Ô nhiễm không khí làm tăng nguy cơ tăng huyết áp và các vấn đề về tim mạch. Nghiên cứu mới cho thấy việc sử dụng máy lọc không khí tại nhà với bộ lọc hạt hiệu suất cao (HEPA) có thể giúp hạ huyết áp cho một số người sống gần các tuyến đường đông xe cộ.

r shutterstock 2519052145 1
(Ảnh: Shutterstock)

Bộ lọc không khí HEPA có thể làm giảm huyết áp

Theo một nghiên cứu đăng trên Journal of the American College of Cardiology (Tập san của Học viện Tim mạch Hoa Kỳ), việc sử dụng máy lọc không khí HEPA tại nhà trong một tháng đã giúp giảm trung bình 3 mmHg huyết áp tâm thu (SBP) ở người trưởng thành bị huyết áp cao.

“Cao huyết áp là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh tật và tử vong, vì vậy ngay cả những thay đổi nhỏ về huyết áp cũng mang lại ý nghĩa lớn”, Tiến sĩ Doug M. Brugge, tác giả chính của nghiên cứu, đồng thời là Giáo sư, Trưởng khoa Khoa học Y tế Công cộng tại UConn Health (Trung tâm Y tế Đại học Connecticut), chia sẻ với Verywell.

Kết quả nghiên cứu này phù hợp với một đánh giá năm 2020 cho thấy máy lọc không khí sử dụng trong nhà giúp giảm khoảng 4 mmHg huyết áp tâm thu. Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy chỉ cần hạ 5 mmHg có thể giảm 14% tử vong do đột quỵ và giảm 10% các biến cố tim mạch.

Nghiên cứu không ghi nhận tác động đáng kể nào lên huyết áp tâm trương (chỉ số dưới cùng trong kết quả đo huyết áp). Điều này đã được dự đoán trước vì huyết áp tâm thu thường nhạy cảm hơn với các thay đổi ngắn hạn, Tiến sĩ Brugge cho biết.

Vì sao ô nhiễm không khí làm tăng huyết áp

Các hạt bụi mịn, nhỏ hơn khoảng 30 lần so với bề rộng của một sợi tóc người, có thể xâm nhập vào không gian trong nhà từ khí thải ô tô và nhà máy.

Hít phải khói bụi giao thông có thể gây căng thẳng cho cơ thể bằng cách làm tăng nhịp tim và co mạch máu. Theo Tiến sĩ Karishma Patwa, bác sĩ chuyên khoa Tim mạch được chứng nhận tại Manhattan Cardiology (Trung tâm Y tế chuyên khoa Tim mạch tại Manhattan, New York, Hoa Kỳ), theo thời gian, tình trạng này có thể gây tổn thương động mạch, làm gia tăng nguy cơ tăng huyết áp.

Khói từ cháy rừng cũng là một nguồn lớn của các hạt bụi mịn trong nhà. Một nghiên cứu gần đây tại Montana cho thấy trong bốn ngày cháy rừng trở lên, huyết áp tâm thu tăng trung bình 3,83 mmHg và huyết áp tâm trương tăng 2,36 mmHg.

Năm 2015, bụi mịn là nguyên nhân gây ra 4,2 triệu ca tử vong trên toàn cầu – trong đó hơn một nửa liên quan đến bệnh tim mạch.

Ô nhiễm không khí trong nhà gây nguy cơ cho tim và phổi

Ô nhiễm không khí thường được nhắc đến là các nguồn ô nhiễm ngoài trời, nhưng nấu nướng và hút thuốc trong nhà cũng góp phần làm gia tăng bụi mịn, theo Sarath Raju, bác sĩ Y khoa, Thạc sĩ Y tế Công cộng, bác sĩ chuyên khoa Hô hấp và Phó giáo sư Y khoa tại Trường Y Đại học Johns Hopkins.

Việc tiếp xúc với các chất ô nhiễm không khí trong nhà có thể gây đau đầu, chóng mặt, kích ứng mắt, các bệnh về đường hô hấp, các vấn đề về tim mạch và ung thư. Người cao tuổi và những người mắc các bệnh tim mạch nền, tiểu đường hoặc cholesterol cao có nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch do ô nhiễm bụi mịn.

Sử dụng máy lọc không khí là một trong những cách để giảm ô nhiễm không khí trong nhà. “Ngay cả khi bạn không sống gần khu vực giao thông đông đúc, tôi vẫn xem đây là một chiến lược, hữu ích, đặc biệt là với những người có nguy cơ cao hơn gặp biến cố tim mạch bất lợi hoặc mắc chứng bệnh phổi do tiếp xúc với ô nhiễm không khí”, Tiến sĩ Raju chia sẻ.

Cách chọn máy lọc không khí phù hợp

Nếu bạn quyết định mua máy lọc không khí cho gia đình, hãy chọn loại có bộ lọc HEPA, vốn hiệu quả trong việc loại bỏ hầu hết các hạt có hại trong không khí. Theo Tiến sĩ Raju, bộ lọc than hoạt tính cũng có thể làm giảm một số loại khí nhất định, vì vậy tốt nhất nên tìm máy lọc có cả hai loại.

Ông bổ sung rằng một số phương pháp khác giúp giảm tiếp xúc với ô nhiễm không khí trong nhà gồm: không hút thuốc trong nhà, đóng cửa sổ trong những ngày ô nhiễm cao và sử dụng bếp từ thay vì bếp gas.