Quân đội Myanmar đánh bom khu lừa đảo KK: Trung Quốc lại vào tầm ngắm
- Lý Ngọc
- •
Vào tháng 10/2025, quân đội Myanmar đã tiến hành một chiến dịch mạnh mẽ chống lại Khu công nghiệp KK – một trong những trung tâm lừa đảo viễn thông lớn nhất khu vực biên giới Myanmar-Thái Lan. Chiến dịch này, bắt đầu từ giữa tháng 10 và leo thang với các vụ nổ liên tiếp từ ngày 24/10, đã dẫn đến sự sụp đổ tạm thời của khu phức hợp khét tiếng này, buộc hàng nghìn người lao động nước ngoài phải chạy trốn sang Thái Lan.
Sự kiện này không chỉ làm nổi bật cuộc chiến chống tội phạm mạng xuyên biên giới mà còn thu hút sự chú ý đến vai trò bị cáo buộc của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đằng sau các mạng lưới này, đặc biệt khi kết hợp với các lệnh trừng phạt của Mỹ và Anh đối với Tập đoàn Prince tại Campuchia. Các báo cáo từ Liên Hợp Quốc và truyền thông quốc tế nhấn mạnh rằng các trung tâm lừa đảo này, hoạt động ở Myanmar, Campuchia và Lào, đã gây thiệt hại hàng tỷ đô la cho nạn nhân toàn cầu, đồng thời liên quan đến buôn người và lao động cưỡng bức.
Cuộc đột kích khu KK: Hỗn loạn biên giới và cuộc di tản khẩn cấp
Khu công nghiệp KK (KK Park), nằm ở ngoại ô thị trấn Myawaddy (Myanmar), giáp sông Moei với thị trấn Mae Sot (Thái Lan), được coi là biểu tượng của tội phạm mạng Đông Nam Á. Theo báo cáo của Văn phòng Liên Hợp Quốc về Ma túy và Tội phạm (UNODC) đầu năm 2025, khu vực này là trung tâm của các đường dây lừa đảo “quy mô công nghiệp”, nơi hàng nghìn người bị lừa đến với lời hứa việc làm lương cao rồi bị ép tham gia lừa đảo trực tuyến, rửa tiền và buôn người. Các nạn nhân chủ yếu là công dân Trung Quốc, Ấn Độ và các nước Đông Nam Á khác, bị giam giữ trong các tòa nhà kiên cố, thường dưới sự bảo vệ của các lực lượng dân quân địa phương như Lực lượng Bảo vệ Biên giới Karen.
Chiến dịch của quân đội Myanmar bắt đầu từ ngày 16/10/2025, với các cuộc kiểm tra ban đầu dẫn đến việc bắt giữ hơn 2.000 người và tịch thu 30 thiết bị Starlink – công cụ kết nối internet vệ tinh giúp các đường dây lừa đảo vượt qua kiểm soát. Đến ngày 19/10, quân đội tuyên bố đã kiểm soát toàn bộ khu vực, cáo buộc Liên minh Dân tộc Karen (KNU) – một nhóm vũ trang chống chính quyền quân sự – dung túng hoạt động lừa đảo để thu lợi. Người phát ngôn quân đội Zaw Min Tun khẳng định đây là “vùng lãnh thổ quan trọng bị mất trong nội chiến” và cam kết triệt phá hoàn toàn.
Sự leo thang thực sự xảy ra từ ngày 24/10, khi quân đội sử dụng máy bay không người lái mang chất nổ và lực lượng mặt đất để phá hủy các tòa nhà. Theo truyền hình công cộng Thái Lan và báo Nation Thailand, tiếng nổ vang vọng biên giới, với khói trắng dày đặc lan sang Mae Sot. Các vụ nổ tiếp tục vào ngày 25/10, 26/10 và 27/10, nhắm vào các tòa nhà chứa thiết bị lừa đảo.
Video lan truyền trên mạng xã hội X cho thấy cảnh hỗn loạn: hàng trăm người kéo lê hành lý, đạp xe, đi bộ hoặc thậm chí nhảy xuống sông Moei để bơi sang Thái Lan, gợi nhớ đến các cuộc khủng hoảng tị nạn thời chiến. Đến ngày 27/10, số lượng người vượt biên đạt 1.525, chủ yếu là người Trung Quốc (khoảng 1.000), theo thống kê của chính quyền Thái Lan. Tư lệnh Worat của Quân khu 3 Thái Lan cảnh báo rằng nếu các khu lừa đảo khác như Shwe Kokko bị tấn công, dòng người tị nạn sẽ tăng vọt.
Quân đội Myanmar phối hợp với BGF và Quân đội Nhân dân Karen Dân chủ (DKBA) – các lực lượng đồng minh – để thực hiện các vụ phá hủy, đồng thời SpaceX đã vô hiệu hóa hơn 2.500 thiết bị Starlink bị sử dụng bất hợp pháp tại Myanmar vào ngày 22/10. Các chuyên gia như Jason Tower từ Viện Hòa bình Mỹ (USIP) gọi đây là “chiêu trò tuyên truyền hơn là cuộc đàn áp thực sự”, vì hàng chục khu lừa đảo khác dọc sông Moei vẫn hoạt động. Tuy nhiên, chiến dịch đã giải phóng gần 2.000 lao động nước ngoài trước đó, bao gồm cả công dân Ấn Độ – Ấn Độ đang chuẩn bị máy bay đặc biệt để đưa khoảng 500 người về nước từ Mae Sot.
Các trung tâm lừa đảo Đông Nam Á: Từ buôn người đến áp lực quốc tế
KK Park chỉ là một phần của mạng lưới rộng lớn hơn, với hơn 30 đường dây lừa đảo dọc biên giới Thái-Myanmar, gây thiệt hại hàng trăm tỷ đô la mỗi năm. Báo cáo UNODC ước tính 120.000 người bị giam giữ ở Myanmar và 100.000 ở Campuchia, nhiều người bị tra tấn nếu từ chối làm việc. Khu vực này được coi là “nền kinh tế thiết yếu” của Myanmar thời chiến, với chính quyền quân sự phụ thuộc vào sự hỗ trợ từ ĐCSTQ để chống lại các nhóm nổi dậy.
Một vụ việc gần đây làm tăng chỉ trích: Cái chết của sinh viên Hàn Quốc Park Min-ho (20 tuổi) vào ngày 8/8/2025 tại tỉnh Kampot, Campuchia. Park bị lừa đến bằng quảng cáo việc làm giả, bị tra tấn vì từ chối tham gia lừa đảo, và chết vì “cơn đau tim do tra tấn nghiêm trọng” trong lúc được đưa đến bệnh viện, theo chính quyền Campuchia. Tro cốt của anh được hồi hương về Hàn Quốc ngày 21/10 sau cuộc khám nghiệm tử thi chung Hàn-Campuchia. Vụ việc gây phẫn nộ ở Hàn Quốc, nơi số vụ bắt cóc tăng từ 17 (2023) lên 330 (tính đến tháng 8/2025).
Tổng thống Lee Jae-myung cảnh báo tại cuộc họp ngày 13/10: “Đừng động đến người Hàn Quốc, nếu không các người sẽ hủy hoại gia đình mình”. Ngày 22/10, cảnh sát Campuchia đột kích một tòa nhà ở Phnom Penh, bắt 86 nghi phạm (57 người Hàn, 29 người Trung Quốc), với sự giám sát của nghị sĩ Hàn Quốc. Hàn Quốc đã cấm du lịch đến Bokor Mountain và các khu biên giới, đồng thời thành lập lực lượng đặc nhiệm để hồi hương công dân.
Các vụ việc tương tự ở KK Park bao gồm vụ bắt cóc diễn viên Trung Quốc Vương Hưng (Wang Xing) từ Thái Lan đến Myawaddy đầu năm 2025, dẫn đến việc sơ tán hàng nghìn công nhân Trung Quốc bằng máy bay thuê sau khi Thái Lan cắt điện và nhiên liệu. Tháng 1/2025, diễn viên Vương Tinh (Wang Xing) cũng bị lừa đến nhưng được giải cứu. Người dùng Weibo @稀薄20 khởi xướng chiến dịch chia sẻ tài liệu hỗ trợ gia đình nạn nhân, thu thập hàng nghìn yêu cầu chỉ trong vài ngày, nhưng bị xóa sạch khỏi internet Trung Quốc.
Phản ứng mơ hồ của ĐCSTQ
Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã hạ thấp vụ việc KK Park. Tân Hoa Xã đăng bài ngắn dưới 200 từ ngày 20/10, trong khi Phoenix News chỉ đưa tin tóm tắt. Một video trên Douyin (TikTok của Trung Quốc) về cảnh nổ bị xóa chỉ vài giờ sau ngày 29/10.
Điều này dẫn đến cáo buộc ĐCSTQ đứng sau, với cư dân mạng Trung Quốc trên X bình luận: “Không phải là ĐCSTQ không thể xử lý Myawaddy; ĐCSTQ là kẻ chủ mưu và là người đứng sau Myawaddy”. Một số đùa: “Sau nhiều năm dùng thuốc Trung Quốc truyền thống, chỉ cần tiêm một mũi thuốc Tây là khỏi bệnh”, ám chỉ các cuộc “đàm phán” của ĐCSTQ vô ích, nhưng lệnh trừng phạt Mỹ hiệu quả ngay lập tức.
Các nguồn tin nội bộ cho Epoch Times tiết lộ mối liên hệ cộng sinh giữa các khu lừa đảo và Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của ĐCSTQ, dùng để “thực dân hóa” và tạo lợi ích cho con cháu giới tinh hoa. Cựu điệp viên ĐCSTQ Eric (lưu vong tại Úc) khẳng định ĐCSTQ bảo vệ các hoạt động này qua Bộ An ninh Quốc gia và Ban Công tác Mặt trận Thống nhất.
Lệnh trừng phạt Mỹ-Anh đối với Tập đoàn Prince: Đòn đánh vào ‘đế chế lừa đảo’
Vụ KK Park trùng hợp với lệnh trừng phạt lớn nhất từ trước đến nay của Mỹ và Anh vào ngày 14/10/2025 nhắm vào Tập đoàn Prince Holding (Campuchia) và chủ tịch Trần Chí (Chen Zhi, 38 tuổi). Bộ Tư pháp Mỹ cáo buộc Prince là “mạng lưới tội phạm xuyên quốc gia” điều hành lừa đảo viễn thông, trộm cắp tiền điện tử (14-15 tỷ USD), tống tiền tình dục và lao động cưỡng bức.
Lệnh trừng phạt đóng băng tài sản toàn cầu của 128 công ty liên kết và 17 cá nhân, tịch thu 15 tỷ USD Bitcoin và 133 triệu bảng Anh bất động sản London. Trần Chí bị truy tố tội lừa đảo dây chuyền và rửa tiền, với lý lịch bí ẩn: sinh tại Phúc Kiến (Trung Quốc), cố vấn cho Thủ tướng Hun Manet.
Nhà hoạt động Thịnh Tuyết (Mỹ) tiết lộ trên X rằng Trần Chí quản lý tài sản cho phe Phúc Kiến ĐCSTQ và em gái Tập Cận Bình – Tề Kiều Kiều – đồng thời rửa tiền cho họ. Prince không chỉ là doanh nghiệp bất động sản và ngân hàng mà còn là cơ sở hậu cần cho tình báo ĐCSTQ ở Đông Nam Á, theo Eric. Sau trừng phạt, Prince Bank ở Phnom Penh chứng kiến rút tiền hàng loạt, và ĐCSTQ bị cáo buộc xóa bình luận vạch trần tội ác trên mạng xã hội Trung Quốc, cấm thảo luận để bảo vệ Prince.
Chính phủ Campuchia cam kết hợp tác nhưng phủ nhận cáo buộc, trong khi chuyên gia Lindsey Kennedy gọi đây là “bước ngoặt quan trọng” thay đổi rủi ro cho các mạng lưới tội phạm. UNODC và các nước như Hàn Quốc, Mỹ tăng áp lực, với Campuchia bị liệt vào danh sách “trợ giúp nhà nước cho buôn người” trong Báo cáo TIP 2025 của Mỹ.
Hướng tới một mạng lưới tội phạm bị phá vỡ?
Cuộc đột kích KK Park và trừng phạt Prince đánh dấu bước tiến trong cuộc chiến chống lừa đảo Đông Nam Á, nhưng thách thức vẫn lớn. Hàng nghìn nạn nhân được giải cứu, nhưng các đường dây có thể di dời sang Lào hoặc Philippines. Cư dân mạng Trung Quốc phản ứng bằng sự hoài nghi về ĐCSTQ: “Những người bị ám ảnh bởi câu chuyện về một quốc gia hùng mạnh của ĐCSTQ có thực sự mang lại điều tốt hay điều xấu cho họ không?”
Áp lực quốc tế từ Mỹ, Anh, Hàn Quốc và UNODC đang buộc các chính phủ địa phương hành động, nhưng sự tham gia bị cáo buộc của ĐCSTQ làm phức tạp hóa nỗ lực. Với hơn 1.500 người tị nạn tại Thái Lan và các vụ bắt giữ tiếp diễn, sự kiện này nhấn mạnh nhu cầu hợp tác toàn cầu để chấm dứt “công viên lừa đảo” – những khu vực không chỉ đánh cắp tiền mà còn hủy hoại cuộc đời hàng trăm nghìn người.
Xem thêm
Từ khóa Trung Quốc Myanmar Công viên lừa đảo KK
