Shopee, Tiktok đồng loạt tăng phí, người bán hàng online trước áp lực rút lui khỏi thị trường

Bức xúc, lo lắng, chán nản… là tâm trạng chung của nhiều người bán hàng online những ngày qua khi Shopee và TikTok Shop thông báo từ ngày 1/4 đồng loạt tăng phí, nhiều mặt hàng hoa hồng lên tới 9-10%, gấp 3 lần mức phí hiện tại. Bên cạnh đó, người bán phải chịu phí chuyển trả hàng nếu người mua “bom” hàng hoặc trả lại hàng vì bất kỳ lý do nào.

Điều này đang khiến cộng đồng bán hàng online bức xúc vì cho rằng mức phí này là quá cao, chưa kể các sàn này đang đẩy rủi ro từ việc khách trả hàng về cho người bán.

Tăng phí lên tới 10%, đẩy rủi ro khách “bom” hàng về cho người bán

Theo thông báo chính thức từ Shopee, từ ngày 1/4 trong số 243 ngành hàng nhỏ, hầu hết sẽ điều chỉnh tăng phí cố định lên 9-10%.

Trong đó, ngành phụ kiện điện tử, đồng hồ, vali, phí hoa hồng cho Shopee điều chỉnh lên 9%, tăng gấp 3 so với mức phí hiện tại. 

167 ngành hàng chịu mức phí cố định từ Shopee lên 10%, bao gồm quần áo, giày dép, túi xách, đồ trang điểm, dụng cụ và nguyên vật liệu làm bánh, thực phẩm, đồ chơi, đồ trang trí, văn phòng phẩm… 

Ngoài ra, Shopee điều chỉnh luôn cả chính sách tính phí trả hàng/hoàn tiền. Theo đó, người bán sẽ phải chịu chi phí vận chuyển trả hàng trong hai trường hợp: đơn trả hàng/hoàn tiền và đơn giao không thành công. Trước ngày 1/4, Shopee hỗ trợ chi phí này nếu không phải lỗi của sản phẩm hay người bán. 

Thay vào đó, Shopee đưa cho người bán lựa chọn tham gia gói dịch vụ PiShip. Tham gia gói dịch vụ này, người bán phải trả thêm phí 2300 đồng/đơn, đổi lại nếu khách “bom” hàng hoặc hoàn trả hàng thì Shopee sẽ vận chuyển miễn phí. Như vậy, chi phí bán hàng của người bán trong tương lai sẽ bị tăng thêm 2.300 đồng/ đơn.

Shopee nói gì về việc tăng phí từ 1/4?

Đại diện Shopee cho biết những thay đổi này được cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên tình hình thị trường và nhu cầu của người mua và người bán. Shopee khẳng định các khoản phí điều chỉnh sẽ được tái đầu tư vào việc nâng cấp nền tảng và triển khai các giải pháp hỗ trợ phát triển bền vững cho nhà bán hàng.

Một trong những trọng tâm của Shopee là giúp nhà bán gia tăng doanh số. Shopee triển khai chương trình ưu đãi phí vận chuyển toàn sàn với loạt mã freeship giá trị tối đa 500.000 đồng, đồng thời cải tiến các chương trình marketing như livestream với người nổi tiếng, quảng cáo có mục tiêu và chương trình tiếp thị liên kết (Shopee Affiliate) để thu hút khách hàng và tăng đơn hàng.

Cùng thời điểm với Shopee, TikTok Shop cũng thông báo sẽ áp dụng biểu phí hoa hồng mới từ ngày 1/4. Theo đó, phí hoa hồng với nhà bán hàng thường tăng từ 3% lên 4%. Còn với phân khúc Shop Mall sẽ tăng từ 4,54% – 5,78% lên 6,05% – 7,7% (tăng trung bình khoảng 2%). Ngoài ra, nhà bán còn phải chịu thêm phí giao dịch 5% và phí vận chuyển.

Người bán online trước áp lực rút lui khỏi thị trường?

Chính sách tăng phí mới của các sàn thương mại điện tử (TMĐT) đang khiến cộng đồng bán hàng online xôn xao những ngày qua. Tâm lý chung là bức xúc, bất bình vì cho rằng với chính sách này, các sàn đang làm khó người bán, đẩy người bán vào tình cảnh phải chịu thiệt, trong khi lãi thì các sàn hưởng hết…

Một số người bán cho rằng, việc kinh doanh online đã không còn dễ dàng như trước. Nếu ngày xưa chỉ cần mở shop, chịu khó chạy quảng cáo là có đơn, thì nay người bán phải tính toán nhiều hơn.

Trên một diễn đàn, một người bán online cho rằng, việc tăng phí này có nghĩa là nếu trước đây, một người bán có thể lãi từ 10% đến 20% trên mỗi đơn hàng thì nay họ phải chấp nhận mức lãi thấp hơn hoặc tăng giá để bù lại. Nhưng giá tăng thì khách hàng quay lưng, còn nếu giữ giá cũ thì lợi nhuận gần như không có. Chưa kể, chi phí vận hành như đóng gói, băng keo, túi ni lông cũng tăng lên, tạo áp lực không nhỏ lên những người kinh doanh nhỏ lẻ.

Một người khác cho rằng, với việc các sàn tăng phí, cạnh tranh về giá ngày càng gay gắt thì xu thế rời bỏ và ít phụ thuộc vào sàn là sớm xảy ra.

Một người bán hàng thời trang trên Shopee bức xúc: Với chính sách mới, Shopee đang đẩy toàn bộ rủi ro từ việc khách “bom” hàng cho người bán. Chi phí cố định lên tới 10% doanh thu là quá cao. Cùng với việc cơ quan quản lý đang siết chặt thu thuế bán hàng online sẽ đẩy người bán vào chỗ khó càng thêm khó. Nếu tình trạng này kéo dài, có thể sẽ chứng kiến một làn sóng rút lui khỏi sàn TMĐT.

Trong năm 2024, có tới 165.000 shop phải rút lui khỏi 5 sàn TMĐT hàng đầu Việt Nam (Shopee, Lazada, TikTok Shop, Tiki và Sendo). Một trong số các nguyên nhân được Metric chỉ ra, đó là có nhiều nhà bán hàng nhỏ lẻ không đủ sức chống đỡ, nhường chỗ cho những thương hiệu vận hành linh hoạt hơn – Nguồn dữ liệu Metric.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, việc tăng phí này không phải điều bất ngờ. Một người bày tỏ quan điểm trên Vnexpress.net rằng, sau nhiều năm “đốt tiền” để thu hút cả người mua lẫn người bán, các sàn TMĐT giờ đây phải tìm cách tối ưu lợi nhuận. 

Chính sách này cũng sẽ thanh lọc người bán trên các sàn, nếu không tối ưu được chi phí vận hành, nhân sự, các shop nhỏ hoặc yếu thế phải tự đào thải. Ai có nguồn hàng tốt, giá cạnh tranh, mới có thể tồn tại. Những ai chỉ dựa vào lợi thế giá rẻ, bán kiểu cầm cự sẽ dần bị loại khỏi cuộc chơi.

Phan Vũ (t/h)