Hai nhà lãnh đạo Mỹ – Trung điện đàm: Chấp thuận thỏa thuận TikTok
- Lý Ngọc
- •
Vào ngày 19/9 (thứ Sáu), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc điện đàm kéo dài gần hai giờ với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Đây là cuộc trò chuyện đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo trong ba tháng qua, tập trung vào nhiều vấn đề quan trọng như thương mại, kiểm soát fentanyl, chiến tranh Nga – Ukraine, và đặc biệt là thỏa thuận liên quan đến TikTok.
Ông Trump mô tả cuộc gọi là “rất hiệu quả” và chia sẻ trên nền tảng Truth Social rằng hai bên đã đạt được tiến triển đáng kể. Ông cảm ơn Trung Quốc vì đã phê duyệt thỏa thuận TikTok, đồng thời cho biết sẽ gặp ông Tập tại hội nghị thượng đỉnh APEC sắp tới tại Hàn Quốc. ông Trump cũng tiết lộ kế hoạch thăm Trung Quốc vào đầu năm sau và cho biết Tập Cận Bình sẽ đến Mỹ “vào thời điểm thích hợp”.
Tuy nhiên, phía Trung Quốc – cụ thể là thông qua bản ghi chép do Tân Hoa Xã công bố – không đề cập đến việc phê duyệt thỏa thuận TikTok. Trung Quốc chỉ nhấn mạnh rằng nước này hoan nghênh các doanh nghiệp đàm phán thương mại dựa trên quy tắc thị trường. Điều này cho thấy một số khác biệt về cách hai bên diễn giải kết quả của cuộc điện đàm.
Sau cuộc gọi, ông Trump tái khẳng định trước báo giới tại Nhà Trắng rằng ông và Tập đã có cuộc trao đổi “tuyệt vời”. Ông nói: “Như các bạn đã biết, ông ấy (Tập) đã phê duyệt thỏa thuận TikTok”. Ông Trump cho biết thêm rằng thỏa thuận đang tiến triển tốt và các nhà đầu tư Mỹ đang chuẩn bị ký kết. Khi được hỏi liệu ông có tin Trung Quốc sẽ không còn kiểm soát TikTok nữa không, ông Trump trả lời rằng “các biện pháp rất nghiêm ngặt” sẽ được áp dụng.
Theo Wall Street Journal, sau các cuộc đàm phán giữa phái đoàn Mỹ và Trung Quốc tại Madrid (Tây Ban Nha), hai bên đã đạt được một thỏa thuận khung, theo đó TikTok sẽ chuyển giao hoạt động tại Mỹ sang quyền kiểm soát của Mỹ. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent xác nhận thông tin này và nói rằng cuộc điện đàm giữa Trump và Tập nhằm hoàn tất các chi tiết cuối cùng. Tuy nhiên, đến nay, các vấn đề pháp lý vẫn đang được xử lý và có thể mất vài tuần nữa để hoàn tất hoàn toàn thỏa thuận.
Theo Reuters, thỏa thuận dự kiến sẽ chuyển giao tài sản của TikTok tại Mỹ từ công ty mẹ ByteDance (Trung Quốc) sang các chủ sở hữu Mỹ. Tuy nhiên, nhiều câu hỏi vẫn còn bỏ ngỏ: Ai sẽ kiểm soát TikTok? Trung Quốc sẽ giữ lại bao nhiêu quyền sở hữu? Và liệu Quốc hội Mỹ có thông qua thỏa thuận này không?
Ông Trump trước đó từng tuyên bố trong chuyến thăm Anh rằng TikTok sẽ được một “công ty yêu nước Mỹ” mua lại. Đây là nỗ lực mới nhất của Trump nhằm buộc TikTok tách khỏi sự kiểm soát của Trung Quốc, sau nhiều năm quan ngại về an ninh quốc gia xoay quanh ứng dụng này.
Bên cạnh vấn đề TikTok, cuộc gọi còn đề cập đến thương mại và fentanyl – một chất gây nghiện mạnh mà Mỹ cáo buộc Trung Quốc là nơi sản xuất và xuất khẩu chính. Ông Trump nhấn mạnh đến nhu cầu chấm dứt cuộc chiến Nga – Ukraine, đồng thời nhắc đến vai trò của Trung Quốc trong việc duy trì nguồn cung dầu mỏ cho Nga, giúp Nga có thêm nguồn lực trong cuộc chiến này.
Ông Trump hiện đang cố gắng tập hợp một liên minh kinh tế để đối đầu với Trung Quốc. Ngày 13/9, ông đã đăng một bức thư gửi NATO trên Truth Social, kêu gọi các nước thành viên áp đặt mức thuế từ 50% đến 100% đối với Trung Quốc. Ông cho rằng điều này sẽ gây áp lực tài chính lên Bắc Kinh và gián tiếp giúp chấm dứt chiến tranh tại Ukraine, bởi Trung Quốc là nước mua dầu mỏ lớn nhất của Nga.
Ông Trump cũng đang theo dõi sát sao chính sách quân sự và đối ngoại của Trung Quốc. Trong chuyến thăm Anh gần đây, ông nhấn mạnh Mỹ đang tìm cách giành lại quyền kiểm soát Căn cứ Không quân Bagram tại Afghanistan – nơi ông cho rằng có vị trí chiến lược gần các cơ sở sản xuất vũ khí hạt nhân của Trung Quốc.
Dù cuộc điện đàm giữa Trump và Tập mang lại một số tín hiệu tích cực, các chuyên gia cho rằng căng thẳng Mỹ – Trung vẫn còn sâu sắc. Ông Tôn Thành Hạo, giám đốc chương trình Mỹ – Âu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và An ninh Quốc tế (ĐH Thanh Hoa), nhận định rằng các bất đồng về kinh tế và chính trị giữa hai nước vẫn chưa được giải quyết. Ông cho rằng nếu không có bước đột phá thực chất, quan hệ kinh tế Mỹ – Trung sẽ khó có thể phục hồi bền vững.
Dù vậy, cuộc điện đàm mới đây là một bước tiến quan trọng trong việc nối lại các cuộc tiếp xúc cấp cao giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, trong bối cảnh nhiều hồ sơ nhạy cảm như TikTok, fentanyl và chiến tranh Ukraine vẫn đang chi phối quan hệ song phương.
Xem thêm
Từ khóa trump TikTok Tập điện đàm
