Vào ngày 18/9, Thượng viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu thông qua việc phê chuẩn 48 quan chức nhánh hành pháp do Tổng thống Donald Trump đề cử, đánh dấu lần đầu tiên áp dụng một thủ tục mới nhằm tăng tốc quá trình xác nhận nhân sự. Cuộc bỏ phiếu kết thúc với 51 phiếu thuận và 47 phiếu chống, phản ánh sự chia rẽ rõ nét giữa hai đảng.

id14558193 782674 600x400 1
Tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ (Samira Bouaou/The Epoch Times)

Áp dụng quy trình ‘gói đề cử’ để phá thế bế tắc

Theo thủ tục mới, Thượng viện được phép xử lý nhiều đề cử hành pháp (trừ nội các và ngành tư pháp) theo dạng ‘gói’ và phê chuẩn toàn bộ chỉ bằng một cuộc bỏ phiếu đa số, thay vì xem xét từng cá nhân như trước. Điều này nhằm giải quyết tình trạng tồn đọng các đề cử bị trì hoãn do tranh cãi đảng phái.

Để áp dụng cơ chế mới, Thượng viện đã thông qua Nghị quyết S.Res. 377 vào ngày 15/9, do Lãnh đạo phe đa số Thượng viện John Thune đề xuất. Động thái này được báo chí mô tả là một ‘lựa chọn hạt nhân’ (nuclear option), vì nó viết lại tiền lệ lập pháp bằng đa số đơn giản, làm suy yếu khả năng trì hoãn của phe thiểu số – vốn thường yêu cầu đa số siêu đa số (60 phiếu) để thông qua các thủ tục phức tạp.

Xác nhận các vị trí an ninh và ngoại giao then chốt

Danh sách phê chuẩn lần này bao gồm một số vị trí quan trọng trong an ninh quốc gia và quốc phòng:

  • Brandon Williams – Thứ trưởng Bộ Năng lượng phụ trách An ninh Hạt nhân, kiêm Giám đốc Cơ quan An ninh Hạt nhân Quốc gia (NNSA).

  • Michael Cadenazzi – Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng phụ trách Chính sách Cơ sở Công nghiệp.

  • Katherine Sutton – Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng phụ trách Chính sách An ninh mạng.

Về mặt ngoại giao, có hai gương mặt gây chú ý:

  • Callista Gingrich – vợ của cựu Chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich, được bổ nhiệm làm đại sứ tại Thụy Sĩ và Liechtenstein.

  • Kimberly Guilfoyle – cựu hôn thê của Donald Trump Jr., được bổ nhiệm làm đại sứ tại Hy Lạp.

Tranh cãi đảng phái kéo dài

Kể từ khi ông Trump nhậm chức ngày 20/1, nhiều đề cử của ông bị trì hoãn do đảng Dân chủ từ chối thúc đẩy quá trình xác nhận bằng sự đồng thuận nhất trí, khiến các vị trí quan trọng bị bỏ trống hàng tháng trời.

Lãnh đạo phe Cộng hòa, ông Thune, chỉ trích: “Thượng viện vốn có truyền thống xác nhận đề cử nhanh chóng, nhưng đảng Dân chủ đã phá vỡ truyền thống lưỡng đảng này”. Ông nhấn mạnh rằng sau hơn 7 tháng, Thượng viện vẫn chưa xác nhận được bất kỳ ứng cử viên dân sự nào của ông Trump.

Phía đảng Dân chủ phản bác, cho rằng họ có trách nhiệm giám sát kỹ lưỡng các đề cử mà họ cho là gây tranh cãi hoặc thiếu trình độ. Thượng nghị sĩ Chuck Schumer phát biểu: “Chúng ta chưa từng thấy một tổng thống nào đề cử nhiều người thiếu tiêu chuẩn đến vậy. Việc xem xét kỹ là điều cần thiết”.

Tác động thực tế và triển vọng chính sách

Việc phê chuẩn hàng loạt lần này giúp Nhà Trắng có thể nhanh chóng hoàn tất quy trình bổ nhiệm và tuyên thệ nhậm chức cho các vị trí quan trọng, thúc đẩy tiến độ triển khai chính sách. Đây là một chiến thắng chiến thuật của đảng Cộng hòa, giúp vượt qua sự trì hoãn của đối thủ mà không cần thỏa hiệp.

Tuy nhiên, động thái “lựa chọn hạt nhân” cũng làm dấy lên lo ngại về việc xói mòn vai trò đối trọng của Thượng viện và gia tăng tính phân cực trong các quy trình lập pháp tương lai.

Lý Ngọc t/h