Chính phủ đề xuất trao nhiều thẩm quyền cho Hà Nội và TP.HCM để xây dựng metro

Chính phủ đề xuất Hà Nội và TP.HCM được chỉ định gói thầu tư vấn, phi tư vấn, xây lắp tại dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị (metro).

Ngày 13/2, Chính phủ trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển mạng lưới đường sắt đô thị tại TP. Hà Nội và TP.HCM.

Chính phủ đề xuất UBND thành phố được quyết định phân chia dự án thành các dự án thành phần, tiểu dự án khi phê duyệt; quyết định không phải thi tuyển phương án kiến trúc; chỉ định các gói thầu tư vấn, phi tư vấn, xây lắp và nhà đầu tư.

Bên cạnh đó, chính quyền hai thành phố này được ứng trước ngân sách địa phương năm sau để thực hiện dự án; lập thiết kế kỹ thuật tổng thể thay thiết kế cơ sở và giao chủ đầu tư quyết định phê duyệt các bước thiết kế còn lại; quy định tổng mức đầu tư, dự toán được áp dụng định mức, đơn giá do các tổ chức quốc tế công bố, các dự án có tính chất tương tự trên thế giới; quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất.

Ngoài ra, dự thảo Nghị quyết cũng trao quyền cho Thủ tướng quyết định bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn, hàng năm cho địa phương; sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách Trung ương hàng năm và các nguồn vốn hợp pháp khác mà không phải theo thứ tự ưu tiên.

Thủ tướng có thể huy động vốn ODA, vốn vay ưu đãi mà không phải lập Đề xuất dự án. HĐND Thành phố có trách nhiệm bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn, hàng năm, vốn ngân sách địa phương, nguồn tăng thu, tiết kiệm chi và nguồn vốn hợp pháp khác thực hiện các dự án đường sắt đô thị.

Trình bày báo cáo thẩm tra tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết việc chỉ định các gói thầu thuộc dự án đường sắt đô thị là phù hợp, do tính chất đặc biệt cần đẩy nhanh tiến độ. Tuy nhiên, các dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD (đô thị phát triển dựa trên các trạm giao thông công cộng), Ủy ban đề nghị cân nhắc việc chỉ định thầu để bảo đảm tính cạnh tranh, minh bạch và hiệu quả trong việc khai thác, phát triển khu vực TOD.

Chính phủ cũng đề xuất 4 nhóm chính sách lớn để thúc đẩy xây dựng đường sắt đô thị tại hai đô thị, gồm phát triển công nghiệp đường sắt, chuyển giao công nghệ; đào tạo nguồn nhân lực; chính sách vật liệu xây dựng và bãi đổ thải và quy định áp dụng riêng cho TP.HCM.

Nội dung này sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua vào ngày 19/2.

Theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội và Quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô đến 2030 tầm nhìn đến 2050, hệ thống đường sắt đô thị có 10 tuyến với trên 410 km. Thành phố đang điều chỉnh Quy hoạch chung, bổ sung 5 tuyến đường sắt dài 200 km. Như vậy đến năm 2045 tầm nhìn đến 2065, Hà Nội sẽ có 15 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài 617 km, với tổng mức đầu tư dự kiến 55 tỷ USD.

Tại TP.HCM, thành phố đề xuất đầu tư, hoàn thành 7 tuyến metro dài khoảng 355 km vào năm 2035 với sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng hơn 40,21 tỷ USD, thay vì kế hoạch trước đó là 183km vào năm 2035. Đồng thời, TP.HCM đặt mục tiêu hoàn thành toàn bộ 510km hệ thống metro vào năm 2045, thay vì vào năm 2060.

Xem thêm

Metro Bến Thành-Suối Tiên thu gần 12 tỷ đồng trong 10 ngày Tết

Trong 10 ngày tết Nguyên đán Ất Tỵ (24/1 - 2/2/2025), tuyến metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) phục vụ 1.768 chuyến tàu, với sản lượng 761.416 hành khách.