Thế giới 24h: Trump gặp ‘mưa chỉ trích’, Trung Đông hướng tới hòa bình, châu Á cô lập Trung Quốc

Nạn nhân COVID-19 tử vong tại Mỹ đã gần cán mốc 200.000, cộng thêm nhà báo điều tra Bob Woodward xuất bản sách “vạch trần” nhiều thông tin về Tổng thống Trump khiến ông chủ Tòa Bạch Ốc gặp nhiều chỉ trích dữ dội từ phe đối lập trong 24 giờ qua. Thế giới 24h cũng chứng kiến những tín hiệu tích cực từ Trung Đông, động thái cô lập Trung Quốc tại châu Á và một số diễn biến khác đáng chú ý từ châu Âu.

Mỹ gần chạm mốc 200.000 ca tử vong do COVID-19, vắc-xin triển vọng nhất dừng thử nghiệm lâm sàng

Theo Axios, tính đến sáng 11/9 (giờ Việt Nam), toàn thế giới có tổng cộng 27.991.630 ca nhiễm COVID-19, tổng số ca tử vong là 906.122 và tổng số ca phục hồi là 18.848.768.

Nếu không xét đến số liệu công bố không chính xác của một số quốc gia như Trung Quốc, thì Mỹ vẫn đang là nước có số ca nhiễm COVID-19 cao nhất với 6.394.655 ca và tổng số ca tử vong do virus corona Vũ Hán tại Mỹ là 191.702. Tổng số ca hồi phục là 2.403.511 và cho đến nay Mỹ đã xét nghiệm COVID-19 cho 85.181.078 người.

Tạp chí TIME thậm chí đã thiết kế trang bìa cho tuần san mới với đồ họa biểu thị con số 200.000 ca tử vong tại Mỹ và ghi rõ số lượng ca tử vong do COVID-19 tại Mỹ từng ngày từ 29/2 đến ngày 8/9 trên nền màu đen. Đây mới là lần thứ hai trong lịch sử Tạp chí TIME đặt đồ họa trang bìa trên nền màu đen, lần thứ nhất là sau vụ khủng bố 9/11/2001.

Thông tin nổi bật nhất liên quan tới đại dịch COVID-19 trong 24 giờ qua là việc hãng dược phẩm Anh Quốc AstraZeneca đã quyết định đình chỉ vòng thử nghiệm lâm sàng cuối cùng đối với vắc-xin ngừa COVID-19 tiềm năng của hãng này kết hợp cùng Đại học Oxford. AstraZeneca ra quyết định này sau khi một người tham gia thử nghiệm vắc-xin đã biểu hiện triệu chứng liên quan tới bệnh viêm tủy ngang cấp.

Giám đốc điều hành AstraZeneca, ông Pascal Soriot phát biểu trong một sự kiện trực tuyến hôm 10/9 rằng AstraZeneca chưa chắc chắn về bệnh tình của tình nguyện viên tham gia thử nghiệm lâm sàng vắc-xin ngừa COVID-19 và cần phải xét nghiệm thêm để đưa ra kết luận chính xác.

Ông Soriot nói rằng sau khi một ủy ban an toàn độc lập kiểm tra cho bệnh nhân nêu trên thì công ty mới quyết định có nối lại vòng thử nghiệm lâm sàng cuối cùng này hay không.

Viện Serum của Ấn Độ, một trong các đối tác phát triển và sản xuất của AstraZeneca, hôm 10/9 cho biết họ cũng tham gia vào việc đình chỉ này.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từng đánh giá vắc-xin AstraZeneca là loại vắc-xin ngừa COVID-19 có triển vọng nhất.

Liên quan đến thử nghiệm vắc-xin, Thổ Nhĩ Kỳ hôm 10/9 nói rằng họ đang cân nhắc yêu cầu từ Nga về việc tiến hành thử nghiệm Giai đoạn III vắc-xin COVID-19 của Nga. Bộ Y tế Thổ Nhĩ Kỳ cho biết vào tuần tới họ sẽ đưa ra quyết định có hợp tác với Moscow hay không.

Bộ trưởng Y tế Thổ Nhĩ Kỳ Fahrettin Koca tiết lộ nước này đã bắt đầu thử nghiệm Giai đoạn III đối với một loại vắc-xin từ Trung Quốc và vắc-xin của công ty Pfizer, Mỹ.

Tổng thống Trump bị chỉ trích “lừa đối dân Mỹ”, ông Biden lại nói nhịu

Theo trang tổng hợp các cuộc khảo sát dân ý Real Clear Politics, trong 24 giờ qua, đề cử viên Tổng thống Đảng Dân chủ Joe Biden vẫn đang dẫn sâu Tổng thống Trump từ 7 đến 8 điểm trên toàn quốc và tại hai bang chiến địa Wisconsin và Michigan.

Khảo sát của hãng Emerson công bố hôm 11/9 cho thấy tại bang Wisconsin 51% chọn ông Biden và 44% chọn ông Trump.

Khảo sát của hãng Rasmussen tại bang Michigan công bố hôm 10/9 cho kết quả tương tự, 51% chọn ông Biden, 43% chọn ông Trump.

Khảo sát của Monmouth trên toàn quốc công bố hôm 10/9 cho thấy 51% chọn ông Biden và 44% chọn ông Trump.

Theo báo cáo Cook Political công bố hôm 10/9, tổ chức này đã chuyển dự đoán kết quả bầu cử 2020 tại bang Florida từ bang “cân bằng” sang bang nghiêng về Đảng Dân chủ.

Trong 24 giờ qua, Tổng thống Trump cũng gặp nhiều chỉ trích từ đối thủ sau khi nhà báo điều tra Bob Woodward của Washington Post xuất bản cuốn sách “Rage” (tức giận) tiết lộ nhiều thông tin bất lợi về Tổng thống Trump. Trong đó, đặc biệt ông Woodward cho biết qua các cuộc phỏng vấn riêng với ông Trump, tổng thống đương nhiệm đã nói virus corona rất nguy hiểm, khác hẳn với các phát ngôn của ông chủ Tòa Bạch Ốc với công chúng trong cùng thời điểm. Để viết cuốn sách này, nhà báo Woodward đã thực hiện 18 cuộc phỏng vấn Tổng thống Trump từ đầu năm nay.

Ông Biden và bà Harris cũng như nhiều thành viên Đảng Dân chủ đã lên tiếng chỉ trích Tổng thống Trump lừa dối công chúng về đại dịch virus corona.

Từ cuộc phỏng vấn với nhà báo Woodward hồi tháng Ba, ông Trump đã nói: “Tôi luôn muốn đánh giá thấp nó. Tôi vẫn thích đánh giá thấp nó, vì tôi không muốn tạo ra một sự hỗn loạn”.

Ông Trump hôm 10/9 cũng nói thêm rằng ông Woodard đã không tiết lộ những phát biểu của tôi về virus bởi vì “ông ta biết chúng là tốt và là những câu trả lời hợp lý”.

Trong khi đó, cựu Phó Tổng thống Biden trong 24 giờ qua đã lần đầu tiên lên tiếng chỉ trích nhóm Antifa – nhóm cánh tả cực đoan. Đặc biệt, ông tiếp tục cho thấy sức khỏe tinh thần của mình có vấn đề không nhỏ khi nói sai về số liệu quân nhân Mỹ bị chết do COVID-19.

“Ca nhiễm COVID-19 trong quân đội là 118.984 và số quân nhân đã tử vong do dịch bệnh là 6.114. Mỗi sinh mạng trong số này đều quan trọng”, ứng viên tổng thống Đảng Dân chủ Joe Biden nói tại một cuộc vận động tranh cử ở bang Michigan hôm 9/9.

Tuy nhiên, theo số liệu của Bộ Quốc phòng Mỹ, quân đội nước này hiện ghi nhận 40.026 ca nhiễm, trong đó 7 người tử vong.

Theo The Hill và Axiso, chiến dịch của ông Biden đã loan báo rằng họ sẽ không chạy các quảng cáo chiến dịch tranh cử trong ngày thứ Sáu 11/9 (giờ Mỹ), thời điểm kỷ niệm 19 năm vụ tấn công khủng bố 11/9.

Liên quan đến bầu cử Mỹ, công ty công nghệ Microsoft hôm thứ Năm (10/9) đã tiết lộ rằng các cuộc tấn công mạng được tổ chức tại Nga, Trung Quốc và Iran đã đang nhắm mục tiêu vào cuộc bầu cử Mỹ 2020, vào các chiến dịch của Tổng thống Trump và cựu Phó Tổng thống Joe Biden.

Microsoft trong một bài đăng trên trang blog của hãng này hôm 10/9 cho biết các tin tặc Nga từ tháng Chín năm ngoái đã liên tục nhắm mục tiêu vào các nhà tư vấn, các nhóm vận động chính trị và các tổ chức đảng toàn quốc của cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa có liên quan tới cuộc bầu cử 2020.

Trong khi đó, các tin tặc tại Trung Quốc đã thực hiện hàng nghìn cuộc tấn công mạng thời gian giữa tháng Ba tới tháng Chín, một vài trong số đó bao gồm các cuộc tấn công bất thành vào chiến dịch Biden và một nhân vật cấp cao đã từng liên quan tới chiến dịch Trump.

Một nhóm hoạt động tại Iran từ tháng Năm đến tháng Sáu đã nỗ lực thực hiện các cuộc tấn công bất thành vào các tài khoản của các quan chức chính quyền Trump cũng như đội ngũ nhân viên trong chiến dịch tái cử của ông Trump.

Cùng ngày 10/9, Bộ Tài chính Mỹ đã thêm nhà lập pháp Andrii Derkach của Ukraine vào danh sách “Những Công dân bị Chỉ định Đặc biệt” vì người này bị cáo buộc nỗ lực can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, trong đó có việc thúc đẩy các cáo buộc “sai và không có bằng chứng” nhắm vào ông Joe Biden.

Mỹ thu hồi thị thực của hơn 1000 công dân Trung Quốc, không gia hạn cho TikTok

Quan hệ Mỹ – Trung trong 24 giờ qua nổi bật với thông tin Mỹ thu hồi thị thực của hơn 1000 công dân Trung Quốc.

Nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ nói: “Tính đến ngày 8/9/2020, Bộ Ngoại giao đã thu hồi hơn 1000 thị thực của công dân Trung Quốc, những người bị phát hiện là đối tượng bị điều chỉnh bởi Tuyên bố Tổng thống 10043 và theo đó không còn đủ điều kiện sở hữu thị thực [Mỹ]”.

Phản ứng với động thái mới nhất của Mỹ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hôm 10/9 khẳng định việc Mỹ thu hồi thị thực của các sinh viên và nhà nghiên cứu Trung Quốc là hành động “vi phạm nhân quyền”.

Cũng trong ngày 10/9, Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ không gia hạn đối với hạn chót 15/9 để hãng ByteDance của Trung Quốc bán mảng kinh doanh tại Mỹ của ứng dụng TikTok.

“Chúng tôi sẽ đóng cửa TikTok ở đất nước này vì lý do an ninh, hoặc nó sẽ được bán. Sẽ không có việc gia hạn hạn chót cho TikTok”, Tổng thống Trump nói với các phóng viên hôm 10/9 trước khi lên chuyến bay tới Michigan để vận động bầu cử.

Hy vọng hòa bình đến với Trung Đông nhờ chính quyền Trump làm trung gian hòa giải

Trung Đông luôn là một trong những điểm nóng nhất của thế giới trong nhiều thập kỷ qua. Tin tức trong 24 giờ gần nhất đến từ khu vực này có khá nhiều điểm tích cực, nhưng các điểm nóng dai dẳng cũng vẫn chưa có dấu hiệu giảm nhiệt.

Sau khi chính thức loan báo phái đoàn hai nước Israel và UAE sẽ tới Washington vào ngày 15/9 để ký thỏa thuận hòa bình lịch sử, Tổng thống Donald Trump hôm 10/9 cho biết thêm rằng khả năng sẽ có một quốc gia khác cũng sẽ tham gia vào thỏa thuận ngoại giao bước ngoặt giữa Israel và UAE.

Ông Trump cho biết trong buổi họp báo hôm 10/9 rằng các nhà đàm phán của chính quyền Mỹ đã đang cố gắng mời thêm các quốc gia Vùng vịnh khác như Bahrain và Oman cùng tiến hành bình thường hóa quan hệ với nhà nước Do Thái Israel.

Ông Trump nói thêm rằng ông tin những người Palestine cuối cùng cũng sẽ “đi vào cung đường này” và mở cuộc đàm phán hòa bình với Israel.

Một tin tốt nữa củng cố cho tham vọng đem lại hòa bình tại Trung Đông của chính quyền Trump là các bên đã xác nhận tham gia vào cuộc đàm phán hòa giải nội bộ của những người Afghanistan: chính phủ đương nhiệm và nhóm Taliban.

Bộ Ngoại giao Qatar hôm 10/9 phát đi tuyên bố nói rằng họ sẽ là chủ nhà của các cuộc đàm phán hòa bình nội bộ Afghanistan, bắt đầu từ ngày 12/9. Các cuộc đàm phán này theo sau việc Mỹ và Taliban đã ký thỏa thuận hòa bình hồi đầu năm nay.

Theo Reuters, phát ngôn viên văn phòng chính trị Taliban Muhammad Naeem đã lên tiếng xác nhận nhóm này sẽ tham gia vào các cuộc đàm phán với chính phủ Afghanistan tại Doha, Qatar bắt đầu từ thứ Bảy (12/9).

Đội ngũ đàm phán của chính phủ Afghanistan cũng đã lên lịch bay tới Doha vào ngày 11/9, theo tuyên bố của Phủ Tổng thống Afghanistan.

Tổng thống Donald Trump trong cuộc họp báo hôm 10/9 đã loan báo rằng Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đang trên đường tới Doha để tham gia các cuộc đàm phán từ 12/9. Ông Pompeo cũng đã nói rằng những cuộc đàm phán này là cơ hội lịch sử không được bỏ lỡ.

Tuy nhiên, trong 24 giờ qua, Trung Đông cũng không bình yên khi vẫn có những vụ bắn tên lửa qua lại và đặc biệt là màn tập trận thị uy sức mạnh hải quân của Iran trên vùng biển gần Eo biển Hormuz.

Truyền hình nhà nước Iran hôm 10/9 loan báo rằng quân đội nước này đã tiến hành cuộc tập trận thường niên ba ngày với tên gọi Zolfaghar-99 tại Vùng vịnh gần đường biển Eo biển Hormuz chiến lược. Cuộc tập trận này có sự tham gia của hải quân, không quân và lực lượng bộ binh, trong đó có nhiều tàu ngầm và máy bay không người lái.

Chỉ huy cuộc diễn tập Đô đốc Habibollah Sardari nói trên truyền hình nhà nước Iran rằng cuộc tập trận ba ngày ở vùng biển phía đông của Vịnh Oman là nhằm mục đích nâng cao sức mạnh quân sự của Tehran để đối phó với “các mối đe dọa nước ngoài và bất kỳ cuộc xâm lược tiềm năng nào”.

Cũng trong ngày 10/9 Quân đội Israel cho biết một máy bay không người lái (drone) của họ đã bị rơi trong lãnh thổ Li Băng sau khi thực hiện “hoạt động tuần hành” dọc theo biên giới hai nước. Quân đội Li Băng nói rằng họ đã bắn rơi chiếc drone của Israel do nó bay vào không phận của nước này tại thị trấn Aita al-Shaab. Theo Reuters, một sự vụ tương tự cũng đã xảy ra vào hai tuần trước.

Trong 24 giờ qua, căng thẳng giữa nhóm Houthi tại Yemen và Vương Quốc Ả Rập Saudi tiếp tục leo thang khi phía Houthi loan báo họ đã tấn công vào “một mục tiêu quan trọng” tại thủ đô Riyadh bằng tên lửa đạn đạo và drone.

Liên minh do Ả Rập Saudi lãnh đạo tham gia chiến tranh với nhóm Houthi tại Yemen từ năm 2015 đã không xác nhận một vụ tấn công vào Riyadh, nhưng họ cho biết đã đánh chặn và phá hủy một số tên lửa đạn đạo và các drone được phóng ra nhắm vào thủ đô Riyadh hôm 10/9.

Nhóm Houthis đã tiếp quản thủ đô Sanaa và nhiều thành phố khác tại Yemen từ năm 2014 sau khi lật đổ chính phủ Abd-Rabbu Mansour Hadi do Ả Rập Saudi hậu thuẫn.

Liên minh do Ả Rập Saudi lãnh đạo đã can thiệp vào Yemen từ năm 2015 để khôi phục quyền lực cho ông Hadi, nhưng cuộc chiến tranh này đã cướp đi sinh mạng của 100.000 người và rơi vào bế tắc trong nhiều năm qua. Liên Hiệp Quốc gọi cuộc xung đột này là cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới hiện nay.

Ngoài ra, tại Beirut, Li Băng hôm 10/9 lại xảy ra một vụ hỏa hoạn lớn sau vụ nổ hôm 4/8 cướp đi sinh mạng của 190 người, làm 6.000 người khác bị thương và khiến 300.000 người mất nhà cửa.

Thông tin này do một nguồn tin quân sự của Li Băng tiết lộ với Reuters. Đám cháy hôm 10/8 tại cảng Beirut tạo thành cột khói đen khổng lồ ở thủ đô Li Băng.

Nguồn tin của Reuters cho hay, nguyên nhân vụ nổ hiện vẫn chưa được làm rõ. Trong khi theo tờ Independent, quân đội Li Băng xác định vụ nổ ở “kho dầu và lốp xe” thuộc Khu Tự do của cảng Beirut.

Các nước nỗ lực lên án và cô lập Trung Quốc?

Đài Loan hôm 10/9 đã lên án Trung Quốc thực hiện tập trận không quân, hải quân quy mô lớn ở ngoài khơi bờ biển phía tây nam của đảo quốc dân chủ. Đài Bắc gọi động thái mới nhất của Bắc Kinh là khiêu khích nghiêm trọng và là mối đe dọa đối với vận chuyển hàng không quốc tế.

Theo Reuters, màn diễn tập quân sự của Trung Quốc đã diễn ra trong khu vực nhận diện phòng không của Đài Loan, nằm giữa đảo Đài Loan và Quần đảo Đông Sa (Pratas) do Đài Loan kiểm soát. Bộ Quốc phòng Đài Loan nói rằng Trung Quốc đã điều động các chiến đấu cơ Su-30 và J-10 tới tham gia cuộc diễn tập này.

Tuần trước, Đài Loan đã thực hiện các vụ thử vũ khí bằng hoạt động bắn đạn thật ở ngoài khơi bờ biển đông nam và phía đông của quốc đảo này.

Cũng trong ngày 10/9, Bộ Quốc phòng Ấn Độ cho biết nước này và Nhật Bản đã ký một thỏa thuận cho phép quân đội hai nước được tiếp cận các căn cứ quân sự của nhau để cung cấp và sử dụng dịch vụ.

Hai nước Ấn Độ và Nhật Bản trong những năm gần đây đã xây dựng mối quan hệ quốc phòng ngày càng gần gũi hơn và họ cùng nằm trong nhóm “Bộ Tứ” tại Ấn Độ – Thái Bình Dương do Mỹ khởi xướng và dẫn dắt. Động thái hợp tác mới nhất giữa New Delhi và Tokyo diễn ra trong bối cảnh Ấn Độ đang leo thang căng thẳng với Trung Quốc ở biên giới phía tây.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 10/9 cũng kêu gọi các nước Đông Nam Á hãy đứng lên chống lại các hành vi bắt nạt trên biển của Trung Quốc, và đánh giá lại các giao dịch kinh doanh với các công ty nhà nước của nước này.

“Hôm nay, tôi nói [các bạn] hãy tiếp tục. Đừng chỉ lên tiếng mà hãy hành động. Hãy xem xét lại các giao dịch kinh doanh với các doanh nghiệp nhà nước bắt nạt các quốc gia ven biển ASEAN ở Biển Đông. Đừng để Đảng Cộng sản Trung Quốc lấn lướt chúng ta và nhân dân của chúng ta”, ông Pompeo nói.

Brexit lại bế tắc, Navalny đã tỉnh, Kolesnikova bị dọa giết

Tại châu Âu, 24 giờ qua nổi lên các vấn đề như: Brexit lại lâm vào bế tắc. Câu chuyện ông Navalny nghi bị đầu độc vẫn chưa có hồi kết và các nhà hoạt động dân chủ tại Belarus tiếp tục bị chính quyền Lukashenko trấn áp.

Chín tháng sau khi ông Boris Johnson đắc cử thủ tướng Anh với chiến thắng áp đảo nhờ lời hứa về thỏa thuận Brexit “sẵn sàng”, đến nay chính phủ Anh đang đe dọa phá vỡ các thỏa thuận thương mại với Liên minh châu Âu (EU) bằng tuyên bố họ có ý định vi phạm thỏa thuận Brexit đã ký với EU.

Lãnh đạo đối lập người Nga Navalny đang được điều trị tại thủ đô Berlin Đức đã tỉnh lại, nhưng được dự báo còn phải mất thời gian dài để hồi phục.

Mỹ  hôm 10/9 cho biết họ sẽ làm việc với các đồng minh để buộc những người tham gia vụ đầu độc ông Navalny phải chịu trách nhiệm, trong đó gồm cả biện pháp “hạn chế tài chính cấp cho các hoạt động gây hại”.

Trong khi đó, Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc Vassily Nebenzia nói rằng Moscow muốn biết những gì đã xảy ra với ông Navalny, nhưng giới chức Nga không có cơ sở nào để mở một cuộc điều tra khi họ không có bất cứ bằng chứng gì.

Đại sứ Đức tại Liên Hiệp Quốc Christoph Heusgen cho biết Berlin đang làm việc với tổ chức giám sát vũ khí hóa học toàn cầu về vấn đề này và đã kêu gọi Nga thực hiện điều tương tự.

Về trường hợp của chính trị gia đối lập người Belarus Maria Kolesnikova, Reuters cho biết bà này hôm 10/9 đã nói với truyền thông rằng bà đã bị các sĩ quan an ninh chùm túi vào đầu và đe dọa giết bà khi họ cố gắng cưỡng chế bà tới Ukraine hồi đầu tuần này.

Bà Kolesnikova nói rằng bà đã ngăn chặn nỗ lực bị trục xuất bằng cách xé hộ chiếu của mình.

Luật sư của bà Kolesnikova, bà Lyudmila Kazak đã nộp đơn kiện lên giới chức Belarus cáo buộc hành vi bắt cóc và giam giam giữ bất hợp pháp, cũng như đe dọa giết người, theo trang tin Tut.by.

Nam Sơn