EU và Trung Quốc sắp hội đàm, trọng tâm xoay quanh vấn đề đất hiếm và chip Nexperia
- Bình Minh
- •
Trong tuần này, Liên minh châu Âu (EU) và Bắc Kinh sẽ tổ chức cuộc họp tại Brussels, với các chủ đề bao gồm kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và tranh chấp liên quan đến công ty bán dẫn Nexperia.
Các hạn chế của Trung Quốc đối với khoáng sản quan trọng và việc xuất khẩu chip của Nexperia đã làm dấy lên lo ngại về sự ổn định của chuỗi cung ứng ngành ô tô của châu Âu.
Thứ Hai, ngày 27/10, các quan chức EU và Trung Quốc đã tổ chức cuộc đàm phán sơ bộ, chuẩn bị cho hội nghị kỹ thuật cấp cao dự kiến vào thứ Năm, ngày 30/10.
Người phát ngôn của Ủy ban châu Âu, ông Olof Gill, cho biết, hai bên sẽ thảo luận về vấn đề hạn chế xuất khẩu đất hiếm.
Đầu tháng này, Bắc Kinh tuyên bố siết chặt mạnh mẽ việc kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và các nguyên liệu chiến lược khác. Quy định mới yêu cầu ngay cả các nhà xuất khẩu nước ngoài chỉ sử dụng một lượng nhỏ khoáng sản Trung Quốc cũng phải xin giấy phép xuất khẩu từ chính quyền Trung Quốc.
Ngoài ra, Bắc Kinh đã ngăn chặn công ty bán dẫn Hà Lan Nexperia xuất khẩu chip từ công ty con của họ tại Trung Quốc. Động thái này được xem là trả đũa việc chính phủ Hà Lan tiếp quản công ty có trụ sở tại thành phố Nijmegen này.
Gần đây, chính phủ Hà Lan đã tiếp quản công ty và sa thải giám đốc điều hành kiêm chủ sở hữu người Trung Quốc. Đáp lại, Bắc Kinh ra lệnh cấm xuất khẩu con chip Nexperia được lắp ráp tại Trung Quốc.
Chính phủ Hà Lan lo ngại công ty mẹ của Nexperia – tập đoàn Wingtech Technology của Trung Quốc – có thể đánh cắp công nghệ chip đưa về Trung Quốc Đại Lục, nên đã cấm Nexperia và các công ty con thay đổi tài sản, sở hữu trí tuệ, hoạt động kinh doanh hoặc nhân sự trong vòng 1 năm.
Cuộc đàm phán giữa các phái đoàn EU và Trung Quốc vào ngày thứ Năm (30/10) sẽ diễn ra cùng thời điểm với hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và lãnh đạo Đảng cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình tại Hàn Quốc.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết, phía Trung Quốc đã đồng ý hoãn thực hiện quy định mở rộng cấp phép khoáng sản thêm 1 năm để tiến hành rà soát lại.
Ông Bessent và các quốc gia châu Âu khác đang thảo luận về các biện pháp đối phó với tình trạng thiếu hụt đất hiếm.
EU đang xây dựng một kế hoạch khẩn cấp, bao gồm tăng sản lượng khai khoáng trong khối, đa dạng hóa mạng lưới nhà cung cấp và tăng cường tái chế vật liệu.
Ủy ban châu Âu cho biết sẽ thành lập một trung tâm mua sắm chung và dự trữ chiến lược.
Theo Bloomberg dẫn lời một nguồn tin, các quan chức EU và Trung Quốc đã thảo luận sơ bộ về việc cho phép công ty con của Nexperia tại Trung Quốc tạm thời xuất khẩu chip nhằm đảm bảo chuỗi cung ứng không bị gián đoạn, đồng thời đàm phán về giải pháp lâu dài.
Nguồn tin này nói thêm rằng ngành công nghiệp ô tô coi đây là cách khả thi nhất để tránh đình trệ sản xuất quy mô lớn.
Hôm thứ Hai (27/10), Ủy viên Thương mại EU, ông Maros Sefcovic, đăng trên mạng xã hội X rằng ông vừa có cuộc trao đổi quan trọng với Bộ trưởng Kinh tế Hà Lan Karemans về tình hình của Nexperia.
Ông viết khôi phục và bảo đảm chuỗi cung ứng chất bán dẫn là điều thiết yếu đối với châu Âu và các đối tác toàn cầu của chúng ta. Ông cảm ơn Hà Lan vì những nỗ lực nhằm bảo vệ an ninh kinh tế chung của EU.
Tại cuộc họp báo hôm thứ Hai (27/10), phát ngôn viên Bộ Kinh tế Đức, bà Luisa-Maria Spoo, cho biết rằng Đức rất quan tâm đến khó khăn của các doanh nghiệp và lo ngại về rủi ro tiềm tàng đối với chuỗi cung ứng. Bà nói, Đức đang hợp tác với phía Trung Quốc để bảo vệ lợi ích kinh tế của mình, vì ngành công nghiệp ô tô là xương sống của nền kinh tế công nghiệp Đức.
Theo thông báo hôm 9/10, quy định mới về xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc sẽ có hiệu lực vào ngày 8/11. Hiện các nhà sản xuất ô tô đang tìm kiếm các nguồn tài nguyên đất hiếm then chốt trên toàn cầu, do lo ngại nguồn cung đất hiếm không đủ có thể dẫn đến tình trạng thiếu phụ tùng và đóng cửa nhà máy.
Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul đã hủy chuyến thăm Trung Quốc dự kiến vào Chủ nhật (2/11). Ông là bộ trưởng cấp nội các đầu tiên của chính phủ Merz được cử sang thăm Bắc Kinh. Theo Reuters, ông Wadephul quyết định hủy chuyến đi vào phút chót sau khi phía Trung Quốc chỉ đồng ý một trong các cuộc gặp mà ông yêu cầu.
Hôm thứ Hai (27/10), ông Wadephul kêu gọi thương mại công bằng với Bắc Kinh về chip và khoáng sản đất hiếm. Ông bổ sung rằng EU phải đa dạng hóa các nguồn cung cấp khoáng sản và linh kiện quan trọng để giảm thiểu rủi ro gián đoạn trong tương lai.
Cơ quan điều hành EU cũng đang chuẩn bị các biện pháp thương mại nhằm đối phó với các biện pháp hạn chế của ĐCSTQ, qua đó giành thế chủ động trong đàm phán.
Cuối tuần qua, Chủ tịch Ủy ban châu Âu, bà Ursula von der Leyen, cho biết mọi lựa chọn đều đang được xem xét. Trước đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã kêu gọi sử dụng “công cụ chống cưỡng ép” trong tranh chấp với Bắc Kinh – đây là công cụ thương mại mạnh mẽ nhất của EU.
Đầu tháng này, Trung Quốc mở rộng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và khoáng sản quan trọng.
Các nhà sản xuất đất hiếm và nam châm liên quan, mặt hàng nằm trong danh sách bị kiểm soát, sẽ phải xin giấy phép nếu thành phẩm của họ có chứa hoặc được làm bằng các thiết bị hoặc vật liệu của Trung Quốc. Quy định này áp dụng kể cả khi hoạt động sản xuất không có sự tham gia trực tiếp của doanh nghiệp Trung Quốc.
“Những biện pháp phi lý và gây hại này không chỉ làm suy yếu quan hệ song phương, mà còn đi ngược mục tiêu duy trì sự ổn định và đảm bảo tính đáng tin cậy cho thương mại giữa hai bên”, ông Maros Sefcovic, Ủy viên Thương mại và An ninh Kinh tế của EU, nhận xét về các quy định hạn chế xuất khẩu khoáng sản của Trung Quốc.
Ủy viên Thương mại EU cho biết trong hệ thống cấp phép mà Trung Quốc thiết lập từ tháng Bảy, chỉ có khoảng một nửa trong tổng số 2.000 đơn xin được phê duyệt.
“Tình trạng này đang ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động sản xuất của nhiều ngành công nghiệp châu Âu, đặc biệt là các nhà sản xuất ô tô và máy móc thiết bị”, ông Sefcovic cho biết thêm.
Xem thêm
Từ khóa đất hiếm quan hệ EU - Trung Quốc Nexperia
