Tờ Financial Times dẫn lời một nguồn tin Mỹ cho biết, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Đổng Quân đang bị điều tra về tội tham nhũng. Tuy nhiên, chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) sau đó đã tuyên bố rằng đây là tin đồn vu vơ, vô căn cứ. Trước đó, có tin đồn lan rộng ở nước ngoài rằng các thành viên cấp cao khác của quân đội ĐCSTQ đang bị điều tra. Trong số đó, người được đồn đại nhiều nhất là ông Miêu Hoa, Ủy viên Quân ủy Trung ương ĐCSTQ, và được coi là người của Tổng Bí thư ĐCSTQ Tập Cận Bình.

Dong Quan
Vào ngày 2/6/2024, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ĐCSTQ Đổng Quân bài phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Đối thoại Shangri-La lần thứ 21 được tổ chức tại Khách sạn Shangri-La ở Singapore. (Nguồn hình ảnh: Getty Images)

Theo báo cáo của Thông tấn xã Trung ương Đài Loan đưa tin hôm 27/11, vẫn có tin đồn cho rằng các quan chức cấp cao của quân đội ĐCSTQ bị điều tra và trừng phạt. Tuy nhiên, một khi thông tin ông Đổng Quân bị điều tra là sự thật, Trung Quốc sẽ gặp phải tình huống hiếm hoi là có 3 bộ trưởng quốc phòng liên tiếp “ngã ngựa”. Tuy nhiên, vẫn còn phải xem liệu nó có thực sự tác động đến quân đội ĐCSTQ hay không.

Tuy nhiên, đáp lại câu hỏi về thông tin trên Financial Times, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 27/11 nói đó là chuyện đoán mò, vô căn cứ.

Trong cuộc họp báo thường lệ của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ vào ngày 27/11, phóng viên Nhật Bản đã hỏi về tin tức này, người phát ngôn Mao Ninh đã nhanh chóng dùng từ “vu vơ, vô căn cứ” để đáp lại. Nhưng sau đó, câu “vu vơ, vô căn cứ” trong thông cáo báo chí đăng trên website chính thức của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ cùng ngày đã biến mất, bị xóa mất.

Mặc dù ông Đổng Quân giữ chức Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ĐCSTQ, nhưng ông vẫn chưa được kiêm nhiệm chức vụ thành viên Quân ủy Trung ương ĐCSTQ và thành viên Quân ủy Quốc gia Trung Quốc. Theo thông lệ những năm gần đây, Bộ trưởng Quốc phòng ĐCSTQ thường được xếp thứ 4 trong số các thành viên Quân ủy Trung ương, sau Chủ tịch và 2 Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương, nên ông vẫn luôn bị thế giới bên ngoài đồn đoán. Một số nhà bình luận cho rằng việc bổ nhiệm ông Đổng Quân làm Bộ trưởng Quốc phòng có thể chỉ mang tính chất chuyển tiếp.

Kể từ khi Tập Cận Bình lên nắm quyền, ông tiếp tục thực hiện các hành động chống tham nhũng trong quân đội, thậm chí hành động này còn động đến cả 2 Phó chủ tịch Quân ủy Trung ương sắp mãn nhiệm là Quách Bá Hùng và Từ Tài Hậu. Trong 1 – 2 năm qua, các hoạt động chống tham nhũng đã được tăng cường, trong đó Quân chủng Tên lửa trở thành mục tiêu chính. Điều này cũng dẫn đến cựu Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lý Thượng Phúc bị điều tra và “ngã ngựa” trong nhiệm kỳ của mình. Ngoài ra, người tiền nhiệm của ông Lý Thượng Phúc là ông Ngụy Phượng Hòa cũng bị điều tra sau vài năm mãn nhiệm.

Kể từ đó, tin tức các tướng quân đội cấp cao của ĐCSTQ bị điều tra vẫn chưa dừng hẳn. Tin đồn bắt đầu lan truyền trên các mạng Hoa ngữ ở bên ngoài Trung Quốc từ giữa tháng 11 rằng ông Miêu Hoa, người đứng thứ 5 trong Quân ủy Trung ương ĐCSTQ (xếp thứ 6 trước khi ông Lý Thượng Phúc bị cách chức), gần đây đã bị kỷ luật quân đội bắt đi để điều tra. Tin đồn này đã được lan truyền rộng rãi ở nước ngoài và gián tiếp vào Trung Quốc.

Tuy nhiên cho đến nay, ông Miêu Hoa vẫn có tên trong danh sách thành viên Quân ủy Trung ương ĐCSTQ và Quân ủy Quốc gia Trung Quốc được liệt kê trên trang web chính thức của Bộ Quốc phòng ĐCSTQ, cộng thêm việc không có tin tức gì sau tin đồn này, cho nên tin đồn cũng dần dần chìm xuống. Cùng với thông tin ông Đổng Quân bị điều tra được truyền thông nước ngoài đưa tin, không ít người đã so sánh ông Đổng Quân với ông Miêu Hoa. Tin tức này cũng thu hút được nhiều cuộc thảo luận trên mạng xã hội. 

Ông Tô Tử Vân, Giám đốc Viện Chiến lược và Tài nguyên của Viện Nghiên cứu An ninh và Quốc phòng Quốc gia Đài Loan, nói với tờ Epoch Times rằng thông tin về ông Đổng Quân “ngã ngựa” có tính tham khảo đáng kể.

Ông Tô cho rằng ông Tập Cận Bình lên nắm quyền để chống tham nhũng nhưng không thể loại bỏ nạn tham nhũng của ĐCSTQ. Ông Đổng Quân được ông Tập Cận Bình chọn làm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, nhưng lại không vào Quân ủy, điều này cho thấy ông ấy (Đổng Quân) không phải là ứng cử viên được chấp nhận trong quân đội. “Sau khi ông Tập Cận Bình tiến hành những cuộc thanh trừng và đấu đá nội bộ giữa các phe phái trong đảng, thanh trừng phe Giang và phe Đoàn thanh niên, hiện giờ chỉ còn lại ‘phe quân đội’ đối kháng với ông Tập Cận Bình. Dù thế nào đi nữa, thực sự có một số dấu hiệu cho thấy quyền kiểm soát của ông Tập Cận Bình đang suy giảm.”

Ông Tô Tử Vân cho rằng nếu liên tiếp 3 Bộ trưởng Quốc phòng của ĐCSTQ bị cách chức 3 nhiệm kỳ liên tiếp, điều đó đương nhiên sẽ ảnh hưởng đến tinh thần của quân đội. Trang bị quân sự của ĐCSTQ có vẻ tiên tiến, nhưng tinh thần quân sự của họ lại kém, đến khi thực chiến thì hiệu quả sẽ không được như mong đợi.

Ông Âu Tích Phú (Si-Fu Ou), Giám đốc Viện Khái niệm Chính trị, Quân sự và Tác chiến của ĐCSTQ tại Học viện Quốc phòng Đài Loan, nói với tờ Epoch Times rằng Bộ Ngoại giao ĐCSTQ bác bỏ báo cáo trên tờ Financial Times là tin đồn vu vơ vô căn cứ, tương đương với gián tiếp phủ nhận.

Ông cho rằng nếu sự việc này là sự thật thì chứng tỏ đang có sự khủng hoảng lòng tin giữa ông Tập Cận Bình và quân đội. Ngay cả Bộ trưởng Quốc phòng do ông bổ nhiệm cũng gặp vấn đề trong vòng chưa đầy một năm, điều này sẽ giáng một đòn nặng nề vào sĩ khí quân đội. Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng không có quyền lực thực sự, và chỉ làm công việc mang tính nghi thức. Ông Đổng Quân không đồng thời là thành viên Quân ủy Trung ương nên sẽ không có tác động lớn đến quân đội và chính quyền, nhiều nhất thì cũng chỉ gây tổn hại đến quan hệ công chúng và hình ảnh.

Trí Đạt (t/h)