Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Đảng Cộng, Louisiana) hôm Chủ Nhật (18/5) cho biết một dự luật to lớn nhằm thúc đẩy chương trình nghị sự trong nước của Tổng thống Donald Trump vẫn “đi đúng hướng” bất chấp việc gần đây không được thông qua tại Ủy ban Ngân sách Hạ viện. 

r shutterstock 2290525915
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson. Ảnh chụp ngày 17/4/2023, thời điểm đó ông tham dự phiên điều trần thực địa của Ủy ban Tư pháp Hạ viện về tội phạm bạo lực ở Thành phố New York tại Tòa nhà Liên bang Javits. (Ảnh: lev radin / Shutterstock)

Ông Trump đã thúc ép Quốc hội do đảng Cộng hòa chiếm đa số ghế  soát nhanh chóng thông qua “dự luật đẹp đẽ to lớn“, trong đó, cùng với nhiều điều khoản khác, sẽ gia hạn các khoản cắt giảm thuế đã được thông qua trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông, đồng thời áp đặt các hạn chế mới đối với các chương trình phúc lợi xã hội.

Chủ tịch Johnson nói với chương trình “Fox News Sunday” rằng ông dự định sẽ tổ chức một cuộc bỏ phiếu tại toàn Hạ viện đối với dự luật này vào cuối tuần, mặc dù dự luật đã không vượt qua được vòng xem xét tại Ủy ban Ngân sách vào hôm thứ Năm (15/5).

Các nhà phân tích quốc hội độc lập tính toán rằng các điều khoản về thuế trong dự luật to lớn này, sẽ làm tăng thêm hơn 4,8 nghìn tỷ USD vào thâm hụt ngân sách liên bang trong thập kỷ tới.

Để bù đắp một phần cho khoản tăng thâm hụt này, Đảng Cộng hòa dự định cắt giảm mạnh chi tiêu — đặc biệt bằng cách bổ sung các hạn chế mới vào chương trình Medicaid, vốn cung cấp bảo hiểm y tế cho hơn 70 triệu người Mỹ có thu nhập thấp.

Theo ước tính của Văn phòng Ngân sách Quốc hội độc lập, sự thay đổi chính sách này sẽ khiến hơn 10 triệu người mất quyền lợi bảo hiểm trong chương trình này.

Tuy nhiên, những bất đồng sâu sắc trong nội bộ Đảng Cộng hòa đang đe dọa ít nhất là làm chậm tiến trình thong qua luật.

Các thành viên Cộng hòa ôn hòa lo ngại rằng việc cắt giảm quá lớn đối với chương trình Medicaid vốn rất phổ biến này, có thể gây bất lợi cho triển vọng của đảng trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11 năm 2026.

Trong khi đó, những người theo đường lối cứng rắn trong Đảng Cộng hòa lại cho rằng các khoản cắt giảm dự kiến vẫn chưa đủ mạnh.

Một số nghị sĩ Cộng hòa đã bỏ phiếu phản đối việc thông qua dự luật tại Ủy ban Ngân sách vào thứ Sáu (16/5), khiến tiến trình làm luật bị đình trệ tạm thời. 

Chúng tôi không thích sự mập mờ và đánh lạc hướng“, nghị sĩ Ralph Norman của tiểu bang Nam Carolina — một trong những người bỏ phiếu chống — nói với các phóng viên. “Chúng tôi muốn những khoản cắt giảm thực sự“. 

Chủ tịch Hạ viện Johnson đã dành cuối tuần qua để thuyết phục những người còn do dự. Đảng Cộng hòa hiện chỉ nắm đa số rất mong manh tại Hạ viện, điều đó có nghĩa là dự luật cần gần như toàn bộ sự ủng hộ từ tất cả dân biểu của đảng này để được thông qua.

Đây là đợt cắt giảm chi tiêu lớn nhất trong ít nhất ba thập kỷ qua, có thể còn lâu hơn. Đây là điều mang tính lịch sử“, ông Johnson nói trên chương trình của Fox. 

Ủy ban Ngân sách Hạ viện dự kiến sẽ tiếp tục tranh luận về dự luật cho đến tối Chủ Nhật (18/5), với hy vọng lần này sẽ thông qua được. Tuy nhiên, ngay cả khi được thông qua tại Hạ viện, dự luật vẫn sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức tại Thượng viện.

Các thượng nghị sĩ Cộng hòa, những người cũng chỉ chiếm đa số rất nhỏ tại Thượng viện, đang yêu cầu những thay đổi lớn đối với dự luật toàn diện này, vốn là thứ mà ông Trump rất mong muốn giới thiệu như một thành tựu nổi bật trong đầu nhiệm kỳ thứ hai của mình.