Đại biểu Quốc hội đề nghị bỏ giấy xác nhận thông tin cư trú

Minh Long
•
Thứ Bảy, 01/11/2025

Tại phiên thảo luận tổ Quốc hội, đại biểu Nguyễn Phương Thủy đề nghị bỏ thủ tục “xác nhận thông tin cư trú” – thủ tục trung gian đã lỗi thời nhờ cơ sở dữ liệu điện tử – và đơn giản hóa Luật Cư trú, Căn cước để triệt để chuyển đổi số.

dai bieu quoc hoi de nghi bo giay xac nhan thong tin cu tru — Bà Nguyễn Phương Thủy, Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp. (Ảnh: quochoi.vn)

Chiều 31/10, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến an ninh, trật tự, gồm: Luật Cảnh vệ; Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam; Luật Cư trú; Luật Căn cước; Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở; Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Luật Đường bộ; Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ; Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp (đoàn Hà Nội), cho rằng việc sửa Luật Cư trú lần này chưa thể hiện rõ tinh thần phân cấp, phân quyền và chưa mạnh dạn cắt bỏ những quy định chi tiết không cần thiết.

Nhiều điều khoản vẫn quy định tỉ mỉ về hồ sơ đăng ký thường trú, tách hộ, điều chỉnh thông tin cư trú hay đăng ký tạm trú. Những nội dung này cần được quy định khái quát hơn, giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết để bảo đảm linh hoạt.

Bà Thủy dẫn chứng Chỉ thị 24 ngày 13/9/2025 của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch số 02 của Ban Chỉ đạo Trung ương về chuyển đổi số đã nêu rõ việc triển khai 25 dịch vụ công trực tuyến toàn trình trên ứng dụng VNeID, trong đó Bộ Công an có 10 thủ tục liên quan đến cư trú.

Từ ngày 1/10, các trung tâm hành chính công không còn tiếp nhận hồ sơ giấy với các thủ tục này. Tuy nhiên, trong dự thảo Luật Cư trú hiện nay, tinh thần “toàn trình, không hồ sơ giấy” vẫn chưa được phản ánh đầy đủ.

“Nếu không điều chỉnh, chúng ta sẽ rơi vào tình trạng nửa vời. Nộp hồ sơ điện tử nhưng vẫn phải in giấy, ký tay rồi quét tải lên. Như vậy chuyển đổi số sẽ không triệt để”, bà Thủy nêu.

Bà đề nghị tiếp tục đơn giản hóa điều kiện đăng ký tạm trú, bảo đảm mục tiêu quản lý cư trú chứ không phải quản lý sở hữu nhà ở. Quy định hiện hành về “chỗ ở hợp pháp” còn nhiều vướng mắc, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội, nơi nhiều người dân có nhà đất nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận.

“Luật Cư trú chỉ nên tập trung vào quản lý dân cư, ai ở đâu thì đăng ký ở đó, phục vụ công tác quản lý, thống kê, an sinh. Các điều kiện về nhà ở, quyền sở hữu nên được điều chỉnh bằng luật khác”, bà nói.

Đặc biệt, bà đề nghị bỏ thủ tục xác nhận thông tin về cư trú. Đây là thủ tục trung gian khi chuyển từ sổ hộ khẩu giấy sang cơ sở dữ liệu điện tử. Khi Luật Cư trú được ban hành năm 2021, cơ sở dữ liệu dân cư còn mới nên bổ sung thủ tục này để chuyển dần thói quen xã hội.

Tuy nhiên đến nay, toàn bộ thông tin cư trú đã được cập nhật đầy đủ, người dân và cơ quan chức năng có thể tra cứu trực tuyến. Vì vậy, việc xác nhận thủ công là không còn cần thiết.

Theo bà, thủ tục này đang trở thành “gánh nặng hành chính mới”, người dân phải đi lại nhiều lần, cơ quan quản lý cư trú mất thêm thời gian xử lý, trong khi thông tin có thể tra cứu tức thời trên hệ thống.

Nếu tiếp tục duy trì, người dân vẫn phải cung cấp giấy xác nhận cư trú, tức là vẫn làm thủ tục hành chính mà lẽ ra đã có thể bỏ hoàn toàn nhờ dữ liệu điện tử. Ngay cả khi thực hiện trực tuyến, thời gian xử lý vẫn kéo dài 1–2 ngày, không tương xứng với mục tiêu số hóa.

Do vậy, cần mạnh dạn bỏ quy định này trong lần sửa luật tới, để thực sự cắt giảm thủ tục, tạo thuận lợi cho người dân và phù hợp với tinh thần chuyển đổi số mà Chính phủ đang chỉ đạo.

Đối với Luật Căn cước, bà Nguyễn Phương Thủy đề nghị rà soát, bãi bỏ các quy định quá chi tiết, đặc biệt là những quy trình, hồ sơ liên quan đến cấp và đổi căn cước, xác thực thông tin cá nhân.

Những nội dung này đã được Chính phủ xác định phải số hóa hoàn toàn, không tiếp nhận hồ sơ giấy. Vì vậy, luật chỉ nên quy định nguyên tắc, thẩm quyền, phạm vi quản lý, còn chi tiết kỹ thuật nên giao Chính phủ quy định.