WHO sa thải trưởng nhóm điều tra nguồn gốc COVID-19 vì nhiều vụ quấy rối tình dục

Ngày 3/5, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết ông Peter Ben Embarek, người đứng đầu nhóm chịu trách nhiệm đến Trung Quốc điều tra nguồn gốc của COVID-19 vào năm 2021, đã bị sa thải vì nhiều vụ quấy rối tình dục. Đối với cáo buộc và trừng phạt này, ông Embarek đã đưa ra ý kiến khác.

Theo Reuters đưa tin, vài ngày trước người phát ngôn của WHO Marcia Poole chỉ ra rằng ông Embarek đã phạm phải hành vi tình dục sai trái vào năm 2015 và 2017, hơn nữa tính chân thực của vụ việc đã được xác minh, do đó ông Embarek bị sa thải. Về nội dung vụ việc, WHO không cung cấp các chi tiết liên quan khác. Tuy nhiên, ông Embarek nói rằng vụ việc năm 2017 đã được giải quyết ngay lập tức theo cách “thân thiện“, nhưng trước khi đạt được sự đồng thuận cuối cùng với WHO, ông không thể tiết lộ quá nhiều vì cả hai bên đều bị ràng buộc bởi một thỏa thuận bảo mật.

Ông Embarek vẫn còn giữ thái độ nghi ngờ về cách xử lý mà ông phải nhận. Embarek tuyên bố rằng ông sẽ bảo vệ quyền lợi của mình và có lòng tin vào bản thân. Năm 2021, trong quá trình điều tra virus Ebola ở Congo, hàng chục nhân viên cứu trợ đã thực hiện hành vi lạm dụng và bóc lột tình dục. Vào thời điểm đó, để dập tắt sự phẫn nộ của dư luận và tránh những vụ việc tương tự xảy ra trong tương lai, WHO đã đưa ra hàng loạt chính sách cải cách nhằm trừng phạt hành vi sai trái về tình dục. Ông Embarek hiện là quan chức cấp cao nhất của WHO bị sa thải kể từ khi cơ quan Liên Hợp Quốc này đưa ra chính sách trên.

Truyền thông Úc đặt nghi vấn: Chuyên gia WHO có mối quan hệ “không rõ ràng” với Bắc Kinh

Năm 2021, ông Embarek dẫn đầu một nhóm điều tra của WHO đến thăm Trung Quốc, với nỗ lực tìm ra nguồn gốc của COVID-19.

Ngày 9/2/2021, 14 thành viên trong nhóm chuyên gia quốc tế của WHO đã hoàn thành việc điều tra nguồn gốc của COVID-19 tại Vũ Hán và tổ chức họp báo với các chuyên gia Trung Quốc để giải thích về kết quả điều tra sơ bộ. Họ cho rằng khả năng virus rò rỉ ra từ phòng thí nghiệm là vô cùng thấp, và con đường khả dĩ nhất là lây sang người qua vật chủ trung gian và chợ hải sản Hoa Nam ở Vũ Hán chỉ là một trong những điểm bùng phát; cũng không có bằng chứng cho thấy virus tồn tại ở Vũ Hán trước tháng 12/2019. Tuy nhiên, có kênh truyền thông Úc tiết lộ rằng ít nhất 3 thành viên của nhóm chuyên gia WHO có quan hệ thân thiết với các cơ quan chính thức của Trung Quốc, vì vậy họ đặt câu hỏi về tính công bằng của cuộc điều tra này của WHO.

Ngày 14/2/2021, theo thông tin từ Sky News của Úc, 3 chuyên gia tham gia gồm ông Peter Ben Embarek, trưởng đoàn chuyên gia và là chuyên gia về an toàn thực phẩm và dịch bệnh động vật của Tổ chức Y tế Thế giới; ông Peter Daszak, chuyên gia tư vấn về mầm bệnh, chủ tịch tổ chức phi lợi nhuận EcoHealth Alliance của Mỹ; và bà Marion Koopmans, nhà virus học người Hà Lan.

Năm 2017, ông Embarek đã nhận được Giải thưởng Tinh thần Khoa học từ Hiệp hội Khoa học và Công nghệ Thực phẩm Trung Quốc và Liên đoàn Khoa học và Công nghệ Thực phẩm Quốc tế; ông Daszak cũng có mối quan hệ hợp tác chặt chẽ lâu dài với Viện Virus học Vũ Hán, ông từng có hợp tác lâu dài trong nghiên cứu về loài dơi cùng bà Thạch Chính Lệ (Shi Zhengli), một nhà nghiên cứu tại Viện Virus học, hơn nữa đã tài trợ cho nghiên cứu về virus corona trên dơi tại Viện Virus học Vũ Hán; còn bà Gibermans là cố vấn khoa học cho Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh tỉnh Quảng Đông.

Sky News cho biết, Viện Virus học Vũ Hán vẫn chưa công bố nhật ký làm việc, thậm chí từ chối tiết lộ thông tin chi tiết về 70 bệnh nhân đầu tiên nhiễm bệnh, hiện vẫn chưa có thông tin về bệnh nhân số 0.

Trung Quốc có chìa khóa nguồn gốc COVID-19, WHO kêu gọi công bố dữ liệu ngay lập tức

Ngày 6/4, ông Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng giám đốc WHO, cho rằng Trung Quốc nên tiết lộ thông tin về nguồn gốc của COVID-19, đồng thời cho rằng loại virus này đã xuất hiện hơn 3 năm và mọi giả thiết đều đã được đặt trên mặt bàn. Ông cũng đề cập rằng nếu phía Trung Quốc sẵn sàng, thì mọi người có thể biết chuyện gì đã xảy ra vào thời điểm đó và virus bắt đầu lây lan như thế nào.

Bà Maria Van Kerkhove, giám đốc kỹ thuật về Viêm phổi Vũ Hán tại WHO, chỉ ra rằng dịch đã bùng phát được 3 năm nhưng WHO vẫn chưa có dữ liệu gốc từ Trung Quốc về các ca mắc COVID-19 giai đoạn đầu. Điều này khiến thế giới ở trong nguy hiểm, bởi vì thời gian cần thiết để hiểu về đại dịch càng dài, thì càng khó trả lời câu hỏi, và thế giới sẽ càng kém an toàn hơn.

Bà nói tin rằng với năng lực công nghệ của Trung Quốc, khẳng định nước này có nhiều thông tin quan trọng hơn nhưng chưa bao giờ được chia sẻ công khai, bởi vì việc không thể chia sẻ thông tin sẽ chỉ khuyến khích chính trị hóa nguồn gốc của virus. Thế giới cần thoát ra khỏi việc đổ lỗi cho chính trị, cần thông qua hợp tác tốt nhất của cộng đồng khoa học để tìm ra phương án giải quyết khủng hoảng sức khỏe, để ngăn chặn những đại dịch tương tự tái diễn trong tương lai.

Xem thêm

Kiểm duyệt của Trung Quốc khiến ‘câu chuyện’ COVID-19 được âm thầm viết lại

Dưới áp lực của chính phủ, các nhà khoa học Trung Quốc đã thu hồi các nghiên cứu hoặc xóa số liệu về dịch bệnh COVID-19.