Bộ Y tế đề xuất tích hợp 113, 114, 115 thành một đầu số cấp cứu

Minh Long
•
Thứ Năm, 11/09/2025

Dự thảo Đề án phát triển hệ thống cấp cứu ngoại viện 2025-2030 của Bộ Y tế đưa ra giải pháp tích hợp các đầu số khẩn cấp 113, 114, 115 thành một tổng đài quốc gia, ứng dụng công nghệ hiện đại để cải thiện năng lực phản ứng khẩn cấp.

bo y te de xuat tich hop 113 114 115 thanh mot dau so cap cuu — Một bệnh nhân được cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai. (Ảnh: bachmai.gov.vn)

Ngày 11/9, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, Dự thảo Đề án phát triển hệ thống cấp cứu ngoại viện giai đoạn 2025-2030 đã được xây dựng và đang lấy ý kiến các đơn vị liên quan. Đề án lần đầu tiên được xây dựng tại Việt Nam, nhằm giải quyết các thách thức trong lĩnh vực cấp cứu ngoại viện.

Hệ thống cấp cứu ngoại viện hiện nay tại Việt Nam đã hình thành với các trung tâm cấp cứu 115 tại Hà Nội, TP.HCM và một số tỉnh lớn.

Mỗi năm, Trung tâm cấp cứu 115 Hà Nội vận chuyển khoảng 30.000 người bệnh, cứu sống 123 ca ngừng tim ngoài bệnh viện trong giai đoạn 2019-2024, đồng thời thực hiện hơn 12.000 chuyến cấp cứu trong dịch COVID-19.

Tại TP.HCM, mạng lưới trạm cấp cứu vệ tinh xử lý hàng trăm nghìn cuộc gọi mỗi năm. Tuy nhiên, hệ thống này vẫn đối mặt với nhiều khó khăn.

Hiện nay, Việt Nam chưa có khung pháp lý hoàn chỉnh cho cấp cứu ngoại viện, bảo hiểm y tế chưa chi trả dịch vụ này, gây khó khăn trong vận hành. Việc điều phối còn phân mảnh, thiếu sự thống nhất trên cả nước, tổng đài 115 chưa có khả năng phân loại tình trạng bệnh ngay từ đầu, dẫn đến độ bao phủ dịch vụ thấp, chỉ đáp ứng 10-20% nhu cầu cấp cứu. Ở nhiều tỉnh, đặc biệt vùng sâu, vùng xa, người dân hầu như không tiếp cận được dịch vụ cấp cứu đúng chuẩn.

Về nhân lực, khoảng 80% nhân viên cấp cứu ngoại viện chưa được đào tạo chuẩn hóa, chưa có chứng chỉ hành nghề riêng, và chế độ đãi ngộ hạn chế dẫn đến thiếu hụt nhân sự.

Về trang thiết bị, chỉ 60% huyện có xe cứu thương, 70% xe không đạt tiêu chuẩn quốc tế, tỷ lệ xe cấp cứu chỉ đạt 0,2/100.000 dân, thấp hơn nhiều so với Singapore (0,8) hay Nhật Bản, Đài Loan (2-3).

Thời gian phản ứng trung bình cao hơn chuẩn quốc tế (dưới 8 phút ở đô thị, dưới 15 phút ở nông thôn), và tỷ lệ sống sót sau cấp cứu chưa đạt mức khuyến cáo 65%.

Để khắc phục, Đề án đề xuất xây dựng Tổng đài quốc gia cấp cứu ngoại viện với một đầu số duy nhất, tích hợp các đầu số 113, 114, 115. Tổng đài hoạt động 24/7, ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn để định vị, phân loại cuộc gọi theo mức độ khẩn cấp, lưu trữ và phân tích dữ liệu để dự báo nhu cầu cấp cứu theo vùng. Tổng đài sẽ kết nối trực tuyến với các lực lượng y tế, công an, phòng cháy chữa cháy, cứu hộ cứu nạn, và liên kết với hồ sơ bệnh án điện tử và các bệnh viện.

Lộ trình triển khai gồm hai giai đoạn. Giai đoạn 2025-2027 sẽ thí điểm tại 6 địa phương: Bắc Ninh, Hải Phòng, Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Khánh Hòa, An Giang. Giai đoạn 2027-2030 sẽ mở rộng trên cả nước, chuẩn hóa hệ thống cấp cứu ngoại viện. Đề án đặt mục tiêu đến năm 2030, 100% tỉnh/thành kiện toàn hệ thống cấp cứu, 100% nhân viên cấp cứu có chứng chỉ hành nghề, 100% phương tiện cấp cứu đạt chuẩn, và ít nhất 2 triệu người dân được đào tạo sơ cấp cứu.

Đề án cũng đề xuất phát triển các mô hình xe cấp cứu đa dạng, bao gồm xe cứu thương thông thường, mô tô cấp cứu, xe địa hình, xuồng, và tàu cao tốc, phù hợp với từng khu vực. Bộ Công an và Bộ Quốc phòng sẽ tham gia vận hành tổng đài và triển khai phương tiện đặc thù cho vùng sâu, vùng xa, hải đảo. Ngoài ra, đề án kiến nghị xây dựng cơ chế tài chính bền vững thông qua ngân sách nhà nước, bảo hiểm y tế, và xã hội hóa hợp pháp.