Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đề xuất cấm Giáo hội Chính thống có liên hệ với Moscow hoạt động bên trong Ukraine. Hiện vẫn chưa rõ liệu dự luật có vi phạm quyền tự do tôn giáo nêu trong Hiến pháp Ukraine hay không.

Zelensky
Tổng thống Zelensky. (Ảnh chụp màn hình video)

Hôm Thứ Năm (1/12), Tổng thống Zelensky cho biết chính quyền của ông sẽ soạn thảo luật “không cho phép các tổ chức tôn giáo liên kết với các trung tâm ảnh hưởng ở Liên bang Nga hoạt động ở Ukraine”, theo thông báo của Chính phủ Ukraine.

Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn thường được biết đến như một người mộ đạo, theo Chính thống Giáo, một chi phái lớn của Kitô Giáo và cũng là chi phái Kitô Giáo chủ đạo phổ biến ở Đông Âu, trong đó gồm cả Nga và Ukraine. Sau thời Liên Xô tan rã kèm theo chủ nghĩa vô thần của chính quyền cộng sản bị hạ đài, thì Tổng thống Putin được coi là một người có công rất lớn khôi phục thịnh trị của Giáo hội Chính thống ở Nga.

Theo truyền thống có từ trước thời Liên Xô, các nhà thờ Chính thống Giáo ở địa phương mà nay là Ukraine, là phụ thuộc vào Thượng phụ ở Moscow, hiện đang là thủ đô của Nga. Có những tín đồ Kitô giáo ở Ukraine vẫn thừa nhận quan hệ này. Tuy nhiên, một Giáo hội Chính thống ly khai có trụ sở tại Kyiv, hiện giờ đang thu hút ngày càng nhiều người ủng hộ trong bối cảnh Nga xâm lược Ukraine.

Như trong bài phát biểu nói trên, ông Zelensky kêu gọi Chính phủ điều tra nhà thờ Chính thống Giáo nào còn liên hệ với Moscow, nhưng ông không nói rõ liệu Chính phủ có nên đánh giá toàn bộ nhà thờ hay từng giáo xứ hay không. Ngoài ra, hiện vẫn chưa rõ liệu dự luật như vậy có vi phạm các quy định bảo vệ quyền tự do tôn giáo trong Hiến pháp Ukraine hay không.

Các quan chức Ukraine lo lắng rằng nhà thờ nào cùng phe với Giáo hội Chính thống Moscow có thể là nhân tố bất lợi cho chiến tranh, thậm chí lật đổ chính quyền. Hiện nay, Thượng phụ Kirill ở Moscow (tục danh Vladimir Mikhailovich Gundyaev) là một đồng minh nhiều năm của Tổng thống Nga Putin, và đã ủng hộ Tổng thống Putin về cuộc xâm lược đang diễn ra này.

Các quan chức Nga đã lên án thông báo này. Cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev cho biết, “Chính quyền Ukraine hiện nay đã công khai trở thành kẻ thù của Chúa Kitô và đức tin Chính thống Giáo.”