56% doanh nghiệp FDI báo lỗ, tình hình khó khăn thực sự hay chỉ là chiêu bài chuyển giá?
- Nguyên Hương
- •
Theo báo cáo về tình hình hoạt động của các doanh nghiệp FDI năm 2023, Bộ Tài chính cho biết trong số 28.918 doanh nghiệp FDI có dữ liệu báo cáo tài chính, có đến 16.292 doanh nghiệp báo cáo kinh doanh thua lỗ, tăng 21,2% so với năm trước. Số doanh nghiệp bị lỗ lũy kế cũng tăng 15%, lên tới 18.140 doanh nghiệp.
Bộ Tài chính mới đây đã có báo cáo gửi lên Chính phủ về tình hình hoạt động của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).
Gần 16.300 doanh nghiệp FDI kinh doanh thua lỗ
Theo báo cáo, trong số 28.918 doanh nghiệp FDI có dữ liệu báo cáo tài chính, có đến 16.292 doanh nghiệp báo cáo kinh doanh thua lỗ, tăng 21,2% so với năm trước. Đồng thời, số doanh nghiệp bị lỗ lũy kế lên tới 18.140 doanh nghiệp, tăng 15%.
Tổng số lỗ của các doanh nghiệp này trong năm 2023 là 217.464 tỷ đồng, tăng mạnh 32%. Nếu tính lũy kế, con số thua lỗ thậm chí lên tới 908.211 tỷ đồng. Ngoài ra, trị giá âm vốn chủ sở hữu của nhóm doanh nghiệp này đạt 241.560 tỷ đồng, tăng 29% so với năm 2022. Số doanh nghiệp bị lỗ mất vốn chủ sở hữu đạt 5.091 doanh nghiệp, tăng 15,2% so với năm trước.
Doanh thu và lợi nhuận doanh nghiệp FDI giảm mạnh
Bộ Tài chính cũng cho biết, tổng doanh thu của các doanh nghiệp FDI trong năm 2023 đạt hơn 9,4 triệu tỷ đồng, giảm hơn 426,9 nghìn tỷ đồng so với năm trước.
Lợi nhuận trước thuế của khối FDI đạt hơn 411.700 tỷ đồng, giảm 68.300 tỷ đồng so với năm 2022. Lợi nhuận sau thuế cũng giảm mạnh, chỉ đạt khoảng 377.000 tỷ đồng, giảm gần 63.000 tỷ đồng.
Tổng tài sản và vốn chủ sở hữu của khối doanh nghiệp FDI có tăng nhẹ. Cụ thể, tổng tài sản của 28.918 doanh nghiệp FDI có báo cáo tài chính năm 2023 đạt gần 9,96 triệu tỷ đồng, tăng 6,8% so với năm trước. Vốn chủ sở hữu đạt khoảng 4,19 triệu tỷ đồng, tăng 5,5%, trong khi tổng số nợ phải trả lên đến 5,7 triệu tỷ đồng, tăng 7,9%.
Trước thực trạng gia tăng số lượng doanh nghiệp FDI báo lỗ, Bộ Tài chính kiến nghị Chính phủ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và rà soát các dự án FDI đang hoạt động.
Bộ Tài chính cũng đề xuất triển khai các biện pháp quản lý đối với những doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm, gây thất thoát nguồn thu ngân sách hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, kinh tế – xã hội.
Ngoài ra, Bộ Tài chính nhấn mạnh cần có phương án đào tạo, nâng cao năng lực chuyên môn cho các cơ quan quản lý, nhằm đảm bảo hoạt động giám sát doanh nghiệp FDI tại địa phương đạt hiệu quả cao hơn.
Vậy trên thực tế hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp FDI như thế nào? Doanh nghiệp FDI lỗ thật hay chỉ là chiêu bài chuyển giá?
Năm 2023, gần 70% doanh nghiệp chọn sa thải lao động khi gặp khó khăn, tiếp đến là tạm dừng tuyển dụng mới, theo khảo sát của Navigo Search. Kết quả được nêu trong Báo cáo Lương và thị trường lao động năm 2024 do Navigos Search khảo sát vào quý III/2023 từ 550 doanh nghiệp cùng hơn 4.000 ứng viên làm việc tại 23 ngành nghề, ở sáu tỉnh thành Hải Phòng, Hà Nội, Đà Nẵng, Bình Dương, Đồng Nai, TP HCM. 82% doanh nghiệp được khảo sát chịu tác động tiêu cực từ thị trường khi tổng cầu thế giới sụt giảm, mất đơn hàng và cắt giảm nhân sự là biện pháp ứng phó đầu tiên với 69% lựa chọn; gần 53% doanh nghiệp tạm ngừng tuyển dụng mới. Phản ánh trên con số vốn FDI thực hiện năm 2023, Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) cho biết vốn FDI đăng ký tại Việt Nam tăng mạnh, đạt 36,61 tỷ USD, tăng 32,1% so với năm 2022, trong khi vốn FDI toàn cầu chỉ tăng 3%, điều này cho thấy các nhà đầu tư nhìn nhận được tính ưu việt của môi trường đầu tư Việt Nam.
Tuy nhiên, vốn FDI thực hiện chỉ đạt mức 23,18 tỷ USD, chỉ chiếm 63,3% vốn đăng ký, tức tăng 3,5% so với năm 2022, tương đương mức tăng vốn FDI toàn cầu. Dấu hiệu cho thấy các nhà đầu tư đã thay đổi kế hoạch vốn khi bước vào triển khai dự án thực tế.
Theo đánh giá của Hiệp hội thương mại Hàn Quốc tại Việt Nam (KOCHAM), Tổ chức xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO), Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) và Hiệp hội thương mại Hoa Kỳ (AmCham), niềm tin của các nhà đầu tư vào Việt Nam có xu hướng tăng và lạc quan. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn có nhiều hạn chế chưa khắc phục như thủ tục hành chính chưa minh bạch, thời gian thực hiện các thủ tục đầu tư còn dài làm tăng chi phí đầu tư kinh doanh, cơ sở hạ tầng còn nhiều bất cập, nhất là việc ổn định cung cấp điện, thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao, tiến trình chuyển đổi xanh còn chậm.
Từ khóa chuyên gia Recommend doanh nghiệp FDI báo lỗ
