Sau đợt mưa với lưu lượng từ 70-250mm, nguy cơ lũ quét, sạt lở, sụt lún đất bao trùm gần như toàn bộ vùng miền núi phía Bắc, kéo dài xuống Bắc Trung Bộ tới tỉnh Quảng Bình.

Trong đó, phía Đông tỉnh Lào Cai, và hầu như toàn bộ tỉnh Yên Bái nằm trong vùng cảnh báo, từ mức trung bình đến rất cao.

ban do canh bao sat lo 2
Các mảng màu hồng – cảnh báo mức rất cao nguy cơ lũ quét, sạt lở và sụt lún dày đặc tại Yên Bái, Lào Cai. (Nguồn: nchmf.gov.vn)

Từ rạng sáng tới sáng 2/10, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia phát 3 cảnh báo liên tiếp đối với các vùng có nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở, sụt lún đất, trải rộng khắp 16 tỉnh từ miền núi phía Bắc đến Quảng Bình.

Cơ quan khí tượng cho hay trong 24 giờ qua (từ 2h ngày 1/10 đến 2h ngày 2/10), khu vực các tỉnh Bắc Bộ, Thanh Háa và Nghệ An đã “ngậm” thêm lượng nước lớn.

Lượng mưa đo tại Nga Sơn (Thanh Hóa) lên tới 254 mm; Mỏ Vang (Yên Bái) 223,4mm; Tả Giang Phình (Lào Cai) 206,2mm.

Các khu vực khác Cao Bồ1 (Hà Giang) 149,4mm; Quảng Khê (Bắc Kạn) 147,2mm; Khâu Tinh (Tuyên Quang) 113mm; Chúc Bái Sơn (Quảng Ninh) 112,2mm; Hồng Sơn (Nghệ An) 94,4 mm; Chiềng Pha (Sơn La) 94mm; Pù Pin2 (Hòa Bình) 89mm; Phì Nhừ 86,8mm (Điên Biên); Thanh Thủy (Phú Thọ) 84,6mm; Nậm Hăn2 (Lai Châu) 77mm; Sơn Lô (Cao Bằng) 62mm.

Mô hình độ ẩm đất cho thấy một số khu vực thuôc các tỉnh trên đã gần bão hòa (trên 85%) hoặc đạt trạng thái bão hòa.

Trong sáng 2/10, khu vực các tỉnh trên tiếp tục nhận thêm lượng mưa nhỏ, từ 0-5mm tại các tỉnh miền núi Bắc Bộ, Thanh Hóa; tại Nghệ An từ 5-10mm, có nơi trên 30mm.

ban do canh bao sat lo
Khu vực cảnh báo sạt lở tập trung lớn các tỉnh miền núi, từ Bắc Bộ tới khu vực miền Trung. Nhiều vùng đánh dấu cảnh báo “hồng” – mức rất cao. (Nguồn: luquetsatlo.nchmf.gov.vn)

Bản tin tiếp theo bổ sung thêm Hà Tĩnh, Quảng Bình vào danh sách khu vực có nguy cơ lũ quét, sạt lở, sụt lún đất, khi lượng mưa tiếp nhận trong 6 giờ, từ 22h ngày 1/10 đến 4h ngày 2/10 tại Kỳ Thương 226mm, Kỳ Sơn 190,6mm (Hà Tĩnh); Bắc Trạch 59,2mm (Quảng Bình). Mô hình độ ẩm đât cho thây một số khu vực đã gần bão hòa (trên 85%) hoặc đã bão hòa.

Mưa tiếp tục trút xuống với lượng phổ biến từ 20-50mm, có nơi trên 100mm tại Hà Tĩnh; từ 30-60mm, có nơi trên 120mm tại Quảng Bình.

Đáng lưu ý, gần như toàn bộ tỉnh Yên Bái, và khu vực phía Đông tỉnh Lào Cai “đỏ” cảnh báo; nguy cơ lũ quét, sạt lở ở mức rất cao tại nhiều khu vực.

Các huyện được đặc biệt lưu ý gồm Bắc Hà, Bảo Thắng, Bảo Yên, Văn Bàn (Lào Cai); Lục Yên, Mù Cang Chải, TP. Yên Bái, Trạm Tấu, Trấn Yên,  thị xã Nghĩa Lộ, Văn Chấn, Văn Yên, Yên Bình (Yên Bái); Quang Bình, Xín Mần (Hà Giang).

Dấu hiệu nguy cơ sạt lở

TS Nguyễn Ngọc Huy, Cố vấn cấp cao về biến đổi khí hậu cho tổ chức Oxfam International cập nhật các dấu hiệu để nhận diện nguy cơ sạt lở trong các bài đăng cảnh báo trên trang Facebook cá nhân.

  • Chân đồi, vách taluy trên đường có nước màu vàng rỉ ra nhiều nhiều, có nơi tạo dòng như thác nhỏ.
  • Nền đất đồi nhão và có dấu hiệu bị trồi lên, biến dạng
  • Cây đổ không do gió mà do nền đất thay đổi
  • Có các rãnh nứt trên đỉnh đồi và lưng chừng đồi
  • Tường nhà, móng nhà bị nứt.
  • Nghe âm thanh bất thường trong lòng đất
  • Dấu hiệu hoảng loạn của vật nuôi như chó, trâu, bò.

Nếu mọi người phát hiện có các dấu hiệu trên thì cần tránh xa khu vực nguy cơ và thông báo cho người xung quanh và cơ quan chức năng.

Nguyễn Sơn