Ông Anutin Charnvirakul được bầu làm Thủ tướng Thái Lan – người thứ 3 trong 2 năm
- Bảo Minh
- •
Vào thứ Sáu (5//9), ông Anutin Charnvirakul (58 tuổi) – một ông trùm kinh doanh của Thái Lan – đã được bầu làm Thủ tướng thứ 3 trong vòng 2 năm sau khi dễ dàng vượt qua cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội, đánh bại ứng cử viên của gia tộc Shinawatra — từng là thế lực cầm quyền thống trị — chấm dứt một tuần hỗn loạn và bế tắc chính trị.
Với sự ủng hộ quyết định từ phe đối lập, ông Anutin dễ dàng vượt qua ngưỡng quá bán ở Hạ viện để trở thành Thủ tướng, khép lại những ngày đầy kịch tính và cuộc chạy đua giành quyền lực mà trong đó ông đã vượt mặt chính đảng thành công nhất trong lịch sử Thái Lan. Ông Anutin, một nhà thương lượng lão luyện, đã là nhân vật trụ cột trong chính trường Thái Lan suốt nhiều năm đầy biến động, khéo léo đặt Đảng Tự hào Thái Lan (Bhumjaithai) của mình vào vị trí trung lập giữa các phe phái tinh hoa đang sa lầy trong cuộc đấu tranh quyền lực không hồi kết, từ đó bảo đảm vị trí trong hàng loạt chính phủ liên minh kế tiếp nhau.
Chiến thắng áp đảo của ông trước đối thủ Chaikasem Nitisiri là một cú sốc nặng nề đối với đảng cầm quyền Vì nước Thái (Pheu Thai) — từng là cỗ máy dân túy không thể ngăn chặn của tỷ phú quyền lực Thaksin Shinawatra, người đã rời Thái Lan vào cuối ngày thứ Năm để trở về Dubai, nơi ông từng trải qua phần lớn 15 năm sống lưu vong tự nguyện. Sáng sớm thứ Sáu, ông đăng lên mạng xã hội nói rằng ông bay đến Dubai để điều trị y tế, và khẳng định sẽ trở lại kịp cho phiên tòa vào ngày 9/9 – phiên xét xử có thể khiến ông bị đưa trở lại nhà tù.
Ông Anutin dẫn đầu ngay từ đầu và giành được 63% số phiếu, gấp đôi tổng số phiếu của ông Chaikasem. Ông bị vây quanh bởi một hàng dài phóng viên khi rời khỏi phòng họp, các trợ lý của ông phải đẩy lùi đám đông nhà báo đang chen lấn và lớn tiếng khi ông từ từ tiến về chiếc xe đang đợi.
“Tôi sẽ làm việc hết sức mình, mỗi ngày, không có ngày nghỉ, bởi vì thời gian không còn nhiều,” Anutin nói, khuôn mặt ông rực sáng dưới ánh đèn flash chớp liên hồi từ máy ảnh.
“Chúng ta phải nhanh chóng giải quyết các vấn đề.”
Khủng hoảng của Đảng Vì nước Thái bắt đầu từ tháng Sáu, khi ông Anutin rút khỏi liên minh với họ, khiến chính phủ liên minh còn lại chỉ nắm giữ đa số mong manh trong bối cảnh biểu tình và sự sụt giảm nghiêm trọng về mức độ ủng hộ.
Đòn giáng cuối cùng là việc tòa án vào tuần trước đã cách chức bà Paetongtarn Shinawatra — con gái và người kế thừa chính trị của ông Thaksin — khiến bà trở thành vị Thủ tướng thứ 6 liên quan đến gia đình Shinawatra bị quân đội hoặc tòa án phế truất.
Trước đây, các chính sách dân túy của gia đình Shinawatra giúp họ giành được sự ủng hộ rộng rãi từ người dân thu nhập thấp, nhưng lại khiến họ đối đầu với giới tinh hoa bảo hoàng – bảo thủ ở Bangkok.
Cả ông Thaksin và em gái ông – bà Yingluck – người kế nhiệm ông làm Thủ tướng, đều bị lật đổ bởi các cuộc đảo chính quân sự vào các năm 2006 và 2014.
Khi bà Paetongtarn trở thành Thủ tướng, đó được xem là sự trở lại của gia đình Shinawatra – nhưng việc bà bị phế truất cho thấy họ một lần nữa bị mất lòng giới tinh hoa bảo hoàng – bảo thủ. Bà Paetongtarn là vị Thủ tướng thứ 5 của Thái Lan bị Tòa án Hiến pháp bãi nhiệm, và tất cả đều đến từ các chính phủ có liên hệ với ông Thaksin.
Chính bản thân bà cũng chỉ mới lên nắm quyền sau khi người tiền nhiệm bị tòa án cách chức, cũng với lý do vi phạm đạo đức trong cách xử lý tranh chấp biên giới với Campuchia.
Chiến thắng của ông Anutin đạt được nhờ một thỏa thuận với Đảng Nhân Dân (People’s Party) đối lập mang tư tưởng cấp tiến — lực lượng lớn nhất trong Quốc hội — mà ông đã thu hút bằng những lời hứa tổ chức trưng cầu dân ý để sửa đổi hiến pháp và tiến hành tổng tuyển cử trong vòng 4 tháng. Họ chỉ đồng ý ủng hộ chính phủ mới tồn tại đến kỳ bầu cử – chứ không cam kết ủng hộ bất kỳ dự luật nào.
Điều đó có nghĩa là ông Anutin bắt đầu nhiệm kỳ thủ tướng với hai tay bị trói – và chỉ có 4 tháng để tạo dấu ấn.
Anutin xuất thân từ một gia đình chính trị giàu có. Cha ông từng giữ nhiều chức vụ bộ trưởng, và cũng là người sáng lập công ty xây dựng của gia đình – chính công ty này đã xây dựng tòa nhà quốc hội mới, nơi diễn ra cuộc bỏ phiếu bầu thủ tướng.
Anutin được biết đến nhiều nhất khi còn làm Bộ trưởng Y tế vào năm 2022, với việc hợp pháp hóa cần sa tại Thái Lan. Ông cũng là một phi công đầy đam mê, sở hữu riêng 3 chiếc máy bay.
Thử thách hiện nay của ông là: lèo lái đất nước vượt qua thêm một cuộc khủng hoảng chính trị – chỉ trong một khoảng thời gian rất ngắn.
Xem thêm
Từ khóa Thái Lan Anutin Charnvirakul
