Mỹ điểm danh 15 công tố viên Hồng Kông có thể bị trừng phạt vì phá hoại nhân quyền
- Hoài Quất
- •
Ủy ban Trung Quốc của Quốc hội và Cơ cấu hành chính Mỹ (CECC) đã công bố một báo cáo mới nêu tên 15 công tố viên Chính phủ Hồng Kông mà Mỹ nên trừng phạt, vì những người này phá hoại nhân quyền và quy tắc pháp luật.
Hôm 12/7, CECC Mỹ đã công bố một báo cáo có tiêu đề “Công tố viên Hồng Kông đóng vai trò quan trọng trong các vụ truy tố chính trị”, cáo buộc bộ phận truy tố hình sự của Sở Tư pháp Hồng Kông khi giải quyết các vụ việc liên quan đến an ninh quốc gia đã chịu ảnh hưởng của các yếu tố chính trị nên đưa ra các quyết định chống lại quyền con người.
Báo cáo nêu tên 15 Công tố viên, bao gồm Maggie YANG Mei-kei và một số Công tố viên tạm quyền tiêu biểu như Anthony CHAU Tin-hang, Laura NG Shuk-kuen, William SIU Kai-yip, Andy LO Tin-wai, Ivan CHEUNG Cheuk-kan…
Maggie YANG Mei-kei đã đại diện cho Sở Tư pháp Hồng Kông khởi tố “Vụ án 47 người” (còn được gọi là Vụ án bầu cử sơ bộ của phe Dân chủ), trong khi Anthony CHAU Tin-hang phụ trách khởi tố vụ án Luật An ninh Quốc gia đầu tiên là vụ án Tang Ying-Jie. Tang Ying-Jie bị kết án 9 năm tù về tội “kích động chia rẽ đất nước” và tội “khủng bố”.
Ngoài 6 công tố viên nêu trên, báo cáo còn nêu tên 9 người khác bao gồm các công tố viên như Alice CHAN Shook-man và Derek LAI Kim-wah.
Báo cáo cho biết động cơ chính trị rõ ràng của Ban Công tố Hình sự (Prosecutions Division) Hồng Kông đã làm dấy lên bất đồng của người Hồng Kông. Trong chiến dịch người Hồng Kông chống Dự luật Dẫn độ của Đảng Cộng sản Trung Quốc vào năm 2019, một nhóm công tố viên viết bức thư ngỏ chất vấn về tính liêm chính của các quan chức cấp cao, nói rằng Giám đốc Sở Tư pháp và nhiều Công tố viên khi đó đặt vấn đề chính trị lên trên Luật Truy tố. Có công tố viên đã viết thư cho cấp trên chỉ trích cách xử lý của Chính phủ đối với các cuộc biểu tình, sau đó công tố viên này đã bị đình chỉ chức vụ và tiếp theo có thể phải đối mặt với hình thức kỷ luật.
Báo cáo cũng nêu tên Giám đốc Sở Tư pháp mới được bổ nhiệm là Paul Lam, cho biết vấn đề chú ý từ phát ngôn thách thức của Paul Lam rằng ông ta không sợ bị Mỹ trừng phạt.
Báo cáo cũng cho biết ít nhất 10.500 người ở Hồng Kông đã bị bắt vì các hoạt động chính trị và biểu tình. Kể từ tháng 6/2019 Sở Tư pháp Hồng Kông đã truy tố ít nhất 2.944 người (bao gồm người biểu tình, phóng viên, nhóm xã hội dân sự, nhà dân chủ) cáo buộc họ về các tội danh liên quan đến Luật An ninh Quốc gia.
Báo cáo cho rằng lập trường cứng rắn của chính quyền Hồng Kông đối với người bất đồng chính kiến đã làm dấy lên lo ngại về sự xói mòn nhà nước pháp quyền ở Hồng Kông. Việc ngày càng có nhiều tù nhân chính trị ở Hồng Kông khẳng định rằng những lo ngại này không phải là không có cơ sở.
Nhận định của nhà quan sát
Nhà bình luận thời sự Sang Pu cho biết trên Đài Á châu Tự do (RFA) rằng tính công bằng và độc lập của các lần truy tố là tuyến bảo vệ đầu tiên của cơ quan tư pháp. Khi đưa ra các quyết định, các công tố viên phải hành động một cách công chính theo quy định của pháp luật, dựa vào bằng chứng và các thông tin liên quan khác. Các công tố viên không nên bị ảnh hưởng bởi bất kỳ yếu tố nào trong quyết định truy tố (kể cả yếu tố chính trị), nhưng tình hình Hồng Kông hiện nay không còn được như vậy.
Sang Pu mô tả các công tố viên được CECC nêu tên là những con dao của bộ máy nhà nước Hồng Kông do Đảng Cộng sản Trung Quốc thao túng. Ông nói rằng Điều 63 của Luật Cơ bản Hồng Kông quy định rõ: Sở Tư pháp “chịu trách nhiệm truy tố hình sự mà không có bất kỳ sự can thiệp nào”, các công tố viên phải hành động độc lập mà không bị ảnh hưởng bởi các áp lực chính trị hoặc những áp lực liên quan nào khác; nhưng những nguyên tắc này ở Hồng Kông đã biến mất.
Nhà bình luận này chỉ ra rằng chính quyền Hồng Kông đã vi phạm rõ ràng Tuyên ngôn Nhân quyền Hồng Kông và hai Công ước Nhân quyền lớn của Liên Hiệp Quốc (Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị, và Công ước Quốc tế về Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa). Ông tin rằng Mỹ sẽ tiếp tục chú ý đến việc liệu Hồng Kông có còn độc lập về tư pháp hay không, sẽ có những biện pháp tiếp theo nếu có đủ bằng chứng để chứng minh rằng nhà nước pháp quyền Hồng Kông đã sụp đổ.
Ông Sang Pu chỉ ra rằng nếu Mỹ chỉ trừng phạt Đặc khu Trưởng cùng một số Giám đốc sở thì hiệu quả răn đe sẽ nhỏ; nhưng nếu có thể xử phạt các công tố viên và thẩm phán thì hiệu quả răn đe sẽ tăng lên tương ứng; vì phạm vi những người liên quan sẽ rộng hơn sẽ khiến họ chùn tay hơn.
Xem thêm
Từ khóa Hồng Kông
