Anh thất bại với mục tiêu miễn dịch cộng đồng

Dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp tại Anh, dù cho tỷ lệ tiêm vắc-xin ở nước này khá cao (khoảng 70% dân số đã tiêm chủng đầy đủ), qua đó cho thấy mục tiêu sớm đánh bại virus corona bằng miễn dịch cộng đồng đã thất bại.

Mùa hè vừa qua, nước Anh đã có cuộc thử nghiệm lớn được cả thế giới quan sát. Chính phủ nước này gỡ bỏ hết các hạn chế phòng dịch từ ngày 19/7, cho rằng với tỷ lệ tiêm chủng cao, Anh sẽ an toàn trước virus corona. Nhưng chỉ 3 tháng sau, biến thể siêu lây nhiễm Delta đã khiến cho giấc mơ miễn dịch cộng đồng tan vỡ.

Số ca mắc mới và tử vong do COVID-19 ở Anh đang tăng nhanh trong vài tuần gần đây. Kế hoạch dựa hoàn toàn vào miễn dịch thông qua tiêm vắc-xin đang dần đổ vỡ, bởi miễn dịch do vắc-xin mang lại không hoàn toàn bảo vệ con người trước virus và khả năng bảo vệ này cũng suy giảm theo thời gian.

“Gỡ bỏ các hạn chế được tiến hành với kỳ vọng tiêm chủng sẽ nhanh chóng chiến thắng đại dịch. Thực tế cho thấy chỉ như vậy thôi là không đủ”, Tim Spector, giáo sư chuyên về dịch bệnh di truyền Đại học King’s College London, cho hay.

Hôm 20/10 vừa qua, chính phủ Anh tuyên bố kiên trì với chiến lược tiêm chủng của mình. Họ cho biết chưa cần thiết ban hành các biện pháp khác như bắt buộc đeo khẩu trang, hay bắt buộc có giấy chứng nhận tiêm vắc-xin khi sử dụng các dịch vụ như áp dụng ở một số nước châu Âu, trái ngược với khuyến cáo của các chuyên gia.

Khi chính phủ chấm dứt quy định bắt buộc đeo khẩu trang và giãn cách xã hội từ 19/7, nước Anh có tỷ lệ tiêm chủng cao, điều này khiến nhiều người tin rằng mức độ miễn dịch với virus cũng cao tương đương. Tại thời điểm đó, hơn 50% người dân Anh đã tiêm đủ 2 mũi vắc-xin. Tỷ lệ này giờ đã tăng lên 67%.

Tuy nhiên, mức độ lây nhiễm không giảm nhiều. Số ca mắc mới mỗi ngày dao động 25.000 – 40.000 trong suốt tháng 8 và 9. Số ca mắc mới mỗi ngày hiện đang tiến sát 50.000. Theo thống kê của Đại học Oxford, nước Anh đang có trung bình 667 ca mắc COVID-19 trên mỗi 1 triệu dân mỗi ngày, cao hơn nhiều so với mức 80 của Pháp hay 147 của Đức.

Từ tháng 9, chính phủ Anh bắt đầu tiêm mũi vắc-xin bổ sung cho người 50 tuổi trở lên và người có bệnh nền.

Tuần qua, tỷ lệ người mắc COVID-19 nhập viện đã tăng 10%. Trong khi đó, Anh đang có tỷ lệ tử vong cao gấp 4 lần so với Pháp và 6 lần so với Đức.

Các nhà dịch tễ học cho biết tỷ lệ lây nhiễm tăng mạnh ở Anh hiện nay đến từ nhiều nguyên nhân, trong đó có gỡ bỏ các hạn chế phòng dịch, mức độ miễn dịch nhờ tiêm chủng suy giảm qua thời gian, cùng các hoạt động trong không gian kín được tổ chức.

Những nghiên cứu gần đây cho thấy miễn dịch nhờ tiêm vắc-xin giảm dần hiệu quả bảo vệ qua thời gian, dẫn tới ngày càng nhiều ca nhiễm bệnh dù đã tiêm chủng.

Theo Cơ quan An ninh Y tế Anh, nghiên cứu chỉ ra rằng hiệu quả của vắc-xin Pfizer và AstraZeneca giảm dần trong các tháng kế tiếp. Sau 5 tháng, tỷ lệ hiệu quả bảo vệ chỉ còn 69,7% đối với Pfizer và 47,3% đối với AstraZeneca.

Hiệu quả bảo vệ của vắc-xin ngăn bệnh diễn tiến nặng cũng suy giảm. Cụ thể, với vắc-xin Pfizer, hiệu quả ngăn ngừa mắc COVID-19 diễn tiến nặng giảm từ 99,7% xuống 92,7% sau 5 tháng. Tỷ lệ này của AstraZeneca là 77%.

Các chuyên gia cho rằng việc hiệu quả bảo vệ của vắc-xin suy giảm đồng nghĩa các biện pháp phòng dịch như đeo khẩu trang, giãn cách xã hội, sẽ cần được triển khai, ít nhất trong thời gian trước mắt.

Các chuyên gia dịch tễ học cho biết triển vọng đạt miễn dịch cộng đồng trước loại virus lây lan mạnh như corona vẫn còn là điều xa vời.

“Con người sẽ không xóa sổ được COVID-19, hay ngăn ngừa hoàn toàn nguy cơ tử vong do dịch bệnh. Nhưng chúng ta có thể đưa dịch bệnh về mức khi mà các tổn thất là chấp nhận được”, giáo sư dịch tễ học Bill Hanage của Đại học Harvard cho hay.

Theo WSJ,

Phan Anh