Những điểm đáng chú ý trong cuộc tranh biện phó tổng thống Hoa Kỳ Vance-Walz
- Hải Đăng
- •
Thượng nghị sĩ Ohio JD Vance (Đảng Cộng hòa) và Thống đốc Minnesota Tim Walz (Đảng Dân chủ), cả hai chính trị gia đều đến từ vùng Trung Tây, đã gặp mặt trực tiếp tại New York vào tối thứ Ba (1/10, giờ Hoa Kỳ) trong cuộc tranh biện phó tổng thống đầu tiên và có thể là duy nhất trong kỳ bầu cử 2024 này, một khoảnh khắc quan trọng diễn ra hơn một tháng trước Ngày Bầu cử (5/11).
Hai ứng cử viên đã đụng độ về nhiều vấn đề, từ phá thai đến nhập cư đến chính sách đối ngoại. Nhưng cuộc tranh biện này có điều đáng chú ý là nó văn minh và tập trung vào chính sách hơn so với cuộc tranh biện giữa Phó Tổng thống Harris và cựu Tổng thống Trump diễn ra vào tháng trước.
Không rõ sự kiện này sẽ tác động đến mức nào, nhưng đây có thể là lần cuối cùng cử tri được chứng kiến một cuộc tranh biện liên quan đến các ứng cử viên hàng đầu trước cuộc bầu cử vào đầu tháng Mười Một.
Với cuộc đua đang tiến gần đến hồi kết gay cấn, cả ông Vance và ông Walz trong suốt cuộc tranh biện đều cố gắng đưa ra lý do tại sao cặp đề cử của họ nên giành chiến thắng. Ông Vance, đề cử viên phó tổng thống của ông Donald Trump, lập luận rằng ông và cựu tổng thống sẽ mang lại “lẽ thường” cho Nhà Trắng.
Trong khi đó, ông Walz đã ca ngợi đề cử viên tổng thống Đảng Dân chủ Kamala Harris và thành tích “lãnh đạo ổn định” của bà, đồng thời chỉ trích ông Trump là một thế lực hỗn loạn.
Sau đây là những điểm chính rút ra từ cuộc tranh biện Vance-Walz hôm thứ Ba (1/10):
Ông Vance thể hiện kỹ năng tranh biện
Ông Vance bước vào cuộc tranh biện vào tối thứ Ba (1/10, giờ miền Đông Hoa Kỳ) với nhiều rủi ro hơn ông Walz. Thượng nghị sĩ Ohio đã gây tranh cãi và chế giễu vì cáo buộc người di cư Haiti ăn thịt thú cưng ở Springfield, Ohio và vì những phát biểu trước đó về “những bà mèo không con“, có liên quan đến ngôi sao ca nhạc Taylor Swift.
Nhưng vào tối thứ Ba, ông Vance đã dập tắt — ít nhất là tạm thời — mọi nghi ngờ về lý do tại sao ông Trump lại chọn ông làm người đồng hành tranh cử.
Là một luật sư được đào tạo tại Yale, ông Vance rõ ràng đã thể hiện được năng lực của mình trong cuộc tranh biện. Ông dễ dàng trả lời những câu hỏi hóc hiểm và hơn nữa tại một thời điểm đã thách thức ngược lại những người điều phối của CBS News về việc họ kiểm tra thông tin thực tế (fact-check) những phát biểu về Springfield của ông.
Cách diễn đạt trau chuốt của ông Vance đã tạo nên sự tương phản rõ rệt với màn trình diễn đôi khi gặp khó khăn của ông Walz. Ngoài ra, ông Vance cũng nhân cơ hội này nhấn mạnh vào quá trình trưởng thành khiêm tốn của mình ở vùng Appalachia. Đây là một nỗ lực rõ ràng nhằm thu hút những cử tri có thể đã mất hứng thú vì những tranh cãi xung quanh ông gần đây.
Đó chính là động lực mà ông Vance cần khi ông bước vào cuộc tranh biện này với số phiếu ủng hộ trong các cuộc thăm dò đang thấp hơn so với đối thủ Đảng Dân chủ.
Câu hỏi mở đầu tập trung vào Israel
Cuộc tấn công tên lửa của Iran vào Israel – và lời cảnh báo của Israel rằng Iran “sẽ phải trả giá” – nổi lên đầu tiên khi đèn bật sáng trên sân khấu tranh biện phó tổng thống Hoa Kỳ vào tối thứ Ba (1/10).
Người điều phối Margaret Brennan mở đầu phiên thảo luận bằng một câu hỏi về những gì sẽ diễn ra tiếp theo: Các ứng cử viên có ủng hộ Israel nếu họ quyết định tấn công Iran không?
Ông Walz là người trả lời đầu tiên. Ban đầu, thống đốc Minnesota có vẻ lúng túng, liên tục gọi một số mục tiêu chính sách là “cơ bản”.
Ông Walz nói: “Khả năng tự vệ của Israel là hoàn toàn cơ bản. Đưa các con tin trở về là cơ bản. Và chấm dứt cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Gaza. Nhưng việc mở rộng của Israel và các lực lượng ủy nhiệm của họ là điều hoàn toàn cần thiết để Hoa Kỳ có một sự lãnh đạo vững chắc ở đó”.
“Điều cơ bản ở đây là sự lãnh đạo vững chắc sẽ là quan trọng”, ông Walz nói tiếp.
Sau đó, ông Walz quay sang chỉ trích ông Donald Trump, gọi cựu tổng thống, đề cử viên tổng thống 2024 của Đảng Cộng hòa là một nhân vật gây chia rẽ và gây mất ổn định.
“Những người gần gũi nhất với Donald Trump mới hiểu ông ta nguy hiểm như thế nào khi thế giới nguy hiểm như thế này”, ông Walz nói.
Ông tiếp tục chỉ trích Tổng thống Trump khi tại nhiệm đã rút khỏi Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) vào năm 2018, chấm dứt một thỏa thuận đa phương bao gồm các hạn chế đối với chương trình hạt nhân của Iran.
“Chúng ta đã có một liên minh các quốc gia đã đóng hộp chương trình hạt nhân của Iran. Donald Trump đã rút lại chương trình đó và không đưa bất kỳ thứ gì khác vào thay thế. Vì vậy, Iran đang tiến gần hơn đến vũ khí hạt nhân so với trước đây vì sự lãnh đạo thất thường của Donald Trump”, ông Walz lên án.
Khi những người điều phối quay sang ông Vance, ban đầu thượng nghị sĩ đã né tránh câu hỏi, sử dụng bài phát biểu mở đầu của mình để giới thiệu với khán giả rằng ông là một đứa trẻ của tầng lớp lao động.
“Tôi nhận ra rằng rất nhiều người Mỹ không biết chúng ta là ai”, ông Vance hướng vào máy quay nói.
Sau đó, ông chuyển sang phản hồi câu hỏi đang được đặt ra. Ông Vance lập luận rằng ông Trump, trong bốn năm làm tổng thống từ năm 2017 đến năm 2021, đã khiến thế giới an toàn hơn bằng cách thể hiện sức mạnh và khơi dậy nỗi sợ hãi.
“Mặc dù Thống đốc Walz vừa cáo buộc Donald Trump là tác nhân gây hỗn loạn, nhưng Donald Trump thực sự đã mang lại an ninh cho thế giới và ông đã làm được điều đó bằng cách thiết lập sự răn đe hiệu quả. Mọi người sợ vượt quá giới hạn”, ông Vance nói.
“Donald Trump thừa nhận rằng để mọi người sợ Hoa Kỳ, thì [chúng ta] cần hòa bình thông qua sức mạnh”, ông Vance nói.
Ông Walz lúng túng khi trả lời về câu chuyện Trung Quốc
Thống đốc Minnesota đã có một buổi tối thứ Ba không suôn sẻ, điều này thể hiện rõ ở câu trả lời ngượng ngùng của ông liên quan đến tuyên bố rằng ông đã ở Hồng Kông trong cuộc biểu tình ở Quảng trường Thiên An Môn năm 1989.
Các hãng tin tức bao gồm APM Reports và Đài phát thanh công cộng Minnesota gần đây đã đưa tin rằng bằng chứng cho thấy ông Walz thực sự đã ở Trung Quốc vào cuối năm đó, vào tháng Tám, trái ngược với những tuyên bố của ông.
Khi được yêu cầu giải thích về sự khác biệt giữa phát biểu của mình và các báo cáo gần đây, ông Walz đã gặp rất nhiều khó khăn để đưa ra câu trả lời cô đọng. Ông thừa nhận rằng đôi khi ông có thể là một “kẻ ngốc“.
“Hãy nhìn xem, cộng đồng của tôi biết tôi là ai. Họ đã thấy tôi đang ở đâu. Họ – hãy nhìn xem, tôi sẽ là người đầu tiên nói với bạn rằng tôi đã dành hết tâm huyết cho cộng đồng của mình. Tôi đã cố gắng hết sức có thể, nhưng tôi không hoàn hảo, và đôi khi tôi là một kẻ ngốc, nhưng điều đó luôn đúng“, ông Walz nói.
Khi bị nhắc lại câu hỏi, ông Walz nói: “Tất cả những gì tôi nói về điều này là, tôi đã đến đó vào mùa hè năm đó và nói nhầm về điều này, vì vậy tôi sẽ chỉ — đó là những gì tôi đã nói”.
“Đúng vậy, tôi đã ở Hồng Kông và Trung Quốc trong cuộc biểu tình đòi dân chủ, đã tham gia, và từ đó, tôi đã học được rất nhiều điều cần thiết trong quản lý”, ông Walz nói thêm.
Khoảnh khắc đó đến khi Đảng Cộng hòa đã đang tăng cường giám sát các chi tiết về cuộc đời của ông Walz, bao gồm cả thời gian và cấp bậc ông phục vụ trong quân ngũ, cũng một số câu chuyện riêng tư khác của gia đình ông.
Chủ đề nóng nhất: nhập cư
Cuộc tranh biện phó tổng thống diễn ra ba tuần sau khi ông Trump và bà Harris đối đầu trong cuộc tranh biện phát sóng trên ABC News và một chủ đề nóng nhanh nóng chóng nổi lên trở lại: nhập cư.
Sự kiện hôm thứ Ba đã nhắc lại một trong những khoảnh khắc lan truyền nhất từ cuộc tranh biện tổng thống trước đó, liên quan đến cộng đồng người Mỹ gốc Haiti đang phát triển mạnh ở Springfield, Ohio.
Vào ngày 10 tháng 9, ông Trump trên sân khấu tranh biện với bà Harris đã nhiều lần tuyên bố rằng những người di cư Haiti ở Springfield đã bắt và ăn thịt mèo và chó trong các khu dân cư.
Bản thân ông Vance cũng đã đưa ra những tuyên bố tương tự và lan truyền nó trên mạng xã hội.
Trên sân khấu tranh biện tối thứ Ba (1/10), ông Walz đã tấn công ông Vance vì vai trò của ông trong việc gieo rắc nỗi sợ hãi, dẫn đến căng thẳng và thậm chí là đe dọa đánh bom ở Springfield.
Ông Vance trong buổi tranh biện đã tránh nhắc lại những cáo buộc nêu trên về người di cư Haiti. Tuy nhiên, ông đã đổ lỗi cho những gì ông mô tả là tình trạng nhập cư không được kiểm soát đã gây căng thẳng cho các nguồn lực địa phương.
“Ở Springfield, Ohio và ở các cộng đồng trên khắp đất nước này, bạn có những trường học quá tải, bạn có những bệnh viện quá tải, bạn có những ngôi nhà hoàn toàn không đủ khả năng chi trả, bởi vì chúng ta đã đưa hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp vào để cạnh tranh với người Mỹ về những ngôi nhà khan hiếm”, ông Vance nói.
“Những người mà tôi lo lắng nhất ở Springfield, Ohio, là những công dân Hoa Kỳ đã bị hủy hoại cuộc sống của họ bởi biên giới mở của bà Kamala Harris”, ông Vance nhấn mạnh.
CBS bị chỉ trích vì kiểm tra thông tin (fact-check), tắt micrô
CBS đã nhận phải một số chỉ trích từ cả khán giả và các ứng cử viên trên sân khấu về cách họ xử lý các quy tắc tranh biện.
Trong một trong những khoảnh khắc căng thẳng nhất của cuộc tranh biện tối thứ Ba, ông Vance đã thách thức những người điều phối CBS News sau khi bà Margaret Brennan của kênh này cố gắng làm rõ những bình luận của ông Vance về vấn đề nhập cư, khiến cả hai ứng cử viên đều phải trả lời qua lại và sau đó micrô của cả hai ứng cử viên đều bị cắt.
Các ứng cử viên đã đấu khẩu về Springfield — thị trấn là trung tâm của những tuyên bố trước đó của ông Trump và ông Vance rằng những người di cư Haiti đang ăn thịt thú cưng trong khu vực này. Ông Vance đã không đưa ra tuyên bố tương tự trong cuộc tranh biện, nhưng nói rằng “hàng triệu người nhập cư bất hợp pháp” đang tràn ngập những khu vực như Springfield.
Bà Brennan đã phản bác tuyên bố của ông Vance khi nói rằng Springfield “có một số lượng lớn người di cư Haiti có tư cách hợp pháp, tư cách được bảo vệ tạm thời“.
Ông Vance lập tức phản ứng, ông nói: “Quy định là các bạn không được kiểm tra thông tin”. Khi ông Vance nói vậy, hai người điều phối của CBS News đã cố gắng chuyển hướng cuộc tranh biện sang một câu hỏi mới về nền kinh tế.
“Và vì các bạn đang kiểm tra thông tin của tôi, tôi nghĩ điều quan trọng là phải nói những gì thực sự đang diễn ra”, ông Vance tiếp tục nói bất chấp liên tục bị người điều phối chen ngang để ngắt lời.
Bà Brennan nhấn mạnh “chúng ta còn rất nhiều điều phải giải quyết”, nhưng ông Vance vẫn tiếp tục giải thích thêm, và ông Walz cũng nói xen vào. Sau đó, âm thanh của các ứng cử viên đột ngột bị nhỏ lại.
Ông Trump theo dõi cuộc tranh biện trực tiếp và liên tục đăng bình luận trên trang Truth Social. Ông đã chỉ trích việc tắt mic và lên án CBS News vì “không công bằng” với ông Vance khi cố gắng kiểm tra thông tin lời ông ta nói.
CBS News định kỳ đưa ra mã QR chuyển hướng người xem đến một blog kiểm tra thông tin thực tế trực tuyến trong suốt cuộc tranh biện tối thứ Ba. Đáng chú ý là CBS News nói rằng các ứng cử viên sẽ phải tự kiểm tra thông tin thực tế của nhau theo thời gian thực.
Cách làm nêu trên của CBS News được tiến hành sau khi ABC News, đơn vị tổ chức cuộc tranh biện giữa hai đề cử viên tổng thống Trump và Harris vào tháng trước, bị ông Trump và các đồng minh của ông chỉ trích vì người điều phối đã kiểm tra thông tin thực tế trực tiếp ông Trump, nhưng không làm điều tương tự với bà Harris. Vào tháng Sáu, CNN cũng bị chỉ trích vì liên tục làm gián đoạn tranh biện để kiểm tra thông tin lời ông Trump nói trong cuộc tranh biện Trump-Biden.
Ông Walz và ông Vance trình bày cách giải quyết bạo lực súng
Cả ông Walz và ông Vance đều bị ép trình bày về cách họ sẽ giải quyết vấn đề bạo lực súng, đặc biệt là sau vụ xả súng tại trường học gần đây.
Chỉ mới tháng trước, vào ngày 4 tháng 9, tiểu bang dao động Georgia đã phải hứng chịu vụ xả súng trường học chết chóc nhất trong lịch sử, khi một nghi phạm 14 tuổi mang theo một khẩu súng trường AR-15 đến Trường trung học Apalachee.
Khi được hỏi làm thế nào để giảm thiểu rủi ro, ông Vance đã có cách tiếp cận cam chịu hơn, ngụ ý rằng bạo lực súng là một thực tế của cuộc sống.
“Thật không may, chúng tôi biết rằng rất nhiều trẻ em sẽ phải trải qua đại dịch bạo lực súng đạn khủng khiếp này“, ông trả lời.
“Ý tưởng rằng chúng ta có thể vung đũa thần và lấy súng khỏi tay những kẻ xấu, điều đó không phù hợp với kinh nghiệm gần đây“, ông Vance nói.
Ông Vance gợi ý rằng giải pháp tốt nhất là tăng cường an ninh tại các trường học trên khắp cả nước.
“Thật không may, tôi nghĩ rằng chúng ta phải tăng cường an ninh tại các trường học của mình. Chúng ta phải có khóa cửa tốt hơn. Chúng ta phải làm cho cửa ra vào chắc chắn hơn. Chúng ta phải làm cho cửa sổ chắc chắn hơn. Và tất nhiên, chúng ta phải tăng cường lực lượng cảnh sát phụ trách trường học”, ông Vance nói.
Trong khi đó, ông Walz đã nói công khai ông là một chủ sở hữu súng, giống như chính bà Harris đã làm trong những tuần gần đây, trong nỗ lực xoa dịu nhận thức rằng Đảng Dân chủ chống súng.
“Tôi là một thợ săn. Tôi sở hữu súng. Tôi đã đến độ tuổi mà khẩu súng săn của tôi để trong xe hơi để tôi có thể săn gà lôi sau buổi tập bóng bầu dục”, ông Walz nói.
Tuy nhiên, ông Walz vẫn lập luận rằng cần phải có một số cải cách về luật súng để bảo vệ trẻ em Mỹ, mặc dù ông vẫn còn mơ hồ về các hành động cụ thể mà ông sẽ ủng hộ.
“Có những điều hợp lý mà chúng ta có thể làm để tạo ra sự khác biệt”, ông Walz nói.
“Không ai cố gắng gây sợ hãi và nói rằng chúng tôi sẽ lấy súng của các bạn, nhưng tôi muốn hỏi tất cả các bạn ở ngoài kia: Các bạn có muốn trường học của mình trở nên kiên cố như một pháo đài không? Đó có phải là nơi chúng ta phải đến không, khi chúng ta biết rằng có những quốc gia trên thế giới mà trẻ em của họ không thực hành những cuộc tập trận [bắn súng trong trường học] như thế này?” ông Walz nêu vấn đề.
Ông Walz thúc đẩy lợi thế của Đảng Dân chủ về chủ đề phá thai
Một điểm nóng khác trong cuộc tranh biện là vấn đề tiếp cận phá thai, một vấn đề dự kiến sẽ được đưa vào cuộc bỏ phiếu vào tháng Mười Một này tại khoảng 10 tiểu bang, bao gồm các chiến trường như Nevada.
Phá thai thường được coi là vấn đề có lợi cho Đảng Dân chủ và ông Walz đã cố gắng sử dụng sân khấu tranh biện để làm nổi bật hậu quả của việc Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ lật ngược án lệ Roe v Wade vốn trước đó đã thiết lập quyền tiếp cận phá thai trên toàn quốc.
Ông Walz nhấn mạnh rằng các thẩm phán do ông Trump bổ nhiệm tại Tối cao Pháp viện cuối cùng đã chấm dứt tiền lệ được thiết lập trong Roe v Wade, trong một phán quyết gây tranh cãi vào năm 2022. Đổi lại, phán quyết đó khiến các tiểu bang có quyền quyết định liệu quyền tiếp cận phá thai có hợp pháp trong biên giới của tiểu bang hay không.
“Làm sao chúng ta, với tư cách là một quốc gia, có thể nói rằng cuộc sống và các quyền của bạn – cơ bản như quyền kiểm soát cơ thể của chính mình – được xác định theo địa lý?” ông Walz nói, và kể lại câu chuyện về những người phụ nữ có cuộc sống bị đe dọa vì không được tiếp cận phá thai.
Trong khi Đảng Cộng hòa từ lâu đã lên tiếng phản đối việc tiếp cận phá thai, thì ông Vance đã tìm cách đưa ra giọng điệu trung lập hơn trong cuộc tranh biện, thay vào đó tập trung vào các chương trình xã hội hỗ trợ các gia đình.
“Đảng của tôi, chúng tôi phải làm tốt hơn nhiều trong việc giành lại lòng tin của người dân Mỹ về vấn đề này”, ông Vance nói.
“Tôi muốn chúng ta trong Đảng Cộng hòa ủng hộ gia đình theo đúng nghĩa đen của từ này. Tôi muốn chúng ta ủng hộ các phương pháp điều trị vô sinh. Tôi muốn chúng ta giúp các bà mẹ dễ dàng có khả năng sinh con hơn”, ông Vance nói.
Trước đây, Vance đã ủng hộ lệnh cấm phá thai trên toàn quốc, một lập trường mà ông không nhắc lại trong cuộc tranh biện tối thứ Ba.
Tranh biện văn minh
Cuộc đối đầu giữa ông Vance và ông Walz vào tối thứ Ba (1/10) tại New York đánh dấu một trong những cuộc tranh biện cấp quốc gia văn minh nhất trong ký ức gần đây. Không giống như nhiều cuộc tranh biện tổng thống trong tám năm qua, trên sân khấu tranh biện tối thứ Ba này không có sự gọi tên hay tấn công cá nhân nào hết. Thay vào đó, ông Vance và ông Walz chỉ tập trung thảo luận về chính sách và nêu rõ điểm khác biệt giữa hai chiến dịch tranh cử.
Hai người đàn ông này cũng nhiều lần đồng ý với nhau ở một số điểm nhất định. Họ bắt tay và trò chuyện thân thiện khi sự kiện kết thúc.
Trên thực tế, hai ứng cử viên thường lưu ý rằng họ tin rằng người kia muốn giải quyết các vấn đề mà đất nước đang phải đối mặt, bao gồm cả vấn đề nhập cư, nhưng lại lên tiếng mạnh mẽ về sự bất đồng của họ về cách giải quyết những vấn đề đó.
“Tôi rất thích cuộc tranh biện tối nay. Tôi nghĩ rằng có rất nhiều điểm chung ở đây“, ông Walz nói vào cuối sự kiện.
Ở một thời điểm khác, ông Vance thừa nhận một trong những giai thoại cá nhân của ông Walz trong đó thống đốc kể lại rằng con trai ông đã chứng kiến một vụ nổ súng.
“Tim, trước hết, tôi không biết rằng đứa con 17 tuổi của ông đã chứng kiến một vụ nổ súng. Và tôi xin lỗi về điều đó. Chúa ơi, xin hãy thương xót”, ông Vance nói.
Hải Đăng (T/h)
Xem thêm
Từ khóa Bầu cử Mỹ 2024 Tranh biện Vance-Walz Dòng sự kiện Tranh biện Phó Tổng thống Mỹ
