bào da cũ và dầu tự nhiên (bã nhờn) tạo ra bởi các nang lông của lông và tóc con người. Chúng thường vô hại, mặc dù chúng có thể gây ra dị ứng ở một số ít người.

Ve lông mi thường chỉ lớn đến mức 1/3mm và gần như trong suốt, vì thế bạn thường không nhận ra chúng bằng mắt thường. Nếu quan sát lông mi hoặc lông mày dưới kính hiển vi, bạn có thể phát hiện ra chúng. Chúng thường sống ở gốc lông nơi tiếp xúc với da.

Khoảng một nửa số dân thế giới có chúng, tỷ lệ này tăng lên khi chúng ta già đi.

13. Thiết bị phát hiện photon

Mắt của bạn rất nhạy cảm; chỉ một vài photon ánh sáng mà nó cũng có thể phát hiện ra. Nếu bạn nhìn vào chòm sao Tiên Nữ (Andromeda) vào một đêm trời rất trong và thấy một đường ánh sáng mờ, thì bạn đã nhìn được xa nhất ở mức có thể bằng mắt thường mà không dùng đến công nghệ.

Tiên Nữ là thiên hà gần dải Ngân Hà của chúng ta nhất. Tuy nói là “gần”, nhưng nó cũng cách chúng ta 2,5 triệu năm ánh sáng.

Khi photon của vệt sáng đến mắt bạn bắt đầu hành trình của chúng, đó là thời điểm đã cách đây 2,5 triệu năm. Bạn đang nhìn thấy một khoảng cách không thể tưởng tượng được và nhìn thấy quá khứ cách đây 2,5 triệu năm.

14. Giác quan thứ 6

Cho dù ai có nói thế nào đi nữa, bạn vẫn có nhiều hơn 5 giác quan.

Đây là một ví dụ đơn giản: đặt tay bạn cách một chiếc bàn ủi nóng vài centimet. Không có giác quan nào trong 5 giác quan chính của bạn nói cho bạn biết chiếc bàn ủi sẽ làm bỏng bạn. Nhưng bạn có thể cảm nhận rằng chiếc bàn ủi nóng và bạn sẽ không chạm vào nó. Đây là nhờ vào giác quan bổ sung của bạn – các cảm biến nhiệt trong da của bạn.

Một thử nghiệm nhanh khác. Hãy nhắm mắt lại và sờ vào mũi của bạn. Bạn không cần sử dụng 5 ngón tay mà sử dụng giác quan có tên gọi “proprioception”. Đây là giác quan cho phép các bộ phận cơ thể biết vị trí của các bộ phận khác. Nhờ nó mà không cần sử dụng 5 giác quan cơ bản, bạn vẫn có thể đưa ngón tay chạm vào mũi của mình một cách chính xác.  

>> Nghiên cứu khoa học: Thiền định có thể sản sinh siêu năng lực

15. Tuổi thực sự của bạn là già hơn nhiều

Giống như một con gà, cuộc sống của bạn bắt đầu với một quả trứng. Cho dù quả trứng đó không có vỏ, nhưng nó vẫn là trứng. Nhưng có sự khác biệt đáng kể giữa trứng của người và trứng của một con gà, điều này ảnh hưởng đến tuổi của bạn một cách đáng ngạc nhiên.

Trứng của con người rất nhỏ. Chúng chỉ là một tế bào đơn lẻ với kích thước khoảng 0,2mm. Trứng của bạn được hình thành trong mẹ bạn – nhưng điều đáng ngạc nhiên là nó được hình thành từ khi mẹ bạn vẫn đang ở phôi thai (trong cơ thể của bà ngoại).

Sự hình thành trứng và một nửa DNA của bạn từ mẹ có thể được coi là khoảnh khắc đầu tiên cho sự tồn tại của cơ thể vật chất của bạn. Và nó đã xảy ra trước khi mẹ bạn ra đời. Ví dụ, nếu mẹ sinh ra bạn năm bà 30 tuổi, thì vào ngày sinh nhật thứ 18, nói một cách chặt chẽ thuần sinh học, bạn đã thực sự hơn 48 tuổi rồi.

16. Vai trò của quá trình di truyền biểu sinh

Chúng ta vẫn thường nghĩ rằng gen là yếu tố kiểm soát, xác định chúng ta có thể chất ra sao. Nhưng các gen chỉ là một phần nhỏ của DNA (DNA là phân tử mang thông tin di truyền được mã hóa).

97% khác của DNA đã từng bị coi là không quan trọng. Nhưng gần đây chúng ta đã phát hiện rằng các quá trình biểu sinh (epigenetic) – các quá trình diễn ra bên ngoài các gen – cũng có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của chúng ta.

Một số bộ phận có vai trò kiểm soát “các công tắc” tắt hay bật gen, hoặc chương trình sản xuất các hợp chất quan trọng khác. Trong một thời gian dài, người ta vẫn thắc mắc làm sao chỉ có 20.000 gen (còn ít hơn so với 1 giống lúa) lại đủ để xác định đặc tính chúng ta. Sự thực là 97% khác còn lại của DNA cũng quan trọng không kém.