Chấp thuận cuộc cải tổ chính phủ lớn nhất của Tổng thống Volodymyr Zelensky kể từ chiến tranh Nga-Ukraine bùng phát đầu năm 2022, các nhà lập pháp Ukraine vào thứ Năm  (5/9) đã bỏ phiếu để bổ nhiệm chín bộ trưởng mới, và hai phó thủ tướng. 

240817zel01
Tổng thống Ukraine Volodymyr (ảnh cắt từ video bài phát biểu tối)

Ông Andrii Sybiha, 49 tuổi, một nhà ngoại giao giàu kinh nghiệm nhưng không có tiểu sử công khai nổi bật, lên nắm quyền lãnh đạo bộ ngoại giao, thay thế ông Dmytro Kuleba, một trong những gương mặt công chúng nổi tiếng nhất của Ukraine đối với phương Tây trong những năm gần đây.

Mặc dù chính sách đối ngoại khó có thể thay đổi nhiều khi ông Zelensky đóng vai trò lãnh đạo trong các vấn đề đối ngoại thời chiến, nhưng sự thay đổi này diễn ra vào thời điểm ngoại giao tế nhị khi Kyiv đang thúc giục các đồng minh giúp đỡ nhiều hơn và tìm cách giành được sự ủng hộ của các nước ở phía Nam toàn cầu.

Là người sẽ đến Hoa Kỳ vào tháng này và hy vọng sẽ trình bày một “kế hoạch chiến thắng” cho Tổng thống Joe Biden, ông Zelensky tuyên bố chính phủ của ông cần “nguồn năng lượng mới” và mùa thu năm nay sẽ rất quan trọng đối với Ukraine.

Trong bài phát biểu qua video hàng đêm, ông Zelensky cho biết ông muốn chính phủ “hoạt động tích cực hơn” trong việc giải quyết với các đồng minh và nhà đầu tư phương Tây của Ukraine, và hỗ trợ quân đội ở tiền tuyến.

Điều quan trọng là chính phủ phải hoạt động tích cực nhất có thể – tích cực hơn trước – ở mọi cấp độ“, ông Zelensky nhấn mạnh.

Sự thay đổi bắt đầu vào thứ Ba (3/9) khi một số bộ trưởng từ chức. Ít nhất năm ghế trong nội các đã bị bỏ trống sau các cuộc sa thải trước đó. Ông Zelensky đã đề xuất những người thay thế và các nhà lập pháp đã thông qua vào thứ Năm (5/9).

Ông Dmytro Razumkov, một nhà lập pháp phe đối lập, dự đoán các cuộc bổ nhiệm sẽ không dẫn đến những thay đổi lớn. Ông Dmytro cho rằng hầu hết các quyết định cuối cùng đều được đưa ra tại văn phòng của ông Zelensky, nơi có quyền hạn khẩn cấp đáng kể theo luật thiết quân luật.

Bà Olha Stefanyshina, 38 tuổi, phụ trách đầu tư với phạm vi rộng hơn, kết hợp giữa vai trò trước đây của bà là giám sát việc Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu (EU) và liên minh quân sự NATO, với vai trò của bộ trưởng tư pháp, quan chức đứng đầu bộ này đã từ chức trong tuần này.

Trong bài phát biểu trước các nhà lập pháp trước khi được bổ nhiệm, bà Stefanyshina tuyên bố rằng “hàng trăm nghìn” thay đổi về mặt pháp lý là cần thiết để Ukraine trở thành thành viên của Liên minh châu Âu.

Ông Herman Smetanin, 32 tuổi, một cựu kỹ sư, được bổ nhiệm làm bộ trưởng công nghiệp chiến lược, phụ trách sản xuất vũ khí trong nước. Việc được bổ nhiệm lần này là tiếp tục đà thăng tiến nhanh chóng của ông Smetanin bắt đầu từ năm ngoái khi ông trở thành người đứng đầu tập đoàn vũ khí nhà nước quan trọng nhất.

Bà Oleksiy Kuleba, cựu phó chánh văn phòng của Tổng thống Zelensky, được bổ nhiệm làm phó thủ tướng phụ trách tái thiết, khu vực và cơ sở hạ tầng, một lĩnh vực quan trọng liên quan đến việc giám sát các luồng tài chính khổng lồ.

‘Giảm căng thẳng’

Các nhà lập pháp cũng đã phê chuẩn các bộ trưởng mới trong các lĩnh vực  nông nghiệp, văn hóa, môi trường, cựu chiến binh và thể thao.

Sự thay đổi này tạo ra cảm giác đổi mới chính trị mặc dù Ukraine không thể tổ chức bầu cử theo các điều khoản của thiết quân luật.

Mọi người phản đối việc tổ chức bầu cử ngay bây giờ nên cách duy nhất để làm mới chính quyền và ‘giảm căng thẳng’ là thay đổi các quan chức trong chính phủ“, ông Anton Hrushetskyi, giám đốc điều hành của công ty thăm dò ý kiến ​​KIIS có trụ sở tại Kyiv, nói với Reuters.

Lực lượng Nga đang tiến về phía đông và đã đẩy mạnh chiến dịch tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái vào Kyiv và các thành phố khác của Ukraine nằm xa tiền tuyến, tấn công vào ngành điện và các cơ sở hạ tầng khác trong các cuộc tấn công gần như diễn ra hàng ngày.

Ông Zelensky tuyên bố nhóm của ông đang chuẩn bị một số cuộc họp quan trọng với các đối tác nước ngoài vào tháng Chín để cố gắng đảm bảo Kyiv giành lại thế chủ động trong cuộc chiến.

Theo hãng truyền thông Der Spiegel của Đức, ông Zelensky dự kiến vào thứ Sáu (6/9) ​​sẽ tham gia cuộc họp của nhóm các quốc gia Rammstein cung cấp vũ khí cho Ukraine. 

Tổng thống Zelensky đã nhiều lần kêu gọi các đồng minh dỡ bỏ các hạn chế, trong đó cấm Kyiv sử dụng vũ khí phương Tây để tấn công tầm xa vào Nga.