Ông Trump bổ sung thuế với TQ, chứng khoán Thượng Hải, Thâm Quyến và Hồng Kông lao dốc

Hải Chung
•
Chủ Nhật, 02/03/2025

Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết sẽ áp thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ bắt đầu từ tuần tới, 3 thị trường chứng khoán lớn của Trung Quốc là Thượng Hải, Thâm Quyến và Hồng Kông đều giảm mạnh trong ngày thứ Sáu (28/2). Đảng Cộng sản Trung Quốc chính thức tuyên bố sẽ “phản công”. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng ĐCSTQ có thể không có đủ quân cờ để phản công, dưới xu hướng tăng thuế toàn cầu của ông Trump, các nhà sản xuất xuất khẩu của Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng khi di dời sang nước thứ ba.

Các nhà sản xuất Trung Quốc đẩy nhanh việc thành lập nhà máy ở Đông Nam Á

chung khoan — (Ảnh minh họa: Worradirek/Shutterstock)

Ông Trump tuyên bố hôm thứ Năm (27/2) rằng sau khi áp thuế 10% đối với hàng hóa Trung Quốc vào đầu tháng 2, mức thuế bổ sung 10% sẽ được áp dụng bắt đầu từ ngày 4/3, nâng tổng mức thuế lên 20%.

Các thị trường chứng khoán lớn của Trung Quốc đã giảm ngay khi mở cửa vào thứ Sáu (ngày 28/2). Cổ phiếu A của Sở giao dịch chứng khoán Thượng Hải cuối cùng đóng cửa ở mức 3.320,9 điểm, giảm 1,98% trong một ngày; Chỉ số thành phần của Sở giao dịch chứng khoán Thâm Quyến (SZSE Component Index) đóng cửa ở mức 10.611,24 điểm, mức giảm trong một ngày là 2,89%, Chỉ số ChiNext giảm 3,82% và Chỉ số STAR Market giảm 4,22%.

Trên hai sàn Thượng Hải và Thâm Quyến, hơn 4.600 cổ phiếu giảm giá, với tổng giá trị giao dịch vượt 1.800 tỷ nhân dân tệ. Ngoài ra, thị trường chứng khoán Hồng Kông giảm 3,28%, đóng cửa ở mức 22.941,32 điểm.

Screen Shot 2025 03 02 at 07.43.38 — Chỉ số chứng khoán của Sở giao dịch chứng khoán Thượng Hải giảm trong ngày 28/2 sau khi ông Trump tuyên bố áp thêm 10% thuế quan hàng hóa Trung Quốc. (Ảnh chụp màn hình Google tìm kiếm)

Cư dân mạng “Hiệp sĩ cổ phiếu Thiên Tân” (天津股侠) viết: “Thị trường chứng khoán đột nhiên như bão tuyết, màn hình đỏ rực khiến lòng nóng như lửa. Tiền rút như nước chảy, số dư tài khoản ngày một biến mất. Lòng tràn đầy kỳ vọng nhưng giờ tan vỡ như bong bóng, chờ đợi phục hồi nhưng còn xa vời. Nhau mày nhìn màn hình, không biết khi nào mới thấy ánh bình minh? Giao dịch phí công.”

Cùng ngày, blogger “Anh chàng thích chơi quỹ Tiểu Du” (喜欢玩基金的小瑜哥) đã đăng bài cho thấy lợi nhuận âm mới nhất đối với 6 quỹ trí tuệ nhân tạo (AI) mà anh đã đầu tư và để lại bình luận: “Tôi không muốn chơi nữa, hãy trả lại tiền cho tôi.”

Có người nói: “Tình hình rất nguy hiểm, tuần sau rất quan trọng!”

“Cổ phiếu A đã mạnh mẽ trong suốt tháng 2, nhưng tôi không ngờ rằng trận chiến cuối cùng lại bị ‘tắm máu’! Thực sự hơi khó hiểu. Những lý do mà tôi tìm được bao gồm: một là liên quan đến IPO, hai là Goldman Sachs dự báo tiêu cực về robot, ba là ông Trump tung ra chiêu tăng thuế lớn. Thực ra, một ngày giảm mạnh không nói lên điều gì, nhưng chỉ cần thấy tin xấu là đã hoảng sợ đến ‘ướt quần’, điều này thể hiện sự mong manh của thị trường cổ phiếu A. Thị trường này quá phụ thuộc vào đầu cơ, một khi chủ đề nóng bị dập tắt, lòng người sẽ tan rã! Hôm nay, vốn nội đã rút đi 110 tỷ nhân dân tệ, thực sự đơ người luôn.”

Cũng có người nói: “Hôm nay cả thế giới lao dốc. Việc chúng ta đi theo sự suy giảm là điều bình thường, điều chỉnh lại chỉ số rồi tiếp tục tăng tốc và đi lên từ từ”.

Lưỡng hội toàn quốc của ĐCSTQ (bao gồm Hội nghị Chính hiệp Toàn quốc và Hội nghị Đại biểu Nhân dân Toàn quốc) sẽ lần lượt được tổ chức vào ngày 4/3 và 5/3, đúng vào thời điểm Tổng thống Trump dự định áp đặt thêm thuế quan lần thứ hai đối với Trung Quốc. Một số cư dân mạng hy vọng chính quyền ĐCSTQ sẽ có động thái kích thích kinh tế trong thời gian “lưỡng hội” để hỗ trợ thị trường chứng khoán.

Ông Francis Lun, Giám đốc điều hành của GEO Securities Limited ở Hồ Kông, nói với Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) rằng “lưỡng hội” luôn là cuộc họp “hữu danh vô thực”. Nếu chính quyền muốn đưa ra gói kích thích, họ không cần phải đợi đến “lưỡng hội”. Hơn nữa, mấy lần đưa ra phương án kể từ tháng 9 năm ngoái dường như không có nhiều tác dụng thực tế trong việc kích thích nền kinh tế.

Dưới sự đối đầu giữa Mỹ và Trung Quốc, môi trường quốc tế ngày càng trở nên bất lợi cho nền kinh tế Trung Quốc. Trước khi ông Trump nhậm chức, các nhà sản xuất Trung Quốc đã bắt đầu lên kế hoạch chuyển sản xuất sang Đông Nam Á và các khu vực khác. Ngay sau khi nhậm chức, ông Trump đã công bố mức thuế 10% đối với hàng hóa Trung Quốc, mức thuế 25% đối với các sản phẩm thép và nhôm, đồng thời nghiên cứu điều chỉnh mức thuế bất bình đẳng. Việc tăng thuế mới của ông Trump dự kiến sẽ đẩy nhanh làn sóng mới di dời công ty.

Ông Francis Lun tin rằng Mỹ đang tăng thuế trên khắp thế giới, thậm chí có thể không tha cho Việt Nam hay Bangladesh. Đây cũng là tin xấu đối với các nhà sản xuất xuất khẩu Trung Quốc đã chuyển dây chuyền sản xuất sang nước thứ ba để tránh thuế quan của Mỹ.

Vốn nước ngoài từ lâu vẫn tiếp tục rút khỏi Trung Quốc. Theo thông báo của Bộ Thương mại Trung Quốc vào ngày 19/2 năm nay, vào tháng 1/2025, mức sử dụng vốn nước ngoài thực tế của Trung Quốc là 97,59 tỷ nhân dân tệ, giảm 13,4% so với cùng kỳ năm ngoái, cũng thấp hơn so với 102,2 tỷ nhân dân tệ vào tháng 1/2022 và 127,6 tỷ nhân dân tệ vào tháng 1/2023. Đây là sự khởi đầu tồi tệ nhất trong 4 năm qua.

Trích dẫn dữ liệu từ Cục Quản lý Ngoại hối Nhà nước của ĐCSTQ, Bloomberg ước tính rằng vào năm 2024, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài ròng của Trung Quốc là 1.227,7 tỷ nhân dân tệ (khoảng 168,4 tỷ USD), lập mức cao kỷ lục.

Liên quan đến kế hoạch áp thuế bổ sung đối với hàng hóa Trung Quốc của ông Trump vào tháng 3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm đã trả lời trong cuộc họp báo thường kỳ vào ngày 28/2 rằng, “sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ vững chắc lợi ích chính đáng của mình” và “thúc giục Mỹ sửa chữa hành động sai lầm và quay trở lại con đường đúng đắn để giải quyết các mối quan tâm của nhau, thông qua bàn bạc trao đổi một cách bình đẳng.”

Bộ Thương mại Trung Quốc cũng đưa ra tuyên bố: “Nếu Mỹ nhất quyết đi theo con đường riêng của mình, Trung Quốc sẽ thực hiện mọi biện pháp đối phó cần thiết để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình”.

Sau khi ông Trump áp đặt mức thuế 10% đối với hàng hóa Trung Quốc vào ngày 4/2, Bắc Kinh vào thời điểm đó tuyên bố sẽ áp thuế lên tới 15% đối với một số hàng hóa nhập khẩu như năng lượng và thiết bị nông nghiệp của Mỹ, đồng thời tiến hành các cuộc điều tra chống độc quyền đối với một số công ty của Mỹ, bao gồm cả Google. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng các biện pháp đáp trả của Bắc Kinh có tác dụng hạn chế.

Nhà kinh tế học người Mỹ Davy Jun Huang trước đó đã nói với tờ Epoch Times rằng nền kinh tế toàn cầu đã bước vào chu kỳ lãi suất cao, đồng đô la tiếp tục quay trở lại và lãi suất tăng, khiến các nhà đầu tư có xu hướng quay trở lại Mỹ, nơi lãi suất cao, an toàn và luật pháp kiện toàn. Nhìn bề ngoài, nền kinh tế Trung Quốc có vẻ đang chậm lại nhưng thực tế nó đang đi lùi. Thị trường chứng khoán ì ạch, thị trường bất động sản ì ạch, và sức sống kinh tế của các doanh nghiệp tư nhân ngày càng kém đi. Nhưng đồng thời, tầng quản lý vẫn muốn tô vẽ hình ảnh thái bình, trong khi về mặt ngoại giao thì vẫn theo đường lối “chiến lang” hung hăng. Sự suy giảm sức sống của thị trường đã trở thành một xu hướng khó có thể đảo ngược.

Chuyên gia về Trung Quốc Trần Phá Không (Chen Pokong) gần đây đã có bài viết cho rằng sự tự tin của ông Tập Cận Bình trong việc đối đầu với Mỹ chính là cái gọi là “ưu thế chế độ” của ĐCSTQ. Trung Quốc là một quốc gia khép kín với các hoạt động trong hộp đen và ra quyết định mờ ám, ĐCSTQ khoe khoang về mình trên các phương tiện truyền thông và hoàn toàn không chấp nhận sự giám sát và chỉ trích của công chúng. Đây là “ưu thế chế độ” mà ông Tập Cận Bình có được.

Ông nói rằng Mỹ là một quốc gia dân chủ và ông Trump là tổng thống được bầu cử dân chủ. Ông phải có trách nhiệm với cử tri. Còn đối với ông Tập Cận Bình, chỉ cần ông ấy có thể duy trì được quyền lực và vị thế của mình, còn suy thoái kinh tế của Trung Quốc, thị trường thu hẹp, nhà máy đóng cửa, người dân thất nghiệp, v.v. đều không phải là vấn đề đáng lo ngại đối với ông ấy. Ông Tập động chút là tuyên bố “bằng mọi giá”, và cư dân mạng Trung Quốc từ lâu đã kết luận rằng người dân Trung Quốc chính là “cái giá” mà ông ấy nói.