Giá dầu thô Mỹ về dưới 0 tác động gì tới người tiêu dùng?

Giá dầu thô tại Mỹ hôm 20/4 (giờ địa phương) đã giảm về mức dưới 0 lần đầu tiên trong lịch sử. Đây là dấu hiệu cho thấy nguồn cung dầu thô toàn cầu đã dư thừa ở mức chưa từng có. Điều này xảy ra là do đại dịch virus corona Vũ Hán đã khiến hầu hết các hoạt động kinh tế thế giới bị đình trệ. Vậy giá dầu về dưới 0 được hiểu thế nào và nó sẽ có ảnh hưởng ra sao với người tiêu dùng?

Embed from Getty Images

Tại sao giá dầu về mức dưới 0?

Giá một thùng dầu phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như nguồn cung, nhu cầu và chất lượng. Hiện nay giá dầu giảm mạnh là do nguồn cung đã cao hơn rất nhiều so với nhu cầu tiêu thụ vì hàng tỷ người trên thế giới đang phải thực hiện giãn cách xã hội để ngăn chặn đại dịch virus corona Vũ Hán lây lan.

Vì cung vượt cầu, nên các kho chứa dầu WTI tại Mỹ đã bắt đầu tiệm cận tới mức không còn chỗ để chứa thêm dầu. Cục Thông tin Năng lượng Mỹ tuần trước cho biết kho dự trữ dầu tại Cushing, Oklahoma – trung tâm của mạng lưới đường ống dẫn dầu Mỹ, cho đến ngày 10/4 đã đầy 72%.

Chuyên gia Bob Yawger của Mizuho tại New York nói với Reuters: “Vì không còn không gian chứa dầu thêm nữa, nên mặt hàng dầu thô trở nên vô giá trị”. Ông Yager giải thích về giá dầu âm là khi giá dầu về mức -1 USD/thùng chẳng hạn, thì nhà sản xuất hoặc thương nhân sẽ phải trả 1 USD cho người nào chuyển thùng dầu đó ra khỏi kho.

Theo Reuters, giá dầu giảm một phần cũng là do cách thức giao dịch dầu hiện nay. Khi mỗi một hợp đồng giao hàng tương lai cho 1.000 thùng dầu được các bên ký kết, thì 1.000 thùng dầu đó đều được chuyển trước về lưu kho tại Cushing. Kho này có sức chứa 76 triệu thùng dầu.

Mỗi hợp đồng dầu được giao dịch trong một tháng. Hợp đồng cho tháng Năm sẽ hết hạn chuyển ra khỏi kho vào ngày thứ Ba 21/4 (giờ Mỹ). Các thương nhân sở hữu hợp đồng dầu tháng Năm không muốn chuyển dầu sớm, chấp nhận trả chi phí lưu kho, và khi đến hạn cuối phải chuyển hàng đi, họ đã phải trả tiền cho người mua để giải phóng hàng.

Hợp đồng dầu tháng Sáu, còn một tháng nữa mới phải chuyển ra khỏi kho hàng, vẫn đang có giá giao dịch trên 20 USD/thùng. Tuy nhiên, giá dầu giao ngay giảm mạnh xuống mức âm, cho thấy kho dự trữ dầu hiện đang rất khan hiếm. Lần đầu tiên trong lịch sử, hiện nay giá trị không gian chứa dầu đã cao hơn giá trị dầu.

Giá dầu về dưới 0 tác động gì tới người tiêu dùng?

Chuyên gia Tom Kloza của Dịch vụ Thông tin Giá Dầu nói với Reuters rằng giá dầu thô giảm mạnh tại Cushing không có nghĩa là giá tại trạm xăng phục vụ người tiêu dùng sẽ giảm đột biến tương ứng.

“Chúng ta sẽ tiếp tục thấy giá xăng, dầu diesel và nhiên liệu máy bay sẽ giảm trong tháng Năm, nhưng quý vị không nên kết luận rằng chúng ta sẽ thấy nhiên liệu được cấp phát miễn phí hoặc chúng sẽ xuống tới mức tương ứng với mức giảm giá dầu thô thấp chưa có tiền lệ hôm nay”, chuyên gia Kloza nói.

Ông Kloza nói thêm rằng do giá dầu hiện tại đang thấp, nên phần lớn gia đình Mỹ có thể sẽ tiết kiệm được từ 150 USD đến 175 USD tiền mua nhiên liệu trong tháng này.

Giá dầu về dưới 0 có tác động gì tới ngành hàng không?

Với ngành hàng không đang chịu ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch virus corona, giá dầu thô giảm sẽ giúp họ tiết kiệm được chi phí nhiên liệu khi nối lại hoạt động vận tải.

Tuy nhiên, chuyên gia Raymond James của Savanthi Syth nhận định rằng giá dầu thô giao tương lai giảm cũng cho thấy thị trường hiện không kỳ vọng các hãng hàng không sẽ sớm trở lại hoạt động bình thường.

Giá dầu về dưới 0 cho thấy gì về triển vọng phục hồi kinh tế?

Trong khi các nhà đầu tư và các chuyên gia phân tích tập trung tìm hiểu điều gì khiến giá dầu giảm, thì một bộ phận khác lại đang cố gắng tìm hiểu xem xu hướng giá dầu giảm cho thấy điều gì về triển vọng kinh tế toàn cầu. Trong hai đến ba tháng qua, sản lượng tiêu thụ dầu thô toàn cầu đã giảm 30 triệu thùng/ngày (tương đương giảm khoảng 30%) và số lượng nguồn cung thừa này được bơm vào các kho chứa dầu.

Các chuyên gia cho rằng ngay cả khi nhu cầu thị trường hồi phục mức trước khi xảy ra đại dịch virus corona, thì thế giới cũng phải mất thời gian dài nữa để tiêu thụ hết số dầu dư thừa đang tồn kho.

Ông Kevin Flanagan của Wisdomtree Asset Management, ở New York nhận định: “Những gì thị trường năng lượng đang thể hiện cho thấy rằng nhu cầu tiêu thụ dầu sẽ không sớm hồi phục và sẽ bị dư cung lớn”.

Giá dầu hợp đồng tháng Sáu cũng đã giảm mạnh trong ngày giao dịch 20/4, giảm 18,4% về mức 20,43 USD/thùng. Điều đó rõ ràng cho thấy các thương nhân không nghĩ nhu cầu năng lượng sẽ sớm hồi phục trong tương lai gần. Giá dầu giao tương lai chưa về dưới 0, nhưng mức giá cũng đang giảm rất nhanh.

Xuân Thành (Theo Reuters)