Ukraine: Đem linh mục Kitô giáo đổi tù binh

Nhật Tân
•
Thứ Bảy, 13/09/2025

Giới chức Kiev khoe khoang có thể lấy 1 linh mục để đổi lấy điệp viên hàng đầu. Kiev lâu nay vẫn đang tiến hành việc bắt giữ các linh mục của Giáo hội Chính thống giáo UOC, và việc trao đổi linh mục đó với các tù binh mà Nga đang giam giữ. Đối với tù binh thông thường, thì tỷ lệ khá cao, một ví dụ 1 linh mục đổi 28 tù binh. Có những trường hợp có thể đổi lấy tù binh cao cấp, theo truyền thông Ukraine báo cáo.

250828UkraineUOC00 — Hàng vạn tín đồ Kitô đã đặt chân tới Tu viện Pochaev, Ukraine, điểm đến của cuộc hành hương hàng năm (nguồn ảnh: video, 26/8/2025)

Một báo cáo ngày 11/9 của truyền thông Ukraine cho hay, việc trao đổi linh mục của UOC lấy tù binh mà Nga bắt giữ đã xuất hiện từ lâu. Hiện nay, tình trạng bắt mục sư của UOC vẫn tiếp diễn, với xu thế gia tăng, khi chính quyền đang trong những bước cuối cùng hoàn tất việc đưa UOC ra khỏi vòng pháp luật.

OUJ, một kênh thông tin về tín ngưỡng của Ukraine chỉ ra rằng, theo số liệu mà SBU công bố trong báo cáo ấy, thì số người của UOC bị kết tội chiếm 0,3% tổng số linh mục của UOC, vậy là 0,085% trong mỗi năm.

Tỷ lệ phạm pháp tại UOC: 0,3% trong 3,5 năm ?

Theo thống kê mà SBU đưa ra, kể từ chiến tranh ở Ukraine leo thang vào tháng 2/2022 đến nay thì SBU đã khởi tố 180 mục sư của của UOC, nhưng mà trong đó chỉ có 38 người thực sự bị tòa án định tội, chiếm 0,3% của tổng số 12.551 linh mục của toàn bộ UOC.

Trong số 180 người này, có 23 giám mục.

Trong số 180 người này, có 45 người bị cáo buộc thông cảm lý do mà Nga biện minh cho chiến tranh, 33 người bị cáo buộc phản quốc khi hợp tác với Nga, 10 người bị cáo buộc phản quốc, 5 người bị cáo buộc người giúp đỡ Nga, 3 người bị cáo buộc giúp Nga ổn định chính quyền cướp được, và 3 người bị cáo buộc giúp Nga trong việc chiếm lãnh thổ Ukraine.

Trong 38 người bị tòa định tội, phần lớn bằng chứng từ SBU là các thông điệp mà bị cáo đưa lên mạng xã hội; kiểu như chúc mừng ngày chiến thắng Phát xít Đức 9/5, hay ngày Các vị Thánh tổ chức theo lịch Julius 23/2.

Đổi linh mục lấy tù binh

Báo cáo trên truyền thông Ukraine nhắc lại vụ kinh điển ngày 5/12/2022, linh mục Andriy Pavlenko, sau khi bị chính quyền Kiev bắt giữ và kết án 12 năm tù giam, thì đã được chính quyền dùng để trao đổi tới tận 28 tù binh, trong đó có một người Mỹ Suedi Murekezi.

Vụ việc này khá có tiếng vào thời điểm đó, và được truyền thông Mỹ đưa tin, có lẽ vì liên quan tới người Mỹ này. Murekezi bị Nga bắt, và cáo buộc là đặc vụ của CIA, điều mà anh ta phủ nhận.

Linh mục Pavlenko sau đó, theo truyền thông Ukraine, đã tiếp tục việc phụng sự cho Chính thống giáo ở Nga, với cương vị là cha xứ của Nhà thờ Thánh Tikhvin ở Lysychansk, tỉnh Luhansk, nơi đã được Nga sáp nhập vào lãnh địa của mình sau cuộc trưng cầu dân ý.

Vasyl Malyuk, người đứng đầu cơ quan anh ninh SBU của Ukraine đã nói trong một cuộc phỏng vấn rằng Nga coi trọng các linh mục UOC mà SBU bắt được. Ông gọi các linh mục này là “điệp viên mặc áo thầy tu” và cho hay hoạt động bắt linh mục UOC rồi sau đó trao đổi với Nga để lấy tù binh vẫn đang tiếp diễn vào thời điểm hiện nay.

“Không có thông lệ nhất quán nào về việc một nhóm tù nhân hoặc con tin dân sự cụ thể có thể được trao đổi lấy các linh mục UOC. Các con số khác nhau, mức độ quan tâm của Nga đối với họ cũng khác nhau,” tờ báo trích dẫn lời của giới chức Ukraine, nguồn tin ẩn danh.

“Thông thường, cứ một linh mục UOC mà chúng tôi có được, thì sẽ đem đổi được hơn chục tù nhân. Đôi khi, nhờ những cuộc trao đổi như vậy, chúng tôi không chỉ giải cứu được con tin quân sự và dân sự, mà còn cả các điệp viên cấp cao của lực lượng đặc nhiệm Ukraine,” một nguồn tin khác ẩn danh khác nói với tờ báo.

Tờ báo có nhắc tới việc Tổng thống Nga Vladimir Putin, trong các yêu sách mà Nga đặt ra khi đàm phán, yêu cầu rằng Ukraine phải gỡ bỏ đàn áp UOC, đảm bảo tự do tín ngưỡng và tôn giáo.

Hiện trạng việc đàn áp UOC

Hiện nay như tin đã đưa, ngay cả AP (Mỹ) cũng đã đưa tin về tình hình chính quyền Kiev đang tiến hành các bước cuối cùng trong việc đưa UOC ra ngoài vòng pháp luật. AP cũng chỉ ra rằng bằng cách đàn áp UOC trong khi nâng đỡ OCU, Kiev đang thúc đẩy hoạt động ly giáo trong cộng đồng Kitô giáo ở Ukraine.

DESS, cơ quan nhà nước chịu trách nhiệm về vấn đề tín ngưỡng và tôn giáo, đã kiện giáo phận Kiev. Kết quả vụ kiện này được coi là sẽ làm tiền lệ cho các vụ khác đối với các giáo phận khác.

Trước khi luật 3894 mà ông Zelensky ký ngày 24/8 năm ngoái, thì trên thực tế chính quyền Zelensky đã tiến hành đàn áp UOC rồi. Cho nên, việc ký luật là để có được cơ sở pháp lý cho việc cướp nhà thờ, cướp tài sản, và đàn áp UOC.

Ngoài ra, theo UOJ chỉ ra trong một video ngắn nêu trên, thì tỷ lệ 0,3% mục sư bị kết án trong 3,5 năm chiến tranh là quá nhỏ. Nếu lấy đó là cớ để cấm toàn bộ UOC thì không thích đáng.

UOC vì sự kế thừa theo lịch sử, là một phần của Giáo hội Chính thống giáo Nga ROC. Mặc dù UOC đã tuyên bố tách khỏi ROC từ lâu nhưng giới chức Kiev và truyền thông nhà nước vẫn tiếp tục nói rằng UOC vẫn còn liên hệ với ROC, cùng với các lời lẽ miệt thị như người của UOC là gián điệp của Nga, v.v.

Kỳ thực, nhiều cơ quan khác của Ukraine cũng thế thôi. Ngay cả cơ quan an ninh SBU cũng là có nguồn gốc từ cơ quan đặc vụ KGB của Nga. Trên thực tế, chính trong SBU cũng có người của Nga thẩm thấu vào, cũng cần chính quyền tiến hành truy quét.

Nhật Tân