Mỹ không ký hiệp ước an ninh song phương nếu Ả Rập Saudi không công nhận Israel

Thanh Tâm
•
Thứ Hai, 06/05/2024

Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết Mỹ sẽ không ký kết thỏa thuận quốc phòng với Ả Rập Saudi trừ khi vương quốc này công nhận nhà nước Israel.

Ả Rập Saudi bày tỏ sẽ thực hiện bất kỳ thỏa thuận công nhận nào với điều kiện Israel đồng ý việc chính thức thành lập một nhà nước Palestine độc lập.

Các báo cáo truyền thông tuần trước cho rằng Mỹ và Ả Rập Saudi đang tiến gần hơn đến việc ký kết một hiệp ước an ninh song phương, ngay cả khi tiến trình thỏa thuận bình thường hóa quan hệ giữa Ả Rập Saudi và Israel vẫn bị đình trệ. Theo Reuters, hiệp ước này cho thấy Mỹ tham gia liên minh chính thức với Ả Rập Saudi và hỗ trợ chương trình hạt nhân dân sự của nước này để đổi lấy việc Ả Rập Saudi cắt đứt một số quan hệ kinh tế với Trung Quốc.

Phát biểu tại một sự kiện của Financial Times ở London vào thứ Bảy (4/5), ông Sullivan nhấn mạnh rằng sẽ không có thỏa thuận nào được thực hiện nếu Ả Rập Saudi không công nhận Israel.

Ông Sullivan nói: “Tầm nhìn chung là sự hiểu biết song phương giữa Mỹ và Ả Rập Saudi kết hợp với việc bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Ả Rập Saudi, kết hợp với các bước đi có ý nghĩa thay mặt cho người dân Palestine. Tất cả những điều đó phải kết hợp với nhau… không thể tách rời phần này khỏi phần khác.”

Môi giới cho thỏa thuận bình thường hóa giữa Saudi-Israel là mục tiêu chính sách đối ngoại quan trọng của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump; ‘Hiệp định Abraham’ năm 2020 đã giúp Bahrain, Maroc, Sudan và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất mở liên kết ngoại giao và thương mại với Israel.

Tổng thống Mỹ Joe Biden tiếp tục thúc đẩy thỏa thuận như vậy, nhưng cuộc chiến ở Gaza đã khiến các cuộc đàm phán bị đóng băng kể từ tháng 10/2023.

Bộ Ngoại giao Ả-rập Xê-út tuyên bố vào tháng Hai rằng vương quốc này sẽ không thiết lập quan hệ chính thức với Israel “trừ khi một nhà nước Palestine độc lập được công nhận trên đường biên giới năm 1967 với Đông Jerusalem là thủ đô và rằng hành động xâm lược của Israel trên Dải Gaza chấm dứt và tất cả lực lượng chiếm đóng của Israel rút khỏi Dải Gaza.”

Ngoại trưởng Ả Rập Saudi, Hoàng tử Faisal bin Farhan tuần trước cho biết Riyadh và Washington thực sự “rất gần” với một hiệp ước quốc phòng, nhưng nhắc lại rằng cũng “cần phải có một con đường thực sự dẫn đến một nhà nước Palestine”, “đáng tin cậy và không thể thay đổi”.