Cuộc chiến chip AI Mỹ-Trung: Jensen Huang ủng hộ Mỹ giải quyết vấn đề địa chính trị
- Dương Thiên Tư
- •
Trong bối cảnh cục diện chính trị và kinh tế quốc tế hiện nay, chuyến thăm cấp Nhà nước tới Vương quốc Anh của Tổng thống Mỹ Donald Trump không chỉ tập trung vào các chủ đề ngoại giao và thương mại truyền thống, mà còn đưa lĩnh vực công nghệ, đặc biệt là chuỗi cung ứng chip trí tuệ nhân tạo (AI), trở thành tâm điểm chú ý toàn cầu. Trong chuyến thăm này, phát biểu mới nhất của Giám đốc điều hành Nvidia Jensen Huang về các biện pháp trừng phạt đối với Trung Quốc, cùng những diễn biến mới quanh cuộc cạnh tranh công nghệ Mỹ – Trung, đã vẽ nên một bức tranh địa chính trị và kinh tế phức tạp, đầy căng thẳng.
Chiến lược của Tổng thống Trump và vai trò then chốt của Nvidia
Một trong những mục tiêu cốt lõi của chuyến công du Anh lần này là củng cố quan hệ đồng minh và thúc đẩy lợi ích quốc gia “Nước Mỹ trên hết” trên trường quốc tế. Trong đoàn tháp tùng gồm nhiều nhân vật quyền lực, có sự góp mặt nổi bật của các ông lớn công nghệ như Giám đốc điều hành Microsoft Satya Nadella. Sự hiện diện này đã gửi đi một thông điệp rõ ràng: sức mạnh công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, là nền tảng chiến lược của Mỹ. Trong bối cảnh đó, những phát ngôn và động thái của ông Jensen Huang – với vai trò người đứng đầu ngành công nghiệp chip AI toàn cầu – đương nhiên được dõi theo sát sao.
Ông Huang bày tỏ “thất vọng” trước việc Trung Quốc bị cho là cấm mua chip AI của Nvidia, cho thấy mức độ căng thẳng gay gắt trong cuộc cạnh tranh công nghệ Mỹ – Trung. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh Mỹ cần “đảm bảo mọi người trên thế giới đều có thể sử dụng công nghệ này, bao gồm cả Trung Quốc”, thể hiện mong muốn thị trường mở cửa và niềm tin vào tính phổ quát của công nghệ. Đáng chú ý, khi nói về quan hệ Mỹ – Trung, Huang cho rằng Tổng thống Trump muốn Mỹ thắng, Chủ tịch Tập muốn Trung Quốc thắng, nhưng ông tin rằng “cả hai điều đó có thể cùng xảy ra” và “đối thoại cuối cùng sẽ mang lại kết quả”. Tầm nhìn “cùng thắng” này, trong bối cảnh căng thẳng hiện nay, đặc biệt đáng suy ngẫm và để ngỏ hy vọng cho những cuộc đàm phán, hợp tác trong tương lai.
Tổng thống Trump đã thể hiện một chiến lược đặc biệt trong việc xử lý chính sách công nghệ đối với Trung Quốc. Trước đó, Mỹ từng cấm Nvidia bán các chip AI tiên tiến nhất cho Trung Quốc, điều này không nghi ngờ gì là một đòn giáng mạnh vào sự phát triển AI của Trung Quốc. Tuy nhiên, vào tháng Bảy năm nay, ông Trump đã đảo ngược lệnh cấm này và thay thế bằng một thỏa thuận “chưa từng có”: Nvidia phải nộp 15% doanh thu của mình tại Trung Quốc cho chính phủ Mỹ. Việc ký kết thỏa thuận này cho thấy chính quyền Trump theo đuổi lợi ích quốc gia một cách thực dụng và linh hoạt. Nó vừa đảm bảo ảnh hưởng của Mỹ trong lĩnh vực công nghệ then chốt, vừa mang lại lợi ích kinh tế thiết thực cho Mỹ, đồng thời cũng giúp các doanh nghiệp Mỹ như Nvidia giữ được thị phần quan trọng tại thị trường Trung Quốc. Cách tiếp cận kết hợp chặt chẽ lợi ích kinh tế với chiến lược quốc gia này chính là sự thể hiện cụ thể của phương châm “Nước Mỹ trên hết” của chính quyền Trump.
Jensen Huang: Sẽ tiếp tục “hỗ trợ Mỹ” giải quyết vấn đề địa chính trị
Theo Financial Times, Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc đã thông báo cho các công ty công nghệ dừng sử dụng các chip Nvidia được sản xuất riêng cho thị trường Trung Quốc. Nghiêm trọng hơn, Tổng cục Giám sát Thị trường Nhà nước Trung Quốc hôm thứ Hai cho biết Nvidia đã vi phạm luật chống độc quyền của nước này. Dù chưa công bố chi tiết, cáo buộc này chắc chắn khiến hoạt động của Nvidia tại Trung Quốc thêm nhiều bất ổn.
Trước thông tin cho rằng giới chức Trung Quốc đã ra lệnh cho các doanh nghiệp như Alibaba (9988), ByteDance… ngừng hoàn toàn việc mua chip AI RTX Pro 6000D do Nvidia thiết kế riêng cho Trung Quốc và hủy các đơn hàng đã ký, Giám đốc điều hành Nvidia Jensen Huang bày tỏ sự thất vọng trước động thái này. Ông cho biết đã chỉ đạo toàn bộ các nhà phân tích tài chính không đưa thị trường Trung Quốc vào dự báo doanh thu.
Đang tháp tùng Tổng thống Mỹ Donald Trump trong chuyến thăm cấp nhà nước tại Vương quốc Anh, ông Huang trả lời phỏng vấn hôm thứ Tư (17/9) về khó khăn của Nvidia tại Trung Quốc: “Chỉ khi có một quốc gia cần, chúng tôi mới có thể phục vụ thị trường đó. Đóng góp của chúng tôi cho thị trường Trung Quốc có lẽ lớn hơn hầu hết các quốc gia khác. Tôi rất thất vọng với tình hình hiện nay, nhưng giữa Mỹ và Trung Quốc còn có những nghị trình lớn hơn cần giải quyết, tôi hiểu điều đó.”
Ông ví von hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc những năm gần đây như “tàu lượn siêu tốc”, nên đã chỉ đạo các nhà phân tích tài chính không đưa Trung Quốc vào dự báo, “bởi điều này phần lớn phụ thuộc vào các cuộc thảo luận giữa chính phủ Mỹ và Trung Quốc, chứ không đơn thuần là vấn đề thị trường”.
Ông nhấn mạnh thêm: “Thị trường Trung Quốc rất quan trọng, quy mô lớn, ngành công nghệ đầy sức sống. Chúng tôi đã phục vụ nơi đây suốt 30 năm”, đồng thời khẳng định Nvidia sẽ tiếp tục hỗ trợ chính phủ và doanh nghiệp Trung Quốc, song song với việc “tiếp tục hỗ trợ chính phủ Mỹ giải quyết các vấn đề địa chính trị”.
Cửa sổ đối thoại trong bối cảnh địa chính trị
Chuyến công du Anh của Tổng thống Trump và sự tương tác với các lãnh đạo công nghệ tháp tùng tạo nên bối cảnh địa chính trị quan trọng cho cuộc cạnh tranh công nghệ Mỹ – Trung. Tại quốc yến ở Anh, ông Jensen Huang cùng nhiều lãnh đạo ngành công nghệ dự kiến tham dự, đây là cơ hội trực tiếp để họ trình bày quan ngại và đưa ra khuyến nghị cho Tổng thống Trump. Ông Huang đã nói rõ rằng ông sẽ “hỗ trợ Mỹ” trong việc giải quyết các vấn đề địa chính trị và sẽ nhắc lại lập trường này khi được hỏi. Điều đó cho thấy, dù doanh nhân theo đuổi lợi ích kinh doanh, họ vẫn đứng về phía quốc gia khi liên quan đến chiến lược quốc gia.
Đáng chú ý, Tổng thống Trump dự kiến sẽ điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào thứ Sáu (19/9). Đây là cơ hội hiếm hoi để lãnh đạo hai nước trực tiếp trao đổi, có ý nghĩa quan trọng trong việc hạ nhiệt căng thẳng công nghệ và thảo luận về khả năng “cùng thắng” mà ông Huang đề xuất. Trong cuộc điện đàm này, nguồn cung chip AI, quyền tiếp cận thị trường, an ninh quốc gia và vấn đề chống độc quyền nhiều khả năng sẽ là các chủ đề chính. Kết quả của cuộc trao đổi sẽ tác động sâu sắc đến quỹ đạo quan hệ công nghệ Mỹ – Trung trong tương lai.
Ngoài ra, Anh cũng đóng vai trò “bên thứ ba” thú vị trong cuộc cạnh tranh công nghệ này. Là một phần của thỏa thuận công nghệ Anh – Mỹ, Nvidia sẽ cung cấp chip cho trung tâm dữ liệu Stargate UK ở vùng Đông Bắc nước Anh, hợp tác cùng OpenAI, Arm và NScale. Điều này cho thấy dù Mỹ và Trung Quốc cạnh tranh gay gắt, hợp tác công nghệ toàn cầu vẫn tiếp diễn và góp phần xây dựng một hệ sinh thái công nghệ toàn cầu bền vững hơn.
Tìm kiếm cân bằng giữa cạnh tranh và hợp tác
Tóm lại, chuyến thăm Anh của Tổng thống Trump, phát biểu của ông Jensen Huang về quan hệ công nghệ Mỹ – Trung, cùng những động thái mới từ Trung Quốc đối với Nvidia, đã phơi bày sự phức tạp của cạnh tranh địa chính trị và công nghệ toàn cầu hiện nay. Đây không chỉ là cuộc đấu về chip, mà còn là cuộc tranh giành quyền chi phối thị trường, an ninh quốc gia và định hướng phát triển trí tuệ nhân tạo trong tương lai.
Chính quyền Trump đang cố gắng thông qua chiến lược linh hoạt để vừa bảo vệ lợi ích quốc gia, vừa giữ chỗ đứng cho doanh nghiệp Mỹ trên thị trường, đồng thời thu lợi kinh tế. Trong khi đó, Trung Quốc đáp trả bằng các biện pháp phản công và tự chủ công nghệ. Khái niệm “cùng thắng” của ông Jensen Huang mở ra một khả năng giải pháp: tìm kiếm hợp tác trong cạnh tranh, hóa giải bất đồng qua đối thoại. Tuy nhiên, việc hiện thực hóa “cùng thắng” còn tùy thuộc vào sự khéo léo của hai nhà lãnh đạo Trump và Tập, cũng như thiện chí và linh hoạt của cả hai bên. Trong vài tuần, vài tháng tới, tương tác giữa Mỹ và Trung Quốc trong lĩnh vực chip AI chắc chắn sẽ là chỉ dấu quan trọng cho sự chuyển dịch của cục diện công nghệ toàn cầu.
Xem thêm
Từ khóa Chip AI NVIDIA Jensen Huang
