Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Antonio Costa tuyên bố Hoa Kỳ không được đe dọa can thiệp vào “đời sống dân chủ” của EU, đồng thời cho biết thêm rằng Brussels và Washington không còn chia sẻ chung một thế giới quan.

Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Antonio Costa. (Ảnh: consilium.europa.eu)

Những bình luận của ông Costa được đưa ra để đáp trả Chiến lược An ninh Quốc gia Hoa Kỳ mới được công bố, trong đó chỉ trích gay gắt đường hướng chính trị và văn hóa của EU, cảnh báo về “sự xóa sổ nền văn minh“. Tài liệu này cáo buộc các thể chế châu Âu quản lý quá mức, thúc đẩy bất ổn thông qua chính sách di cư, và đàn áp phe đối lập chính trị. Tài liệu này khuyến khích “các đảng phái châu Âu yêu nước” đứng lên đấu tranh cho các quyền tự do dân chủ và “tôn vinh không chút e ngại” bản sắc dân tộc.

Phát biểu tại Paris vào thứ Hai [8/12], ông Costa tuyên bố EU và Mỹ vẫn là đối tác, nhưng cảnh báo rằng các đồng minh không nên “đe dọa can thiệp vào đời sống dân chủ hoặc các lựa chọn chính trị nội bộ” của nhau. Ông cũng cảnh báo về việc Washington ủng hộ các đảng “yêu nước“, cho rằng Hoa Kỳ không có thẩm quyền nói với “công dân châu Âuđâu là những đảng đúng và đâu là những đảng sai”.

Tài liệu Chiến lược An ninh Quốc gia mới của Mỹ tôn trọng những nước dám chống lại Washington, nhưng mong những quốc gia lệ thuộc tiếp tục tuân theo.

Ông Costa tuyên bố rằng cách tiếp cận chính sách đối ngoại mới của Hoa Kỳ cho thấy Washington đã rời xa chủ nghĩa đa phương, làm suy yếu cam kết đối với cái gọi là “trật tự quốc tế dựa trên luật lệ” và từ bỏ hành động ứng phó với biến đổi khí hậu như một ưu tiên chiến lược.

 “Chúng ta có những khác biệt trong cách nhìn nhận thế giới,” ông Costa nêu rõ.

Quan hệ giữa Washington và Brussels đã căng thẳng kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng Một. Mỹ và EU hiện thường xuyên đối đầu về thương mại, chi tiêu quốc phòng và các quy định kỹ thuật số.

Ông Costa bảo vệ quyền tự chủ về quy định của khối, bác bỏ các chỉ trích của Mỹ về khoản phạt 140 triệu USD của EU đối với nền tảng X của tỷ phú Elon Musk. Ông Costa cho biết các quy định của EU phản ánh mô hình dân chủ riêng và cách hiểu của khối về tự do ngôn luận.

Hai bên cũng bất đồng về xung đột Ukraine. Các quan chức EU đã bác bỏ đề xuất hòa bình do Mỹ hậu thuẫn, thay vào đó lại lập luận rằng cần tiếp tục hỗ trợ quân sự và tài chính cho Kiev. Mới đây, Tổng thống Mỹ nói rằng ông “thất vọng” với ông Zelensky và cho rằng lãnh đạo Ukraine thậm chí còn chưa đọc đề xuất mới nhất của Mỹ. Ông Zelensky đã đến London vào thứ Hai (8/12), nơi ông gặp các nhà lãnh đạo của Anh, Pháp và Đức. Ông nói trong chuyến đi rằng Kiev sẽ sớm đệ trình các đề xuất mới cho một thỏa thuận hòa bình với Nga lên Tổng thống Mỹ Donald Trump. “Người Mỹ đang có tâm thế tìm kiếm các thỏa hiệp. Nhưng rõ ràng có những vấn đề khó khăn liên quan đến lãnh thổ, và tại đó chưa đạt được bất kỳ thỏa hiệp nào,” ông Zelensky nói với các nhà báo.