Người dân Nepal tức giận với chế độ cộng sản, ném chân dung Tập Cận Bình vào lửa
- Lý Ngọc
- •
Vào ngày 9/9, Thủ tướng Nepal KP Sharma Oli đã từ chức sau làn sóng biểu tình chống tham nhũng toàn quốc do giới trẻ Gen Z dẫn đầu. Các cuộc biểu tình cũng nêu lên bất bình về đặc quyền của con cái chính trị gia (nepo kids), và bị châm ngòi bởi lệnh cấm sử dụng mạng xã hội. Người dân đã đổ ra đường phản đối Đảng Cộng sản (CPN – UML) đang cầm quyền, khiến một “đồng chí lớn” Trung Quốc – bạn lâu năm – mất đi sự ủng hộ.
Trong các cuộc biểu tình, có ghi nhận rằng người biểu tình chiếm đóng và đốt cháy nhiều tòa nhà của Đảng Cộng sản, đồng thời treo hoặc mang hình ảnh của lãnh đạo Trung Quốc – Chủ tịch Tập Cận Bình – ra ngoài, và trong một video, một người đàn ông giơ ảnh Tập Cận Bình trước ống kính rồi ném vào đống lửa.
Ngày 10/9, hành động “thanh toán” chính phủ đã tiếp tục: video cho thấy nhiều người biểu tình khả nghi đã chiếm một tòa nhà văn phòng của Đảng Cộng sản và đốt các vật thu được. Trước đó ngày 8/9, họ đã đột phá trụ sở đảng và giật lá cờ có hình búa liềm xuống.
Mặc dù Nepal là một nền dân chủ, Đảng Cộng sản Nepal đã nắm quyền trong nhiều năm, và chỉ vài ngày trước (3/9) Thủ tướng Oli vừa tham dự lễ diễu binh “9‑3” ở Bắc Kinh, thể hiện mối quan hệ gần với Trung Quốc.
Khởi nguồn của cuộc biểu tình là lệnh cấm mạng xã hội, nhưng nhanh chóng nhập vào tính chất chống tham nhũng và chống đặc quyền chính trị. Vào ngày 8/9, chính quyền ra lệnh cảnh sát trấn áp bằng vũ lực chống người biểu tình – khiến tình trạng leo thang thành bạo lực.
Ngày 9/9, người biểu tình trả đuổi cảnh sát, chiếm lấy lượng lớn súng đạn, đồng thời tấn công và chiếm Nhà Quốc hội, trụ sở Chính phủ và dinh tổng thống. Thủ tướng Oli sau đó tuyên bố từ chức, một số bộ trưởng cũng bỏ trốn. Tổng thống Ram Chandra Poudel được cho là cũng từ chức, nhưng Quân đội Nepal đã xác nhận rằng Tổng thống vẫn chưa từ chức.
Quân đội đã can thiệp để cố gắng ổn định tình hình. Các nhóm biểu tình Gen Z đang lên kế hoạch thành lập chính phủ tạm thời. Thị trưởng Kathmandu, Balendra Shah, người không thuộc bất kỳ đảng nào, đang được nhắc tới là một trong những ứng viên có thể dẫn dắt chính quyền chuyển tiếp.
Trong các cuộc biểu tình có đụng độ mạnh với cảnh sát, ít nhất 19-22 người chết và hàng trăm người bị thương. Người dân tố cáo cảnh sát sử dụng đạn thật và hơi cay, trong khi họ khẳng định ban đầu họ biểu tình một cách ôn hòa.
Theo báo cáo của tờ “Mirror” của Anh, vào ngày 9, sau khi Thủ tướng Oli và Tổng thống Boudal lần lượt từ chức do các cuộc biểu tình chống tham nhũng trên toàn quốc, các cuộc biểu tình trên đường phố không những không lắng xuống mà còn trở nên mất kiểm soát và gây ra những thảm kịch mới.
Báo cáo xác nhận bà Rajyalaxmi Chitrakar, vợ của cựu Thủ tướng Nepal Jhalanath Khanal và cựu Đệ nhất phu nhân, đã bị mắc kẹt trong một vụ hỏa hoạn tại dinh thự của bà ở thủ đô Kathmandu sau khi bị người biểu tình phóng hỏa. Bà đã được đưa đến bệnh viện nhưng đã tử vong do vết thương quá nặng.
Giới thiệu về Thủ tướng Ollie
Sinh ra ở miền Đông Nepal, ông Oli bước vào chính trường khi còn là thiếu niên và đã phải ngồi tù 14 năm vì vai trò của mình trong phong trào lật đổ chế độ quân chủ. Ông được coi là người sáng lập Đảng Cộng sản Nepal (Đảng Marxist-Leninist Thống nhất).
Ông Oli lần đầu tiên được bầu làm thủ tướng vào năm 2015, tái đắc cử vào năm 2018 và tái đắc cử trong thời gian ngắn tại quốc hội Nepal vào năm 2021. Nepal đã trải qua một số lần thay đổi chính phủ trong 10 năm qua.
Nepal đã bãi bỏ chế độ quân chủ vào năm 2008 sau hơn một thập kỷ nội chiến và trở thành một nước cộng hòa liên bang, với Đảng Cộng sản Maoist nắm quyền. Kể từ đó, chính phủ Nepal trở lên bất ổn, và quốc gia Himalaya với khoảng 30 triệu dân này đang phải đối mặt với những thách thức kinh tế ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt là sau khi đại dịch COVID-19 giáng một đòn nặng nề vào ngành du lịch Nepal.
Tháng 7/2024, ông Oli trở lại nắm quyền. Sau khi nhậm chức, ông đã phá vỡ truyền thống và chọn Bắc Kinh làm điểm đến cho chuyến công du nước ngoài đầu tiên thay vì Ấn Độ như thường lệ. Ông Oli luôn được biết đến với quan điểm dân tộc chủ nghĩa. Ông chủ trương tăng cường quan hệ với Bắc Kinh và hợp tác trong Sáng kiến Vành đai và Con đường.
Xem thêm
Từ khóa Nepal sáng kiến 'Vành đai và Con đường' Vành đai và Con đường
