3 mẹo đơn giản trị ho nhẹ và tắc nghẽn ngực cho bé tại nhà
- Liên Hoa
- •
Ho nhẹ kèm theo tắc nghẽn ngực ở trẻ dưới 2 tuổi không nên điều trị bằng thuốc. Thay vào đó, việc điều trị nên bao gồm xông hơi hoặc tạo độ ẩm trong không khí, cho trẻ uống nhiều nước, và dùng dụng cụ hút mũi (bóng bóp) để làm sạch chất nhầy trong mũi.
Khi trẻ nhỏ bị ho nhẹ kèm tắc nghẽn ngực (chest congestion), cha mẹ có thể áp dụng 3 cách điều trị tại nhà như sau:
- Cho trẻ hít hơi nước ấm hoặc không khí ẩm
- Khuyến khích trẻ uống nhiều nước
- Dùng dụng cụ hút mũi để lấy đờm ra ngoài
Các phương pháp này được khuyến nghị vì Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cảnh báo không nên cho trẻ dưới 2 tuổi dùng thuốc ho hoặc thuốc cảm.
Bài viết này sẽ giải thích cụ thể về từng phương pháp trên, đồng thời chỉ ra những dấu hiệu nguy hiểm mà cha mẹ cần nhận biết để đưa trẻ đi cấp cứu kịp thời.
Cách trị ho nhẹ tại nhà cho trẻ
Khi trẻ bị ho kèm tắc nghẽn ngực (hay gọi là ho có đờm), thường chỉ cần thời gian và nghỉ ngơi. Nguyên nhân phổ biến nhất là virus, có thể gây ra viêm tiểu phế quản – tình trạng viêm ở các đường dẫn khí nhỏ trong phổi.
Nếu triệu chứng nhẹ, cha mẹ nên để bé tự hồi phục. Điều trị trong trường hợp này chủ yếu là làm trẻ dễ chịu hơn, không cần dùng thuốc (trừ khi bác sĩ nhi khoa yêu cầu).
3 cách cha mẹ có thể giúp bé gồm:
Tạo độ ẩm
Khi trẻ ho có đờm, việc cho trẻ hít thở không khí ẩm (mát hoặc ấm) sẽ giúp ích nhờ:
- Giữ ẩm các xoang và ngăn đường thở không bị khô, từ đó tránh làm tăng tiết dịch nhầy.
- Làm đờm loãng hơn, giúp bé dễ ho ra ngoài.
Máy tạo ẩm phun sương mát có thể giúp tăng độ ẩm trong phòng mà vẫn giữ nhiệt độ thoải mái cho trẻ. Có hai loại bạn có thể mua: máy tạo độ ẩm siêu âm (thường hoạt động êm hơn và tạo ra sương mịn hơn) và máy tạo độ ẩm bay hơi (có thể hữu ích ở những khu vực có khí hậu rất khô).
Cho trẻ hít hơi nước nóng cũng là một cách hay để làm loãng đờm và giảm ho. Hơi nóng làm đường thở giãn ra, giúp hơi ẩm đi sâu vào tận các nhánh nhỏ trong phổi. Một mẹo đơn giản: Hãy bật vòi sen nước nóng để tạo hơi nước, rồi ngồi cùng trẻ ở bên ngoài khu vực tắm.
Tuy nhiên, không nên dùng máy tạo ẩm cả ngày, vì ẩm quá nhiều dễ khiến nấm mốc phát triển. Nên đổ nước và làm sạch máy hằng ngày để ngăn vi khuẩn.
Bổ sung đủ nước
Mất nước có thể khiến cơn ho có đờm trở nên nặng hơn bằng cách làm cho chất nhầy trong phổi đặc lại do thiếu nước. Tình trạng này cũng có thể khiến đường thở bị thu hẹp (gây khó thở) và làm tăng viêm ở phổi (làm cho cơn ho trầm trọng thêm).
Lượng nước mà mỗi trẻ cần có thể khác nhau. Một cách đơn giản để kiểm tra là quan sát nước tiểu của trẻ. Nếu trẻ đi tiểu thường xuyên và nước tiểu có màu nhạt, đó là dấu hiệu cho thấy trẻ đang được cung cấp đủ nước. Với trẻ sơ sinh, hãy để ý đến số lần thay tã ướt.
Nước lọc có thể nói là lựa chọn tốt nhất cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nước táo và nước hầm (như nước dùng gà) cũng là những lựa chọn phù hợp. Nên tránh nước cam vì tính axit của nó có thể gây kích ứng cổ họng của trẻ. Sữa cũng có thể không phù hợp vì có thể làm tăng tiết chất nhầy.
Hút dịch nhầy trong mũi
Dụng cụ hút mũi dạng bóng bóp có thể giúp lấy chất nhầy ra khỏi mũi của trẻ. Việc này giúp ngăn ngừa tình trạng nghẹt mũi và tắc nghẽn xoang – những nguyên nhân có thể làm trẻ khó thở và khiến cơn ho nặng hơn.
Cách sử dụng dụng cụ hút mũi:
- Bế đầu của trẻ nhẹ nhàng trong khuỷu tay để tạo cảm giác thoải mái.
- Nhỏ vài giọt nước muối sinh lý vào mũi để làm loãng chất nhầy.
- Cầm bóng hút mũi và bóp hết không khí ra khỏi bóng.
- Nhẹ nhàng đặt đầu ống vào lỗ mũi của trẻ.
- Từ từ thả tay ra để không khí quay lại vào bóng, lực hút sẽ kéo chất nhầy ra khỏi mũi.
- Nếu chất nhầy quá đặc và khó hút, hãy nhỏ thêm vài giọt nước muối.
- Tiếp tục thao tác cho đến khi không còn thấy chất nhầy.
Hút mũi trước bữa ăn có thể giúp trẻ bú hoặc ăn dễ hơn nhờ giảm tình trạng thở bằng miệng.
Chỉ nên hút mũi tối đa 1–2 lần mỗi ngày vì nếu hút nhiều hơn có thể gây kích ứng niêm mạc mũi. Ngừng hút ngay nếu bạn thấy có máu trong chất nhầy hoặc mũi của trẻ.
Nguyên nhân gây ho ở trẻ nhỏ
Ho có đờm kèm theo viêm phế quản hoặc viêm tiểu phế quản ở trẻ hầu như luôn là do nhiễm virus ở đường hô hấp trên lan xuống phổi. Những loại nhiễm trùng này được gọi là cấp tính, nghĩa là chúng khởi phát nhanh và tự khỏi trong vòng hai đến ba tuần.
Những kiểu nhiễm trùng như vậy rất phổ biến. Theo Học viện Dị ứng, Hen suyễn và Miễn dịch học Hoa Kỳ, ngay cả những trẻ khỏe mạnh đi nhà trẻ cũng có thể bị tới 8 đợt nhiễm virus đường hô hấp kèm theo ho mỗi năm.
Các nguyên nhân virus phổ biến nhất gây ho ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bao gồm:
- Cảm lạnh thông thường
- Virus hợp bào hô hấp (RSV)
- Virus parainfluenza (thường liên quan đến bệnh viêm thanh quản cấp)
Các nguyên nhân ít gặp hơn bao gồm: dị ứng, hen suyễn, viêm xoang, trào ngược axit và dị vật hít phải.
Một số nguyên nhân nghiêm trọng hơn có thể kể đến: viêm phổi do vi khuẩn, cúm mùa, COVID-19 và ho gà.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ
Một cơn ho không đáp ứng với các biện pháp điều trị tại nhà nên được đưa đi khám càng sớm càng tốt. Điều này bao gồm các trường hợp ho kéo dài nhiều tuần, kèm theo khó thở và đờm đặc có màu xanh vàng.
Khi nào cần gọi cấp cứu 115
Hãy gọi 115 hoặc đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:
- Khó thở kèm theo khò khè
- Thở nhanh và nông
- Khó khăn khi hít thở, không thể nói chuyện hoặc khóc
- Lồng ngực rút lõm khi thở (hiện tượng co kéo liên sườn)
- Ho ra máu
- Môi hoặc mặt tái xanh
- Sốt ở trẻ dưới 3 tháng tuổi (dù chỉ là sốt nhẹ)
Trẻ em hiếm khi ngạt thở trong những trường hợp này, nhưng vẫn có khả năng xảy ra. Để giúp trẻ dễ thở hơn trong lúc chờ cấp cứu, hãy bế trẻ ở tư thế thẳng đứng cho đến khi được nhân viên y tế hỗ trợ.
Xem thêm
Từ khóa trị ho
