Mỹ ra mắt máy bay ném bom tàng hình B-21 Raider ứng phó nguy cơ từ Trung Quốc
- AP News
- •
Máy bay ném bom hạt nhân tàng hình mới nhất của Hoa Kỳ sắp ra mắt công chúng sau một số năm phát triển bí mật, và đây là một phần trong đáp trả của Lầu Năm Góc trước nguy cơ có thể xảy ra xung đột với Trung Quốc, theo AP News đưa tin 2/12.
B-21 Raider là máy bay ném bom mới đầu tiên của Mỹ trong hơn 30 năm. Hầu như mọi khía cạnh của chương trình này đều thuộc về tài liệu bí mật. Trước khi được tiết lộ hôm Thứ Sáu (2/11) tại một cơ sở của Lực lượng Không quân ở Palmdale, California, thì chỉ có các bản vẽ mang tính nghệ thuật về máy bay chiến đấu này được công bố. Qua các bức hình họa đó, có thể thấy Raider là chiếc phi cơ màu đen có dáng dấp tương tự phiên bản tiền nhiệm mà nó sẽ thay thế: máy bay ném bom hạt nhân tàng hình B-2 Spirit.
Máy bay ném bom hạt nhân là một phần trong nỗ lực của Lầu Năm Góc nhằm hiện đại hóa toàn bộ cả ba thành phần của bộ ba hạt nhân. Hai thành phần kia là tên lửa đạn đạo hạt nhân phóng từ hầm silo, và đầu đạn hạt nhân phóng từ tàu ngầm. Đó cũng là di chuyển mục tiêu từ các chiến dịch chống khủng bố mấy thập kỷ qua, sang mục tiêu nhằm ứng phó tình hình Trung Quốc đang hiện đại hóa quân sự nhanh chóng.
Trong báo cáo hàng năm về Trung Quốc được công bố vào tuần này, Lầu Năm Góc cho biết Trung Quốc đang trên lộ tuyến sẽ sở hữu 1.500 vũ khí hạt nhân vào năm 2035, và những thành tựu của chính quyền cộng sản này trong lĩnh vực vũ khí siêu thanh, chiến tranh mạng máy tính, năng lực không gian, cùng một số lĩnh vực khác đã trở thành “thách thức mang tính hệ thống và không thể tránh khỏi nhắm vào an ninh quốc gia của Hoa Kỳ cũng như của hệ thống quốc tế tự do và cởi mở”.
Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin và các khách mời khác dự kiến có mặt để chứng kiến buổi ra mắt công chúng của máy bay ném bom B-21 Raider này.
“Chúng ta cần một loại máy bay ném bom mới cho thế kỷ 21, cho phép chúng ta đối phó các mối đe dọa đã trở nên phức tạp hơn nhiều, chẳng hạn như các mối đe dọa mà e rằng một ngày nào đó chúng ta sẽ phải đối mặt từ Trung Quốc và Nga,” Deborah Lee James, Bộ trưởng Không quân đã từng nói khi hợp đồng Raider được công bố vào năm 2015. “B-21 có khả năng sinh tồn cao hơn và có thể đối phó với những mối đe dọa khó khăn hơn nhiều.”
Kathy Warden, giám đốc điều hành của Northrop Grumman Corp., công ty đang chế tạo Raider, cho biết: Mặc dù Raider có thể giống với B-2 Spirit, nhưng đó chỉ là sự tương đồng ở bề ngoài. Một khi đi vào thành phần nội tại thì sẽ thấy khác biệt.
“Cách nó hoạt động bên trong là cực kỳ tiên tiến so với B-2, bởi vì công nghệ đã phát triển rất nhiều về năng lực tính toán mà giờ đây chúng tôi có thể đưa vào phần mềm của B-21,” bà Warden nói.
Một số nhà phân tích quốc phòng cho biết, những thay đổi khác có thể bao gồm các vật liệu tiên tiến được sử dụng trong lớp phủ để khiến máy bay ném bom khó bị phát hiện hơn, các cách thức mới để kiểm soát phóng xạ điện tử, để máy bay ném bom có thể đánh lừa radar của đối phương và ngụy trang thành một vật thể khác, cũng như công nghệ động cơ đẩy mới.
Trong một tờ thông tin, Northrop Grumman, có trụ sở tại Falls Church, Virginia, cho biết họ đang sử dụng “các kỹ thuật chế tác và vật liệu mới để đảm bảo B-21 sẽ đánh bại các hệ thống chống tiếp cận, chống xâm nhập mà nó sẽ phải đối mặt.”
Bà Warden không thể thảo luận chi tiết cụ thể về những công nghệ đó, nhưng cho biết máy bay ném bom sẽ tàng hình hơn.
Bà nói: “Nói về khó quan sát, thì nó sẽ rất khó quan sát. Có thể nghe thấy nó, nhưng thực sự không nhìn thấy nó.”
6 chiếc B-21 Raider đang được sản xuất. Lực lượng Không quân có kế hoạch chế tạo 100 chiếc có thể triển khai vũ khí hạt nhân hoặc bom thông thường, và có thể dùng được khi có hoặc không có phi hành đoàn. Cả Lực lượng Không quân và Northrop cũng chỉ ra quá trình nghiên cứu phát triển tương đối nhanh chóng của Raider: Máy bay ném bom này từ khi trao hợp đồng cho đến khi ra mắt là chỉ có 7 năm. Trong khi các chương trình máy bay chiến đấu và tàu chiến mới khác đã mất hàng thập kỷ.
Chi phí của máy bay ném bom không được tiết lộ. Lực lượng Không quân trước đây đã từng đặt giá mua 100 máy bay năm 2010 với chi phí trung bình là 550 triệu USD mỗi chiếc (khoảng 753 triệu USD ngày nay). Nhưng thật ra không rõ Lực lượng Không quân thực sự đã chi bao nhiêu.
Vấn đề không công khai chi phí đã gây rắc rối cho các cơ quan giám sát của chính phủ.
“Đó là thách thức lớn cho chúng tôi khi phải làm ra các phân tích thông thường cho một chương trình lớn ngần này,” một thành viên chính sách quốc phòng cấp cao tại Dự án Giám sát của Chính phủ, ông Dan Grazier cho biết: “Khi nó chưa thực sự cất cánh, thì dễ dàng có thể tuyên bố rằng [mọi việc của] B-21 vẫn đúng theo lịch trình định trước. Bởi vì chỉ khi một trong những chương trình này đi vào giai đoạn thử nghiệm thực tế, thì các vấn đề thực sự mới được phát hiện. Và đó mới là thời điểm lệch dần khỏi lịch trình và chi phí thực sự bắt đầu tăng lên.”
Bà Warden cho biết, phải đến năm 2023, thì Raider mới có thể thực hiện chuyến bay đầu tiên. Tuy nhiên, bằng cách dùng công nghệ tính toán tiên tiến, Northrop Grumman đã thử nghiệm hiệu suất của Raider bằng cách dùng một bản sao kỹ thuật số tức là một bản sao ảo của phiên bản được công bố.
B-2 cũng từng được dự kiến sẽ trở thành một phi đội gồm hơn 100 chiếc, nhưng Lực lượng Không quân cuối cùng chỉ chế tạo tổng cộng 21 chiếc, bởi vì chi phí vượt mức, đồng thời bối cảnh an ninh thay đổi sau khi Liên Xô tan rã.
Todd Harrison, một chuyên gia hàng không vũ trụ và giám đốc điều hành tại Metrea Strategy Insights, cho biết số lượng máy bay có thể sẵn sàng bay lúc nào cũng ít hơn con số 21 đó, vì nhu cầu bảo trì là tốn kém đối với máy bay ném bom đã cũ.
Bà Warden cho biết cái tên B-21 Raider là lấy theo Cuộc đột kích Doolittle vào Tokyo năm 1942. B-21 sẽ nhỏ hơn một chút so với B-2 để tăng phạm vi hoạt động.
Căn cứ Không quân Ellsworth ở Nam Dakota sẽ là nơi tổ chức phi đội và chương trình huấn luyện đầu tiên của máy bay ném bom này, mặc dù các máy bay ném bom này cũng dự kiến sẽ được đặt tại một số căn cứ ở Texas và Missouri.
Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Mike Rounds, một đảng viên Cộng hòa của Nam Dakota, đã dẫn đầu cuộc đấu thầu của tiểu bang để tổ chức chương trình máy bay ném bom này. Trong một tuyên bố, ông gọi B-21 là “hệ thống vũ khí tiên tiến nhất từng được đất nước chúng ta phát triển để bảo vệ chính mình và các đồng minh của chúng ta.”
Tháng 10/2001, các phi công B-2 Spirit đã lập kỷ lục khi bay liên tục 44 giờ để thả những quả bom đầu tiên xuống Afghanistan sau vụ tấn công ngày 11/9. Nhưng B-2 thường phải thực hiện các nhiệm vụ khứ hồi dài, bởi vì có rất ít nhà chứa máy bay trên toàn cầu có thể đáp ứng sải cánh của nó. Điều đó giới hạn nơi B-2 có thể hạ cánh để bảo dưỡng cần thiết sau chuyến bay. Và các nhà chứa máy bay cần phải được trang bị điều hòa nhiệt độ, vì cửa sổ của Spirit không mở, và thời tiết nóng có thể làm hỏng các thiết bị điện tử trong buồng lái.
Bà Warden cho biết sẽ có các nhà chứa máy bay mới để phù hợp với kích thước và độ phức tạp của máy bay ném bom B-21 Raider lần này.
Xem thêm
Từ khóa B-21 Raider vũ khí hạt nhân Máy bay ném bom hạt nhân
