Ấn Độ ca ngợi ‘quan hệ đối tác chiến lược’ với Nga bất chấp thuế quan của Mỹ

Minh Hoàng
•
Thứ Sáu, 08/08/2025

Nga và Ấn Độ đã nhấn mạnh cam kết ‘quan hệ đối tác chiến lược’ trong cuộc đàm phán song phương về an ninh tại Moskva vào thứ Năm (7/8), một ngày sau khi Tổng thống Donald Trump công bố việc tăng thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ Ấn Độ vì nước này mua dầu của Nga.

NJy8eN2HBg9HAuSnEtPAZfEBgUReoKsk — Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi gặp gỡ Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc gặp các nguyên thủ quốc gia hôm 16/9/2022 tại Uzbekistan. (Ảnh: Kremlin.ru)

Theo hãng tin Interfax dẫn lời cố vấn an ninh quốc gia Ấn Độ Ajit Doval tại Moskva hôm thứ Năm (31/7) cho biết, Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ thăm Ấn Độ vào cuối năm 2025, đính chính một báo cáo trước đó nói rằng ông sẽ tới vào cuối tháng Tám.

Trong cuộc gặp giữa ông Doval và ông Sergei Shoigu – Thư ký Hội đồng An ninh Nga, cả hai bên đều nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ giữa hai nước.

Việc Tổng thống Trump áp mức thuế bổ sung 25% đối với hàng hóa từ Ấn Độ, sẽ có hiệu lực vào ngày 28/8, đánh dấu sự suy giảm nghiêm trọng nhất trong mối quan hệ Mỹ-Ấn kể từ khi ông quay trở lại Nhà Trắng vào tháng Một, đe dọa làm gián đoạn quyền tiếp cận thị trường xuất khẩu lớn nhất của Ấn Độ.

Ông Trump áp thêm 25% thuế lên Ấn Độ, nâng tổng mức thuế lên 50%

“Chúng tôi cam kết tiếp tục hợp tác tích cực nhằm xây dựng một trật tự thế giới mới, công bằng hơn và bền vững hơn, bảo đảm thượng tôn pháp luật quốc tế, cũng như cùng nhau đối phó với các thách thức và mối đe dọa hiện đại,” ông Shoigu nói với ông Doval trong phát biểu trên truyền hình.

Hãng Interfax dẫn lời ông Doval: “Chúng tôi hiện tại đã thiết lập được mối quan hệ rất tốt đẹp mà chúng tôi vô cùng trân trọng, một quan hệ đối tác chiến lược giữa hai quốc gia”.

Ấn Độ và Trung Quốc đã trở thành những khách hàng hàng đầu mua dầu thô của Nga vận chuyển bằng đường biển kể từ khi Moskva phát động cuộc chiến tranh toàn diện vào Ukraine vào tháng 2/2022, khiến phương Tây đẩy mạnh các nỗ lực nhằm bóp nghẹt nền kinh tế Nga.

Tổng thống Trump đã đe dọa áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với các quốc gia mua dầu từ Nga trước khi ông công bố mức thuế mới đối với hàng hóa Ấn Độ, nâng tổng mức thuế lên 50%.

Vào thứ Ba (1/8 ), Điện Kremlin cáo buộc Hoa Kỳ gây áp lực thương mại bất hợp pháp lên New Delhi, nói rằng Ấn Độ có quyền tự do giao thương với bất kỳ đối tác nào mà họ lựa chọn.

Các công ty lọc dầu nhà nước của Ấn Độ đã ngừng mua dầu từ Nga do mức chiết khấu bị thu hẹp và Tổng thống Trump đã cảnh báo các quốc gia không nên mua dầu của Moskva, theo các nguồn tin trong ngành cho biết. Dữ liệu thương mại cho thấy hai công ty lọc dầu tư nhân Reliance Industries và Nayara là những khách hàng mua dầu Nga lớn nhất tại Ấn Độ.

Một quan chức Ấn Độ nắm rõ vấn đề cho biết ông Doval sẽ thảo luận về việc Ấn Độ mua dầu thô từ Nga trong chuyến thăm tới Moskva. Vị quan chức này cho biết ông Doval dự kiến sẽ bàn về hợp tác quốc phòng giữa Ấn Độ và Nga.

Ấn Độ đã ký một thỏa thuận trị giá 5,5 tỷ USD với Nga vào năm 2018 để mua 5 hệ thống tên lửa đất đối không tầm xa S-400 Triumf, mà New Delhi cho rằng cần thiết để đối phó với mối đe dọa từ Trung Quốc.

Tuy nhiên việc bàn giao các hệ thống này đã bị trì hoãn nhiều lần. Dự kiến, Moskva sẽ chuyển giao các đơn vị của hai hệ thống S-400 cuối cùng cho Ấn Độ vào năm 2026 và 2027.

New Delhi từ trước đến nay luôn phụ thuộc nhiều vào việc nhập khẩu vũ khí từ Nga, dù trong những năm gần đây nước này đã giảm mạnh hoạt động nhập khẩu đó và chuyển hướng sang các nhà cung cấp phương Tây.

Ông Modi thề bảo vệ nông nghiệp Ấn Độ bằng mọi giá

Thủ tướng Narendra Modi trong bài phát biểu hôm thứ Năm cam kết sẽ tiếp tục bảo vệ ngành nông nghiệp của Ấn Độ, bất chấp mức thuế trừng phạt của Tổng thống Donald Trump đối với hàng hóa của nước này. Ông Modi không nhắc đến tên ông Trump hay Hoa Kỳ, nhưng cam kết chính phủ của ông sẽ “không bao giờ thỏa hiệp về phúc lợi của nông dân”, ngay cả khi cá nhân ông phải “trả giá đắt vì điều đó”. Ông nói: “Đối với chúng tôi, phúc lợi của nông dân là trên hết”.

Ở một khía cạnh tương tự, ngay cả khi Modi và các chính trị gia Ấn Độ khác thề sẽ bảo vệ nền nông nghiệp trong nước bằng mọi giá, thì thương mại nông sản giữa Ấn Độ và Hoa Kỳ đã tăng vọt gần 50% so với cùng kỳ năm trước trong nửa đầu năm 2025.

Hoa Kỳ xuất khẩu các mặt hàng như hạt, ethanol, dầu đậu nành và bông sang Ấn Độ, trong khi Ấn Độ xuất khẩu hải sản, gia vị, dầu thực vật, gạo, trái cây, rau củ và các sản phẩm nướng sang Hoa Kỳ. Nếu tốc độ nhập khẩu và xuất khẩu hiện tại được duy trì trong phần còn lại của năm, Ấn Độ sẽ bán tổng cộng 7,47 tỷ USD sản phẩm nông nghiệp cho Hoa Kỳ, và sẽ mua lại hơn 3,5 tỷ USD.

Tổng thống Trump thường viện dẫn những mất cân bằng thương mại nghiêng hẳn về một phía như thế này làm bằng chứng cho sự cạnh tranh không công bằng, và các mức thuế trả đũa của ông được tính toán bao gồm cả giá trị của các rào cản phi thuế quan.

Trong trường hợp của Ấn Độ, một trong những vấn đề khó khăn hơn trong đàm phán thương mại là việc nước này không nhập khẩu ethanol của Mỹ để dùng làm nhiên liệu — vốn là một trong những mục đích chính của sản phẩm này. Xuất khẩu ethanol sang Ấn Độ nhiều khả năng sẽ tăng nếu lệnh cấm này được gỡ bỏ. Ấn Độ cũng cho phép các nhà sản xuất Mỹ bán dầu chiết xuất từ đậu và ngô, nhưng lại không cho phép nhập khẩu chính các loại đậu và ngô đó, đồng thời cũng từ chối nhập khẩu các sản phẩm biến đổi gen.

Hãng Bloomberg đưa tin vào thứ Năm rằng các quan chức Ấn Độ đang suy nghĩ các nhượng bộ khác mà họ có thể đề xuất với ông Trump trong vòng 21 ngày trước khi mức thuế suất 50% có hiệu lực. Một trong những ý tưởng đó là nới lỏng lệnh cấm của Ấn Độ đối với việc nhập khẩu ngô biến đổi gen dùng làm thức ăn chăn nuôi.

Một điểm bất đồng khác là thị trường sữa của Ấn Độ. Ấn Độ có các quy định rất nghiêm ngặt đối với việc nhập khẩu sản phẩm sữa, một phần trong đó bắt nguồn từ các quy định ăn kiêng của đạo Hindu — chẳng hạn như yêu cầu rằng bò sữa không được ăn các sản phẩm có nguồn gốc động vật.

Ấn Độ cũng áp thuế nhập khẩu cực cao đối với các sản phẩm sữa: 30% đối với pho mát, 40% đối với bơ, và 60% đối với bột sữa. Ấn Độ hiện là nước sản xuất và tiêu thụ sữa lớn nhất thế giới, với ngành sữa sử dụng hơn 80 triệu lao động. Các quan chức Ấn Độ khẳng định không chút do dự rằng một số quy định và mức thuế này được thiết kế để bảo vệ việc làm và giữ giá sữa ở mức cao. Họ cho rằng nếu nhập khẩu sữa từ ngành công nghiệp sữa khổng lồ của Hoa Kỳ, giá sữa trong nước gần như chắc chắn sẽ giảm.

Theo dữ liệu của Bộ Thương mại, Ấn Độ là nước nhập khẩu lớn thứ 10 vào Hoa Kỳ năm ngoái, với kim ngạch xuất khẩu đạt 87 tỷ đô la. Trong quý gần nhất, Ấn Độ đã sản xuất 44% điện thoại thông minh tại Mỹ – nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác.