Hôm thứ Tư (28/5) Bộ Quốc phòng Israel (MOD) chính thức xác nhận nước này đã thành công trong việc sử dụng hệ thống vũ khí laser trong thực chiến để bắn hạ máy bay không người lái (UAV) và các mối đe dọa trên không, trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai thực chiến hệ thống phòng không laser năng lượng cao, một cột mốc quan trọng trong lịch sử quân sự.

Theo quân đội Israel, trong cuộc chiến tranh Li-Băng năm ngoái, không quân Israel đã sử dụng hệ thống đánh chặn laser mới, ngăn chặn thành công hàng chục UAV của Hezbollah từ Li-Băng, thể hiện vị thế dẫn đầu của Israel trong công nghệ phòng thủ bằng laser.

Bước đột phá này là kết quả hợp tác giữa Bộ Quốc phòng Israel và công ty quốc phòng Rafael. Hai bên đã triển khai hệ thống đánh chặn laser năng lượng cao Iron Beam đang được phát triển, nhằm ứng phó với mối đe dọa UAV ngày càng gia tăng từ Hezbollah.

Hệ thống Iron Beam sử dụng chùm laser năng lượng cao để tiêu diệt mục tiêu với tốc độ ánh sáng, chi phí đánh chặn rất thấp, chỉ vài USD mỗi lần, thấp hơn rất nhiều so với các hệ thống đánh chặn bằng tên lửa truyền thống, thể hiện rõ lợi thế về hiệu quả chi phí.

vu khi laser
Một bức ảnh tin tức do Bộ Quốc phòng Israel (IMDO) công bố ngày 12/7/2022 cho thấy hệ thống vũ khí laser chống máy bay không người lái Iron Beam được trưng bày tại sân bay Ben Gurion gần thành phố Tel Aviv. (Ảnh: AFP/Ho/IMDO)

Xây dựng mạng lưới phòng không laser đa tầng

Theo tờ Defense Update, chuyên trang tin tức quân sự và quốc phòng Israel, Israel đang xây dựng một hệ thống phòng thủ laser đa tầng, bao gồm thiết bị laser chiến thuật hạng nhẹ Lite Beam và phiên bản cơ động Iron Beam-M, nhằm đối phó với các mối đe dọa trên không đa dạng.

Trong đó, Lite Beam là một thiết bị laser chiến thuật hạng nhẹ công suất 10kW, phù hợp để đánh chặn các UAV cỡ nhỏ và UAV cảm tử bay thấp, có tầm bắn khoảng 3 km, độ cơ động cao, có thể lắp trên nhiều loại xe quân sự, linh hoạt và tiết kiệm chi phí.

Iron Beam là hệ thống phòng thủ laser chủ lực hiện tại, có công suất 100kW, tầm bắn lên tới 10 km, có thể đánh chặn tên lửa, đạn pháo, tên lửa hành trình và UAV cỡ trung và lớn.

Hệ thống này sở hữu các ưu điểm như tốc độ ánh sáng, không có thời gian bay, gần như không giới hạn số lượng đạn và chi phí vận hành cực thấp, trở thành hạt nhân trong mạng lưới phòng không tương lai.

Ngoài ra, công ty quốc phòng Rafael cũng phát triển phiên bản cơ động Iron Beam-M với công suất khoảng 50kW, có thể lắp trên xe mặt đất, nhanh chóng triển khai ở tuyến đầu, cung cấp hỗ trợ phòng không tức thời, không cần tiếp tế tên lửa truyền thống, phù hợp với các môi trường chiến đấu cường độ cao và kéo dài.

Tờ Jerusalem Post dẫn lời các nguồn tin, ưu thế dẫn đầu của hệ thống Iron Beam đến từ khả năng vận hành ổn định mọi thời tiết, tầm bắn linh hoạt, khả năng ứng phó đa dạng mối đe dọa và tính linh hoạt cao trong triển khai.

Tích hợp với Iron Dome tăng cường phòng thủ lãnh thổ

Dù Mỹ, Anh và một số nước khác cũng đang phát triển các chương trình vũ khí laser tiên tiến, nhưng Israel là quốc gia đầu tiên đưa vào thực chiến, thể hiện năng lực hiện thực hóa công nghệ.

Bộ Quốc phòng Israel cho biết, hiện tại, hệ thống Iron Beam vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm và tối ưu hóa, dự kiến sẽ được tích hợp với hệ thống phòng thủ tên lửa Iron Dome hiện có, cùng xây dựng mạng lưới phòng không đa tầng.

Phát biểu tại hội nghị trí tuệ nhân tạo (AI) của Đại học Tel Aviv vào tháng 2/2023, Chuẩn tướng dự bị Danny Gold thuộc Cục Nghiên cứu & Phát triển Quốc phòng (MAFAT) thuộc Bộ Quốc phòng Israel, cho biết nước này đang phát triển thế hệ tiếp theo của vũ khí laser. Ông khẳng định các hệ thống này đã bắn hạ thành công rocket, súng cối và UAV.

Chuẩn tướng Danny Gold nhấn mạnh: “Tầm nhìn triển khai vũ khí laser của chúng tôi đã trở thành hiện thực trong chiến tranh với những thành công to lớn về mặt công nghệ và tác chiến. Các đơn vị chiến đấu của IDF đã dũng cảm trong việc tích hợp và triển khai thành công hệ thống trong thực địa.

Những bài học rút ra sẽ tiếp tục được áp dụng trong quá trình mở rộng hệ thống laser tác chiến. Các hệ thống đánh chặn bằng laser sẽ đóng vai trò như một lớp bảo vệ bổ sung trong mạng lưới phòng không nhiều tầng của Israel.”

Chuẩn tướng Yehuda Elmakayes, Cục trưởng Cục Nghiên cứu & Phát triển của Bộ Quốc phòng, cho biết: “Trong thời gian chiến sự, chúng tôi đã triển khai nhiều nguyên mẫu hệ thống laser công suất cao, đạt được những thành công đáng kể, đánh dấu lần đầu tiên trên thế giới laser công suất cao được sử dụng thành công trong thực chiến.

Chúng tôi hiện đang tích hợp các bài học rút ra vào hệ thống đang phát triển, đồng thời mở rộng các dòng sản phẩm laser nhằm bảo vệ dân thường và lực lượng IDF.”

Thành tựu công nghệ này không chỉ cho thấy vị thế dẫn đầu của Israel trong lĩnh vực công nghệ quốc phòng, mà còn đặt ra tiêu chuẩn mới cho sự phát triển của các hệ thống phòng không toàn cầu trong tương lai.

Bình Minh (t/h)