Các doanh nghiệp Hồng Kông ủng hộ luật an ninh dù lo sợ bị tước tự do

Luật an ninh mới mà Trung Quốc vừa áp đặt lên Hồng Kông đã khiến nhiều người dân hòn đảo này lo lắng, nhưng cộng đồng doanh nghiệp tại đây phần lớn lại coi luật này là một cách để khôi phục môi trường làm ăn ổn định.

Luật an ninh mới gây tranh cãi đã trao cho các nhà chức trách Trung Quốc đại lục quyền kiểm soát chưa từng có trong khi họ tìm cách chấm dứt các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ đã nhấn chìm Hồng Kông vào bất ổn suốt năm ngoái.

Bất chấp những cảnh báo của các nhóm nhân quyền và các chuyên gia phân tích pháp luật rằng luật an ninh có thể là đòn chí mạng đối với quyền tự trị luật pháp và tự do chính trị của Hồng Kông, thì nhiều doanh nghiệp trong cộng đồng kinh doanh trên hòn đảo bán tự trị này vẫn chào đón luật mới như là một cách thức để khôi phục sự ổn định.

Phòng Thương mại Hồng Kông đầu tuần này đã gọi việc thông qua luật an ninh mới là “công cụ giúp khôi phục ổn định và sự chắc chắn cho Hồng Kông, nơi đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi sự bất ổn xã hội từ năm ngoái”.

“Chúng tôi cần một môi trường ổn định mà luật an ninh này có thể đem đến”, Phòng Thương mại Hồng Kông cho biết.

Hai ngân hàng lớn của Anh Quốc, HSBC và Standard Chartered – cả hai đều hiện diện chính tại Hồng Kông và Trung Quốc đại lục – tháng trước đã gia nhập với các công ty khác công khai tuyên bố ủng hộ luật an ninh Hồng Kông.

Các nhà phân tích chính sách và các thành viên của cộng đồng doanh nghiệp nói rằng luật an ninh mới có thể thêm rủi ro và tính phức tạp trong hoạt động kinh doanh tại Hồng Kông, nhưng luật này có lẽ sẽ không làm bùng phát làn sóng rời bỏ Hồng Kông của các công ty nước ngoài.

Thị trường chứng khoán Hồng Kông đã tăng điểm gần 3% hôm thứ Năm (2/7), chủ yếu nhờ vào các công ty bất động sản với các nhà đầu tư mạo hiểm đặt cược rằng luật an ninh mới sẽ khôi phục sự ổn định cho thành phố này.

“Nhìn chung, tư duy của người làm kinh doanh luôn luôn là cố gắng và tiếp tục công việc như thể không có điều gì thay đổi, và cố gắng tránh những rủi ro chính trị”, chuyên gia phân tích chính trị Ben Bland của Viện Lowy – nhóm tư vấn chính sách có trụ sở tại Úc – cho biết.

“Do đó tôi không ngạc nhiên với loại phản ứng mà chúng ta thấy”, ông Ben Bland nói.

CEO của Barclay Jes Staley nói với Bloomberg News đây là “tình huống chính trị rất khó khăn”.

“Chúng tôi sẽ không tham gia vào chính trị Hồng Kông”, ông Jes Staley khẳng định.

‘Quan ngại sâu sắc’

Luật an ninh mới quy định hành vi phạm tội được định nghĩa rất rộng từ ly khai, lật đổ, khủng bố đến thông đồng với thế lực nước ngoài. Luật này cũng đặt uy thế của các tòa án do Đảng Cộng sản Trung Quốc kiểm soát tại đại lục cao hơn các tòa án Hồng Kông.

Hồng Kông đã chuyển dịch hành một trung tâm tài chính toàn cầu nhờ vào uy tín của hệ thống tư pháp độc lập, trở thành trung tâm giải quyết và trọng tài tranh chấp, đặc biệt cho các công ty đại lục.

Quyền tự trị về luật pháp đó, cùng với các quyền tự do khác của người dân đã được đảm bảo tại Hồng Kông trong 50 năm theo mô hình “một quốc gia, hai chế độ” mà Trung Quốc đã cam kết trong Tuyên bố Chung Trung-Anh 1984, căn cứ để Anh Quốc trao trả chủ quyền Hồng Kông cho Trung Quốc vào năm 1997.

Mô hình quản lý đó đã tạo ra một bức tường lửa ngăn cách giữa Hồng Kông và hệ thống luật pháp mơ hồ của Trung Quốc đại lục, và cũng giúp Hồng Kông trở thành cửa ngõ vào đại lục của các công ty nước ngoài.

Hiệp hội Bar Hồng Kông hôm 1/7 nói rằng luật an ninh mới đã làm xói mòn hệ thống “một quốc gia, hai chế độ” của Hồng Kông và điều này khiến họ “quan ngại sâu sắc”.

Tổ chức này nói thêm rằng luật an ninh mới đe dọa tới các quyền được bảo vệ, trong đó có các phiên xét xử công bằng, các quyền cơ bản và tự do biểu đạt.

Các nhà phân tích chính sách cho rằng mặc dù sẽ không có sự thay đổi hoàn toàn chỉ sau một đêm, nhưng rủi ro có lẽ sẽ ngày càng gia tăng trong tương lai.

“Về lâu dài, luật an ninh mới có thể sẽ khuyến khích Bắc Kinh và các đồng minh của họ tại Hồng Kông đặt áp lực chính trị lớn hơn lên các công dân và nhân viên của họ để tuân thủ hơn nữa nghị trình của Bắc Kinh”, ông William Nee của tổ chức Ân xá Quốc tế nói với Bloomberg News.

Các nhà phân tích chỉ ra các công ty đã bị Bắc Kinh nhắm mục tiêu về các vấn đề chính trị như thế nào, nổi bật nhất là phản ứng dữ dội của Bắc Kinh đối với hãng hàng không Hồng Kông Cathay Pacific về việc nhân viên của hãng này bị cáo buộc đồng tình với những người biểu tình ủng hộ dân chủ.

HSBC cũng đã đối mặt với áp lực từ một cựu Trưởng Đặc khu Hồng Kông thân Bắc Kinh trước khi ngân hàng này biểu hiện sự ủng hộ luật an ninh mới. Các nhà phân tích cho rằng các công ty sẽ muốn trách gặp phải số phận tương tự như Cathay Pacific hay HSBC.

Phòng Thương mại Mỹ tại Hồng Kông cho biết họ sẽ cần thời gian để các doanh nghiệp Mỹ tại hòn đảo này “nghiên cứu chi tiết luật an ninh”.

“Chúng tôi hy vọng luật này sẽ không ảnh hưởng tới sự năng động và lợi ích của thành phố tuyệt vời này”, Phòng Thương mại Mỹ  tại Hồng Kông nói.

‘Thị trường rộng lớn’

Các nhà phân tích nhận định rằng vị thế cửa ngõ vươn tới giới nhà giàu tại Trung Quốc đại lục của Hồng Kông có lẽ sẽ nằm trong sự đánh giá hàng đầu của các nhà đầu tư.

Các thị trường chứng khoán và bất động sản Hồng Kông trong những năm gần đây đã thu hút hàng tỷ USD từ đại lục.

Cho đến cuối năm 2019, các công ty đại lục đã chiếm 72%, tương đương 3,4 nghìn tỷ USD, vốn hóa thị trường tại Hồng Kông, theo Hội đồng Phát triển Thương mại Hồng Kông.

Một số công ty nhà nước và tư nhân lớn nhất của Trung Quốc đã niêm yết trên thị trường chứng khoán Hồng Kông.

Gần đây nhất, gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc JD.com tháng trước đã huy động được gần 4 tỷ USD trong đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng tại thị trường chứng khoán Hồng Kông. Đây là đợt IPO lớn thứ hai thế giới được ghi nhận trong năm nay.

“Tôi thực sự cảm thấy điều này sẽ tăng thêm sự phức tạp khi làm việc tại Hồng Kông hoặc các hoạt động xuất phát từ Hồng Kông”, ông Jun Bei Liu của Tribeca Investment Partners nói với Bloomberg News.

“Nhưng tôi nghĩ Hồng Kông rất rất quan trọng và đó là trung tâm để tiếp cận với Trung Quốc, một thị trường rộng lớn”, ông Jun Bei Liu  nói.

Xuân Thành (Theo HKFP)

Xem thêm: