Hồi ký “Không thể nhượng bộ” của cựu Ngoại trưởng Mike Pompeo

Tiêu Nhiên
•
Thứ Năm, 02/03/2023

Cựu Ngoại trưởng Mỹ Pompeo – ứng viên Tổng thống tiềm năng của Đảng Cộng hòa – năm 2024 sẽ xuất bản hồi ký “Không thể nhượng bộ” (Never Give an Inch), giới thiệu chi tiết trải nghiệm 4 năm của ông trong tư cách là Giám đốc của CIA và là nhà ngoại giao cao nhất trong chính quyền Mỹ thời ông Trump. Sách cũng đề cập chuyển hướng trong chính sách của Mỹ về Trung Quốc và tham vọng cai trị thế giới của lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình.

Ảnh bìa sách “Never Give an Inch” của ông Mike Pompeo. (Nguồn: Amazon)

Ông Pompeo nhớ lại một cuộc họp với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, khi đó ông Kim Jong-un nói phía Trung Quốc cho biết việc ông tuyên bố ủng hộ quân đội Mỹ rút khỏi Hàn Quốc là “nói dối”, và sức mạnh quân sự của Mỹ ở Hàn Quốc cũng giúp bảo vệ quyền lực của ông Kim Jong-un ở Bình Nhưỡng không bị chi phối bởi Bắc Kinh.

Ông kể sau hội nghị thượng đỉnh giữa ông Trump và ông Kim Jong-un tổ chức ở Singapore vào tháng 6/2018, ông đã gặp ông Tập Cận Bình ở Bắc Kinh để giới thiệu tình hình mới nhất của đàm phán.

Trong cuộc họp, ông Pompeo nói rằng nếu ĐCSTQ thay đổi định hướng thì chính sách đối ngoại “Nước Mỹ trên hết” của ông Trump cũng sẽ có lợi cho Trung Quốc. Khi đó ông Tập Cận Bình – người mà Pompeo xem là nhà lãnh đạo nguy hiểm nhất trên thế giới – đã không đồng ý.

“Đây là một nhiệm vụ khó khăn”, Pompeo – người bảo thủ Kitô giáo – đã viết trong trang 413 của cuốn hồi ký.

Ông Pompeo nói với Washington Times rằng kể từ khi ông giải nhiệm vào năm 2021, nhiều chính sách cứng rắn của ông và ông Trump đối với Bắc Kinh đã bị thu hồi. Nhiều nỗ lực đối với ĐCSTQ đã bị Tổng thống Biden chặn lại: “Bộ Tư pháp hủy bỏ các vụ truy tố; chính sách biên giới mở của Bộ An ninh Nội địa khiến hoạt động gián điệp và fentanyl của Trung Quốc xâm nhập vào Mỹ có điều kiện hơn; ảnh hưởng của Trung Quốc nhiều hơn chứ không ít hơn trong các trường học của chúng ta…”.

Ông cho hay tất cả hành động của ĐCSTQ đều bị ảnh hưởng bởi hệ tư tưởng cộng sản. Quân đội ĐCSTQ đã chuẩn bị cho cuộc xâm lược Đài Loan thông qua củng cố uy lực quân sự trong nhiều phương diện như: không gian, không gian mạng, thông thường, hạt nhân và biển; đồng thời thông qua sáng kiến “Vành đai và Con đường” mở ảnh hưởng trên toàn cầu.

Cựu quan chức ngoại giao Mỹ chỉ ra ĐCSTQ sợ người dân của họ nên ngân sách chi cho an ninh và kiểm soát trong nước cao hơn chi cho quân bị.

Cựu Ngoại trưởng Mỹ tốt nghiệp Học viện quân sự West Point này cho hay, qua cuộc gặp ông Tập Cận Bình, ông nhận thấy rằng ông Tập là một người cộng sản có dáng vẻ sầu muộn với ánh mắt ám sát khí, không bao giờ mỉm cười khi trò chuyện, không khác gì đặc điểm tâm lý của người Đông Đức hoặc Cộng sản Liên Xô trong thời đại của Quân đội cai trị.

Trong cuộc họp, ông Tập Cận Bình lên án hỗ trợ của Mỹ đối với Đài Loan, thuế quan của ông Trump đối với hàng hóa Trung Quốc, đồng thời tuyên bố Trung Quốc có 90% chủ quyền của Biển Đông. Đáp lại những lời kinh khủng ấy, ông đã nói: ĐCSTQ không bao giờ có thể so sánh với sự vĩ đại của nước Mỹ.

Ông Pompeo nói với ông Tập rằng để có được vị thế của siêu cường thì cần phải thiết lập tình bạn thay vì ép buộc các nước láng giềng, ưu đãi tài năng thay vì lôi kéo thân tín và thông qua hối lộ xây dựng bè phái.

Ác mộng của ĐCSTQ

Cựu Ngoại trưởng Mỹ cho biết trong nhiều thập niên, ĐCSTQ đã phát động cuộc chiến kinh tế chống lại Mỹ, chính quyền Trump sau những nỗ lực ngoại giao và đàm phán thì bắt đầu quyết định coi Bắc Kinh là đối thủ trong kế hoạch chiến lược an ninh quốc gia, qua đó chính sách mới đã tập trung hạn chế chuyển giao công nghệ của Mỹ sang Trung Quốc, cung cấp thêm hỗ trợ cho Đài Loan và thúc đẩy công bằng trong quan hệ song phương.

Ông Pompeo nói rằng một trong những thay đổi quan trọng nhất là vào năm 2019, khi ông nói rõ trong một bài phát biểu rằng ĐCSTQ không đồng nghĩa với nước Trung Quốc và người dân Trung Quốc.

“Thực tế câu nói đó là câu mà ĐCSTQ sợ hãi nhất trong nhiều thập niên mà nhiều thế hệ Ngoại trưởng Mỹ từng nói về ĐCSTQ, từ đó mà bộ máy tuyên truyền của ĐCSTQ bắt đầu công kích tôi không kiêng nể”, ông viết. “Việc phơi bày thực tế đơn giản rằng Đảng phái không thể đồng nhất với nhân dân là cơn ác mộng tồi tệ nhất của ĐCSTQ, bởi vì tư tưởng đó gieo mầm thách thức chế độ trong lòng người dân Trung Quốc”.

Về vấn đề Đài Loan, ông Pompeo cho biết ông đã cải thiện thành công chính sách của Mỹ về Đài Loan, ông mô tả Đài Loan là “pháo đài độc lập trước cánh cửa bá quyền chủ nghĩa đế quốc”. Ông Tập Cận Bình thề sẽ có ngày có được quyền kiểm soát Đài Loan, ĐCSTQ sẽ sử dụng vũ lực nếu cần thiết. Cũng như nhiều nhà quan sát bình luận, cựu Ngoại trưởng Mỹ chỉ ra sự tồn tại của chính phủ dân chủ ở Đài Loan luôn là thách thức gây lo ngại cho nhà cầm quyền ĐCSTQ toàn trị theo chủ nghĩa Marx.

Dưới sự lãnh đạo của ông Pompeo, Mỹ tập trung sâu hơn vào tiếp xúc với người dân và Chính phủ Đài Loan, qua đó thường xuyên thúc đẩy thăm hỏi cấp cao, hủy bỏ chính sách hạn chế giao thương Mỹ – Đài Loan. Cuốn hồi ký viết: “Tôi muốn truyền tải thông điệp là một chính sách quan liêu được duy trì vô lý là rất tai hại, giờ đây là thời điểm để sửa lại sai lầm của lịch sử”.

Ông Pompeo nói rằng Bộ Ngoại giao đã phối hợp với Lầu Năm Góc để tăng các nhiệm vụ bay và hải quân gần Đài Loan, đồng thời tăng doanh số bán hàng quân sự. “Thế giới dân chủ đang cố gắng đối xử với ĐCSTQ bằng thái độ đáng hoan nghênh, nhưng ĐCSTQ lại đáp trả bằng xâm lược, chủ nghĩa Sô vanh và thiếu tôn trọng”, ông Pompeo nhận định.

Ông nói rằng một mục tiêu chính của chính sách mới là “nói sự thật tàn nhẫn về ĐCSTQ và thực hiện hành động ngăn chặn một cách chuẩn xác”.

Ông cho biết một trong những nỗ lực thành công nhất của mình là cùng chính quyền Trump đấu tranh kéo dài 3 năm để đóng cửa Lãnh sự quán ĐCSTQ ở Houston – nơi nhà cầm quyền Bắc Kinh đã sử dụng như cơ sở để theo dõi các trung tâm y tế địa phương cùng các cơ sở khác.

Việc sau đó Đại sứ Thôi Thiên Khải của ĐCSTQ ở Mỹ yêu cầu ông Pompeo ngừng phân biệt ĐCSTQ và người dân Trung Quốc đã cho thấy Bắc Kinh nhạy cảm trong vấn đề này như thế nào.

Về vấn đề nguồn gốc COVID-19, hồi ký “Không thể nhượng bộ” viết rằng virus không lây nhiễm từ vật chủ động vật mà được nuôi cấy trong Viện nghiên cứu virus Vũ Hán và thoát khỏi phòng thí nghiệm.

Ngoài việc giải thích những thay đổi trong chính sách đối với Trung Quốc, ông Pompeo cũng kể về cách ông đối phó với ông Kim Jong -un và ông Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Cuốn sách cũng mô tả chi tiết về vụ việc vào tháng 1/2020, Mỹ dùng máy may không người lái không kích tại Sân bay Quốc tế Baghdad giết Tướng Qasem Soleimani của Iran là chỉ huy quân đội thành phố này. Do cuộc tấn công đó, an ninh Mỹ phải tăng cường bảo vệ ông Pompeo vì lo ngại Iran trả thù.

Hồi ký cũng kể về giai đoạn tồi tệ nhất của đại dịch COVID-19, ông Tập Cận Bình đã gửi điện báo để cố gắng gây áp lực [chính quyền Trump] sa thải ông Pompeo, cáo buộc ông nói về người dân Trung Quốc và gây thù địch với Bắc Kinh. Ông Tập Cận Bình nói rằng ông Pompeo đã gây ảnh hưởng xấu cho thỏa thuận thương mại do ông Trump ký vào tháng 1/2020, theo đó Bắc Kinh cam kết trong vòng 2 năm sẽ mua khoảng 200 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ của Mỹ để đổi lấy việc giảm thuế. Nhưng ông Trump vẫn yêu cầu ông làm nhà ngoại giao cao nhất.

Ngoài ra, cựu Ngoại trưởng Mỹ Pompeo cũng đề cập cố vấn Miles Yu (Dư Mậu Xuân) về chính sách Trung Quốc của chính quyền Trump được xem là một nguồn tài nguyên quý giá trong ứng phó Trung Quốc.