Cựu Thủ tướng Thái Lan Thaksin Shinawatra đã trở về Thái Lan vào thứ Hai (/8/9) và tham dự phiên tòa xét xử bản án của Tòa án Tối cao tại Bangkok vào thứ Ba (9/9). Tòa án Tối cao đã ra phán quyết buộc ông Thaksin phải chịu án tù một năm, và cảnh sát sẽ thực hiện việc giam giữ.

shutterstock 2504314175 scaled
Bangkok, Thái Lan – Ngày 18/8/2024: Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra đi cùng Thaksin Shinawatra trước lễ phê chuẩn của hoàng gia tại Bangkok.
(Shutterstock)

Ông Thaksin Shinawatra là một doanh nhân và chính trị gia người Thái Lan, từng giữ chức Thủ tướng Thái Lan. Ông sống lưu vong 15 năm sau khi bị lật đổ bởi một cuộc đảo chính quân sự năm 2006. Ông kết thúc thời gian lưu vong vào tháng 8/2023 và trở về Thái Lan để chịu án tù 8 năm, nhưng đã được chuyển đến một bệnh viện vì lý do sức khỏe. Vào tháng 2/2024, bản án của ông được Nhà vua giảm xuống còn một năm, và ông được tại ngoại sáu tháng sau đó.

Tòa án Tối cao hôm thứ Ba đã ra phán quyết rằng thời gian ông Thaksin nằm viện không được tính vào thời gian đã thụ án. Phán quyết được đưa ra bởi hai trong số năm thẩm phán của hội đồng. Tòa án lưu ý rằng trách nhiệm không chỉ thuộc về các bác sĩ, mà còn do ông Thaksin cố tình kéo dài thời gian nằm viện.

Vụ án bắt nguồn từ việc ông Thaksin bị kết án vắng mặt về tội lạm dụng quyền lực và xung đột lợi ích khi còn là thủ tướng sau khi ông bị lật đổ trong cuộc đảo chính quân sự năm 2006 và phải chạy trốn sang nước ngoài.

Kể từ khi trở về Thái Lan sau thời gian lưu vong vào năm 2023, ông đã tránh được án tù bằng cách nằm viện nhiều tháng vì lý do y tế.

Truyền thông Thái Lan chỉ ra rằng nếu Tòa án Tối cao phán quyết rằng thời gian nằm viện của Thaksin sẽ không được tính vào bản án, ông có thể bị đưa đến Nhà tù tạm giam Bangkok.

Ông Thaksin sinh ngày 26/7/1949 tại tỉnh Chiang Mai, miền bắc Thái Lan. Ông là người gốc Hoa, quê hương ở Phúc Kiến và thuộc dân tộc Khách Gia. Họ gốc của ông là Khâu. Ông là cha của cựu Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra, người đã tháp tùng Thaksin tại phiên tòa tuyên án hôm thứ Ba.

Trước khi ông Thaksin đến tòa án, khoảng một chục người ủng hộ Áo đỏ đã tập trung gần cửa sau của tòa án, cầm biểu ngữ viết tay và ảnh của ông Thaksin, ủng hộ ông và các chính sách quan trọng trong quá khứ của ông, chẳng hạn như chương trình y tế chỉ tốn 30 baht cho mỗi lần điều trị.

Một số chính sách dân túy của ông Thaksin, chẳng hạn như chăm sóc sức khỏe toàn dân và phát tiền mặt, từ lâu đã củng cố sự ủng hộ của ông tại các khu ổ chuột và vùng nông thôn ở miền bắc và đông bắc Thái Lan, nhưng việc ông sử dụng các hợp đồng nhà nước để mở rộng đế chế kinh doanh của mình đã gây ra sự phẫn nộ của công chúng.

Ông Thaksin tốt nghiệp Học viện Cảnh sát Quốc gia Thái Lan và du học hai lần tại Hoa Kỳ, lấy bằng thạc sĩ và tiến sĩ về tư pháp hình sự. Ông kết hôn với con gái của một trung tướng cảnh sát và dành gần 20 năm trong lực lượng cảnh sát, xây dựng các mối quan hệ rộng rãi. Sau khi nghỉ hưu, ông bước vào ngành công nghiệp máy tính và truyền thông, gần như độc quyền trong ngành mạng lưới viễn thông và ăng-ten truyền hình vệ tinh của Thái Lan vào những năm 1990, trở thành một trong những người giàu nhất Thái Lan. Năm 1994, ông Thaksin chính thức bước vào chính trường.

Ông Thaksin giữ chức thủ tướng Thái Lan từ năm 2001 đến năm 2006, nhưng bị lật đổ trong một cuộc đảo chính quân sự ngay sau khi tái đắc cử. Sau đó, ông phải sống lưu vong để tránh các cáo buộc tham nhũng, nhưng vẫn duy trì một số ảnh hưởng nhất định trong chính trường Thái Lan.

Sau khi bị lật đổ trong cuộc đảo chính quân sự năm 2006, ông Thaksin đã sống phần lớn cuộc đời lưu vong ở Dubai.