Hôm 24/3, Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc đã bác bỏ vụ kiện luận tội Thủ tướng Han Duck-soo, nhưng vẫn chưa công bố thời điểm đưa ra phán quyết về vụ kiện luận tội đã kết thúc vào ngày 25/2 của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol. Thế giới bên ngoài tin rằng phán quyết này của tòa án Hàn Quốc là bước ngoặt mới nhất trong nhiều tháng bất ổn chính trị ở nước này.

Han Duck soo
Ông Han Duck-soo. (Ảnh: MENELAOS MYRILLAS/SOOC/AFP qua Getty Images)

Ông Han Duck-soo, 75 tuổi, trở thành quyền tổng thống sau khi ông Yoon bị luận tội do lệnh thiết quân luật. Chưa đầy 2 tuần sau, ông Han bị luận tội, đình chỉ chức vụ vào ngày 27/12/2024, sau mâu thuẫn với Quốc hội do phe đối lập kiểm soát.

Quốc hội luận tội ông Han với cáo buộc ông là “nhân tố then chốt” trong lệnh thiết quân luật của Tổng thống Yoon Suk-yeol, và vì ông từ chối bổ nhiệm thêm 3 thẩm phán cho Tòa Hiến Pháp. Tòa Hiến pháp chỉ có 6 thẩm phán vào thời điểm đó. Bộ trưởng Tài chính Choi Sang-mok sau đó đã tiếp quản vị trí quyền tổng thống và bổ nhiệm thêm 2 người.

Trong phiên điều trần duy nhất vào ngày 19/2, ông Han phủ nhận mọi vai trò bị cáo buộc trong vụ Tổng thống Yoon Suk-yeol ban bố thiết quân luật.

Tòa Hiến pháp ngày 24/3 đánh giá rằng việc ông Han không bổ nhiệm thẩm phán là hành vi không phù hợp, nhưng không đủ để khiến ông bị phế truất. Tòa cũng không thấy bằng chứng về vai trò của ông Han tại các cuộc họp liên quan đến việc lập kế hoạch ban bố thiết quân luật. Do đó, các thẩm phán Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc đã ra phán quyết với tỷ lệ 7-1, hủy nỗ lực luận tội Thủ tướng Han Duck-soo và phục chức quyền tổng thống cho ông.

Nhiệm vụ cuối cùng của ông Han Duck-soo

Ông Han Duck-soo kêu gọi người dân không phân biệt tả và hữu, và ưu tiên giải quyết các trường hợp khẩn cấp quốc gia.

Ông Han Duck-soo phát biểu hôm 24/3 khi đi làm tại tòa nhà Văn phòng Chính phủ ở Seoul: “Tôi biết ơn Tòa án Hiến pháp vì quyết định sáng suốt của họ”. “Tôi sẽ coi đây là nhiệm vụ cuối cùng của mình, sẽ thực hiện nhiệm vụ theo luật pháp và làm hết sức mình vì thế hệ trẻ của chúng ta và tương lai của Hàn Quốc”.

Ông nói: “Tôi sẽ giải quyết những vấn đề cấp bách trước, và trong thời đại có nhiều thay đổi địa chính trị mạnh mẽ, tôi sẽ làm việc với các ủy viên hội đồng nhà nước và cộng đồng chính trị, để làm hết sức mình nhằm thúc đẩy phát triển quốc gia”.

Có thông tin cho biết, ưu tiên hàng đầu của ông Han Duck-soo sau khi trở lại nhiệm sở là kiểm soát các vụ cháy rừng ở phía đông nam. Ông có thể sẽ triệu tập một cuộc họp khẩn cấp hoặc trực tiếp đến hiện trường để kiểm tra. Ngoài ra, ông dự kiến ​​sẽ triệu tập Hội đồng An ninh Quốc gia để tìm hiểu tình hình an ninh quốc gia và ứng phó với áp lực về an ninh và thương mại từ chính quyền Trump của Hoa Kỳ.

p3627602a727929506
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol được trả tự do vào ngày 8/3, rời khỏi trại giam Seoul và bắt tay chào người dân. (Nguồn ảnh: Chung Sung-Jun/ Getty Images)

Điều này báo hiệu điều gì cho vụ án Yoon Suk-yeol?

Phán quyết về vụ luận tội Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol đã bị hoãn lại trong 2 tuần và kết quả vẫn chưa được công bố. Các nhà phân tích tin rằng các thẩm phán của Tòa án Hiến pháp đã không đạt được sự đồng thuận về việc bãi nhiệm tổng thống. Dựa trên lịch sử các vụ luận tội tổng thống trước đây (Roh Moo-hyun và Park Geun-hye), Tòa án Hiến pháp có thể sẽ đưa ra phán quyết 2 tuần sau khi phiên tòa kết thúc. Tuy nhiên, trong trường hợp của ông Yoon Suk-yeol, tòa án dường như đã hoãn phán quyết. Sự chậm trễ trong việc tuyên án, dự kiến ​​​​ban đầu là vào ngày 14/3, đã gây ra suy đoán từ mọi tầng lớp về việc liệu Tòa án Hiến pháp có bất đồng lớn nào về vụ án này hay không.

Đảng Dân chủ đối lập vẫn tiếp tục gây sức ép, thậm chí còn có động thái luận tội Choi Sang-mok vào ngày 21/3, cáo buộc ông không tuân thủ phán quyết của Tòa án Hiến pháp, chấp thuận việc bổ nhiệm ông Ma Eun-hyuk. Đây cũng là động thái luận tội thứ 30 do phe đối lập trong Quốc hội đề xuất kể từ khi ông Yoon Suk-yeol nhậm chức.

Nhìn chung, vụ luận tội ông Han Duck-soo bị bác bỏ, đây chắc chắn là một diễn biến có lợi cho Yoon Suk-yeol. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là Tòa án Hiến pháp sẽ bác bỏ việc luận tội ông Yoon. Xét cho cùng, vụ luận tội ông Yoon Suk-yeol và vụ luận tội ông Han Duck-soo là hoàn toàn khác nhau.

Theo truyền thống, Tòa án Hiến pháp đã bác bỏ việc luận tội ông Roh Moo-hyun vào năm 2004 mà không công bố hướng bỏ phiếu của các thẩm phán, nhưng khi thông qua việc luận tội bà Park Geun-hye vào năm 2017, Tòa án Hiến pháp đã áp dụng cách tiếp cận chấp thuận nhất trí.

Tuy nhiên, dư luận hiện tại ở Hàn Quốc đang ủng hộ ông Yoon Suk-yeol, và Đảng Quyền lực Quốc gia của ông rõ ràng vẫn tiếp tục ủng hộ ông, cho thấy sự chia rẽ chính trị là nghiêm trọng. Tòa án Hiến pháp cần phải cố gắng hết sức để đưa ra phán quyết nhất trí mà không có sự bất đồng quan điểm.

Han Quoc
Hình ảnh ngày 18/1/2025, những người ủng hộ Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol đã hô vang khẩu hiệu “ĐCSTQ cút” trên con đường bên ngoài Tòa án quận phía Tây Seoul. (Ảnh: Getty Images)

Nhiều người Hàn Quốc tin rằng việc luận tội ông Yoon Suk-yeol là một âm mưu của Đảng Cộng sản Trung Quốc, và rằng các nhân viên của Đảng này đã can thiệp vào cuộc bầu cử Quốc hội Hàn Quốc năm 2024 (lưu ý: Đảng Dân chủ đã giành chiến thắng)… Có thể hình dung rằng nếu ông Yoon Suk-yeol thực sự bị luận tội và cách chức, điều đó có thể làm dấy lên làn sóng dư luận.

Ngoài ra, phán quyết sơ thẩm trong vụ việc lãnh đạo phe đối lập là ông Lee Jae-myung vi phạm luật bầu cử, dự kiến ​​sẽ được đưa ra vào ngày 26/3. Nếu phán quyết cuối cùng được giữ nguyên, ông Lee Jae-myung sẽ mất tư cách thành viên quốc hội và không được tham gia cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo.