Chính phủ đề nghị Quốc hội điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia để đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam sử dụng khoảng 10.827 ha đất.

duong sat cao toc
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam. (Ảnh minh họa: muratart/shutterstock)

Trình bày tờ trình sáng 23/10 tại kỳ họp thứ 8, Bộ trưởng TN-MT Đỗ Đức Duy cho biết dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam được thống nhất thực hiện trước năm 2030.

Dự án này có nhu cầu sử dụng khoảng 10.827 ha đất dẫn đến sẽ làm tăng nhu cầu sử dụng đất cho các công trình, dự án hạ tầng quan trọng quốc gia, do đó, cần bổ sung quỹ đất, đảm bảo yêu cầu phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, kết nối phát triển liên ngành, liên vùng, hành lang kinh tế và các vùng động lực phát triển của quốc gia.

Bên cạnh đó, năm 2025 cũng đến kỳ điều chỉnh các Quy hoạch tỉnh nên cần sớm phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia, phân bổ chỉ tiêu sử dụng đất cho các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

Ông Duy cho biết qua rà soát, nhiều chỉ tiêu sử dụng đất trong Quy hoạch, Kế hoạch sử dụng đất quốc gia không còn phù hợp. Do dự báo nhu cầu sử dụng đất chưa đầy đủ và chính xác nên quy hoạch sử dụng đất được phê duyệt năm 2019 đã trở nên lạc hậu so với thực tế.

“Nếu không được điều chỉnh, bổ sung sẽ gây khó khăn triển khai dự án trọng điểm quốc gia, dự án có khả năng thu hút đầu tư; ảnh hưởng đến thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế xã hội đã được phê duyệt”, ông Duy nói.

chinh phu de nghi dieu chinh quy hoach su dung dat quoc gia de lam duong sat toc do cao
Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy trình bày trước Quốc hội, sáng 23/10. (Ảnh: quochoi.vn)

Bộ trưởng TN-MT cho biết Chính phủ sẽ trình Quốc hội điều chỉnh 8 chỉ tiêu sử dụng đất gồm: nhóm đất nông nghiệp (trong đó có các loại đất: đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên); nhóm đất phi nông nghiệp (trong đó có các loại đất: đất quốc phòng, đất an ninh.

Chính phủ đề nghị Quốc hội quyết định chủ trương điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến 2050 tại Kỳ họp thứ 8. Sau đó, Chính phủ sẽ tổ chức lập, thẩm định, trình Quốc hội xem xét, thông qua quy hoạch chi tiết vào kỳ họp cuối năm 2025.

Thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho hay Ủy ban này đồng ý sự cần thiết điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra nêu rõ kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất quốc gia có nhiều chỉ tiêu đạt thấp. Có chỉ tiêu còn chưa thực hiện, như đất xây dựng kho dự trữ quốc gia; đất khu kinh tế.

Bên cạnh đó, còn có sự chưa hợp lý trong việc phân bổ chỉ tiêu và khả năng thực hiện của các địa phương. Ví dụ, tại tỉnh Điện Biên, chỉ tiêu đất khu công nghiệp được phân bổ là 55 ha, tuy nhiên đến nay chưa được thực hiện. Tỉnh Lai Châu chỉ tiêu đất khu công nghiệp được phân bổ là 200 ha, đến nay cũng chưa được thực hiện…

Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ đánh giá tác động của chính sách, pháp luật đến việc thực hiện các chỉ tiêu sử dụng đất; tiếp tục rà soát, làm rõ nguyên nhân đề xuất điều chỉnh các chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất.

Trong báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, Bộ GTVT tính toán tổng mức đầu tư dự án tăng từ 58 tỷ USD lên 67,34 tỷ USD (hơn 1,7 triệu tỷ đồng), chưa bao gồm 5,53 tỷ USD mua bổ sung các đoàn tàu trong giai đoạn 2036 – 2045.

Theo Bộ GTVT, quy mô đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam có tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 1.541km, đường đôi, khổ 1.435mm, trong đó: công trình cầu dài 938km, công trình hầm dài 154km, chạy trên mặt đất 449km.

Dự án đi qua 20 tỉnh thành, với 23 ga hành khách và 5 ga hàng hóa, 5 depot tàu khách.

Dự án sẽ mua 85 đoàn tàu khách EMU (8 toa tàu/đoàn) và 30 đầu kéo tàu hàng, 1.250 toa hàng.

Sau đó, Hội đồng thẩm định Nhà nước đề nghị Bộ GTVT rà soát tổng mức đầu tư hơn 67 tỷ USD dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, nhằm tính đúng, phù hợp.

Minh Long