Một nghiên cứu sinh tiến sĩ từ Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung ở Vũ Hán, Trung Quốc, đã bị bắt tại hải quan Mỹ, bị các công tố viên buộc tội khai man và buôn lậu vật liệu sinh học liên quan đến giun đũa vào Hoa Kỳ.

Bo Tu Phap My
Logo của Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) tại Washington, D.C., ngày 28/3/2023. (Ảnh: Samira Bouaou/ The Epoch Times)

Ngày 9/6 (giờ Mỹ), Bộ Tư pháp Hoa Kỳ thông báo một công dân Trung Quốc, nghiên cứu sinh tiến sĩ của Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung (thành phố Vũ Hán), đã bị bắt giữ và truy tố vì khai báo gian dối và buôn lậu vật liệu sinh học liên quan đến giun đũa vào nước Mỹ.

Vụ án này được Cục Điều tra Liên bang (FBI), Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới (ICE) và Cơ quan Điều tra An ninh Nội địa (HSI) thuộc ICE phối hợp điều tra.

Theo bản cáo trạng, Hàn Thừa Hiên hiện là nghiên cứu sinh tại Viện Khoa học và Kỹ thuật Sinh học thuộc Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung Vũ Hán.

Vào các năm 2024 và 2025, người này đã gửi 4 kiện hàng từ Trung Quốc sang Mỹ, trong đó giấu vật liệu sinh học có liên quan đến giun đũa. Những kiện hàng này đều được gửi đến một cá nhân trong một phòng thí nghiệm của Đại học Michigan.

Ngày 8/6/2025, Hàn Thừa Hiên nhập cảnh vào Mỹ qua sân bay quốc tế Detroit với thị thực J1, dự kiến đến Đại học Michigan làm nghiên cứu.

Tuy nhiên, khi bị các nhân viên hải quan kiểm tra, cô đã khai báo gian dối về các kiện hàng đã gửi trước đó và nội dung vật liệu sinh học bên trong. Cơ quan chức năng còn phát hiện thiết bị điện tử của cô đã bị xóa dữ liệu chỉ 3 ngày trước khi nhập cảnh.

Tài liệu tòa án cho biết, Hàn Thừa Hiên đã nói dối các nhân viên hải quan rằng cô không gửi gì đến phòng thí nghiệm ở Michigan, và nói rằng trong kiện hàng chỉ có ly nhựa, chứ không phải đĩa nuôi cấy vi sinh.

Một trong các kiện hàng bị thu giữ có nhãn viết tay ghi “PRK5 057” trong một vòng tròn. Người nhận là một cá nhân có liên quan đến một phòng thí nghiệm của Đại học Michigan.

Sau khi kiểm tra tại biên giới, FBI đã thẩm vấn Hàn Thừa Hiên. Cô đã thừa nhận việc gửi các kiện hàng, xác nhận bên trong là vật liệu sinh học liên quan đến giun đũa, đồng thời thừa nhận đã nói dối nhân viên hải quan trong quá trình kiểm tra.

Hồ sơ tòa án cũng tiết lộ rằng hai lần xin visa vào Mỹ trong tháng Ba của cô đều bị từ chối. Trong một lần phỏng vấn, cô không thể trả lời rõ ràng các câu hỏi cơ bản liên quan đến bản thân và công trình nghiên cứu của mình.

Theo thư mời từ Đại học Michigan, cô được mời đến làm học giả thỉnh giảng trong phòng thí nghiệm của trường.

Công tố viên Gorgon tuyên bố một công dân nước ngoài đến từ Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung (Trung Quốc) bị cáo buộc đã buôn lậu vật liệu sinh học vào phòng thí nghiệm của Đại học Michigan. Đây là một mô hình đáng lo ngại và đe dọa an ninh quốc gia của Hoa Kỳ.

Ông nói thêm người nộp thuế Mỹ không nên phải chi trả cho những hành động buôn lậu từ Trung Quốc, nhất là trong các tổ chức công quan trọng của Hoa Kỳ.

Đặc vụ phụ trách FBI khu vực Detroit, ông Cheyvoryea Gibson, cho biết hành vi của Hàn Thừa Hiên trực tiếp đe dọa an toàn công cộng và an ninh quốc gia Mỹ, cũng như phá hoại tính toàn vẹn của các cơ sở nghiên cứu quốc gia.

Giám đốc tác nghiệp của Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ (CBP), ông John Nowak, nhấn mạnh việc nhập khẩu vật liệu sinh học vào Mỹ phục vụ nghiên cứu được quy định rất nghiêm ngặt và rõ ràng. Hành vi của Hàn Thừa Hiên phá hoại nỗ lực hợp pháp của các học giả quốc tế khác.

Ông nói thêm Hoa Kỳ không dung thứ việc buôn lậu vật liệu sinh học bị kiểm soát qua các cửa khẩu nhập cảnh. Vụ việc lần này một lần nữa cho thấy quyết tâm của cơ quan hải quan và các đối tác thực thi pháp luật trong việc ngăn chặn những chất nguy hiểm tiềm tàng gây hại cho người dân Mỹ.

Đặc vụ Jared Murphey của HSI Detroit khẳng định vụ án này là lời nhắc nhở rằng các cơ quan thực thi pháp luật đang làm việc không ngừng nghỉ để bảo vệ Hoa Kỳ khỏi các hành vi xâm nhập ác ý từ nước ngoài, gìn giữ an ninh quốc gia của Hoa Kỳ.

Báo The Guardian đưa tin ngày 4/6 cho biết, hai nhà khoa học Trung Quốc đã bị chính quyền liên bang Mỹ cáo buộc âm mưu đưa trái phép một loại nấm độc vào nước Mỹ, nguy cơ gây tổn thất nghiêm trọng cho ngành nông nghiệp nước này.

Cụ thể, hai nhà khoa học Yunqing Jian (33 tuổi) và Zunyong Liu (34 tuổi) đã đưa lén vào Mỹ một loại nấm có tên Fusarium graminearum. Loại nấm này là nguyên nhân gây bệnh cháy lá trên lúa mì, lúa mạch, ngô và những loại cây trồng chủ lực khác.

Theo Cục Điều tra liên bang (FBI), loại nấm này không chỉ gây tổn thất hàng tỉ USD mỗi năm cho ngành nông nghiệp Mỹ mà còn được xem là vũ khí sinh học tiềm tàng do khả năng gây ngộ độc, tổn thương gan và rối loạn sinh sản ở người và gia súc.

Do đó hành vi của hai nhà khoa học bị xem là đe dọa an ninh quốc gia và có khả năng cấu thành “khủng bố sinh học nông nghiệp”.

Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp Mỹ cho biết hai người này còn bị truy tố với các tội danh buôn lậu, khai báo gian dối, gian lận thị thực…