Thái Lan đã nhượng bộ những gì để được ông Trump giảm thuế xuống 19%?

Sau khi Thái Lan và Campuchia chấm dứt giao tranh biên giới, hai quốc gia này đã lần lượt đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ, trong đó thuế quan đối ứng áp lên Thái Lan đã được giảm mạnh từ 36% xuống còn 19%. Chính phủ Thái Lan sau đó đã công bố danh sách những nhượng bộ rộng lớn và đa phương mà nước này đã đưa ra trong quá trình đàm phán, bao gồm việc thực thi các quy tắc xuất xứ nghiêm ngặt hơn nhằm ngăn chặn hàng hóa Trung Quốc đi đường vòng qua Thái Lan để vào thị trường Hoa Kỳ. Những nhượng bộ này đã thúc đẩy Tổng thống Trump đồng ý giảm mạnh thuế quan đối với Thái Lan.

Thuế suất mới 19% mà Hoa Kỳ áp dụng đối với Thái Lan đã chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8.

Bộ trưởng Tài chính Thái Lan, ông Pichai Chunhavajira, cho biết việc đạt được thỏa thuận mức thuế 19% với Hoa Kỳ sẽ giúp tăng cường năng lực cạnh tranh toàn cầu của Thái Lan và củng cố niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài.

Mức thuế mới này rõ ràng thấp hơn mức 36% được ông Trump công bố vào tháng Tư, đồng thời tiệm cận hơn với mức thuế mà các nước trong khu vực đã đạt được. Việt Nam và Indonesia đã lần lượt đàm phán được mức thuế 20% và 19% với Hoa Kỳ.

Theo hãng tin Bloomberg, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Thái Lan, với tổng kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ năm ngoái đạt khoảng 63 tỷ USD, chiếm 18% tổng xuất khẩu của Thái Lan.

Theo thông tin tổng hợp từ Nation TV, Thái Lan và Hoa Kỳ đã đạt được đồng thuận trong 10 lĩnh vực chính, trong đó có 9 lĩnh vực được xem là nhượng bộ từ phía Thái Lan. Những nhượng bộ này đã góp phần giúp Hoa Kỳ giảm thuế quan áp lên Thái Lan xuống còn 19%.

Đa số hàng hóa Mỹ xuất khẩu sang Thái được miễn thuế

Thái Lan đã đồng ý áp dụng mức thuế 0% cho hơn 10.000 trong tổng số khoảng 11.000 mặt hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ. Những mặt hàng này chủ yếu là các loại hàng hóa mà Thái Lan không sản xuất trong nước hoặc sản lượng không đủ dùng, chẳng hạn như thiết bị y tế, linh kiện ô tô tiên tiến và thực phẩm chuyên dụng.

Giảm hàng rào phi thuế quan

Thái Lan cam kết giảm các rào cản thương mại, bao gồm các quy định vệ sinh, thủ tục hải quan và quy trình chứng nhận đối với hàng hóa Hoa Kỳ. Thái Lan đồng ý áp dụng cơ chế “kiểm tra sau thông quan”, cho phép hàng hóa được thông quan trước rồi kiểm tra sau, giúp đẩy nhanh quy trình và giảm chi phí cho các nhà xuất khẩu Hoa Kỳ.

Mở cửa Hành lang Kinh tế Phía Đông (EEC) và đầu tư cơ sở hạ tầng cho Mỹ

Thái Lan đã cung cấp dịch vụ luồng xanh và các ưu đãi từ “Ủy ban Thúc đẩy Đầu tư” (BOI) cho các doanh nghiệp Mỹ, tập trung vào 3 lĩnh vực trọng điểm: năng lượng sạch, bán dẫn/công nghệ thông tin và truyền thông (ICT), và hậu cần.

Động thái này nhằm biến Thái Lan trở thành trung tâm đầu tư quan trọng của Hoa Kỳ tại ASEAN.

Mua năng lượng và máy bay từ Hoa Kỳ

Cả khu vực công và tư nhân Thái Lan đang phối hợp chuẩn bị mua khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và máy bay thế hệ mới của Boeing từ các công ty Hoa Kỳ.

Dự kiến động thái này sẽ giúp giảm thặng dư thương mại kéo dài của Thái Lan với Hoa Kỳ.

Cam kết giảm 70% thặng dư thương mại với Mỹ trong vòng 5 năm

Thái Lan đã đưa ra một lộ trình nhằm cắt giảm thặng dư thương mại khổng lồ của nước này với Hoa Kỳ (hiện hơn 3,69 tỷ USD mỗi năm) xuống còn 30% vào năm 2030. Lộ trình này bao gồm việc tăng nhập khẩu và tái cân bằng dòng vốn đầu tư.

Áp dụng quy tắc xuất xứ mới (RVC)

Thái Lan đồng ý thực hiện hệ thống xác minh xuất xứ sản phẩm nghiêm ngặt hơn. Mục tiêu là ngăn chặn “hàng hóa Trung Quốc đi đường vòng qua Thái Lan” để vào thị trường Hoa Kỳ và đảm bảo hàng hóa từ Thái Lan không bị lợi dụng làm kênh trốn thuế.

Giảm thuế dịch vụ số/điện toán đám mây cho doanh nghiệp Mỹ

Thái Lan đã cung cấp mức giảm thuế 5% trong vòng hai năm cho các công ty cung cấp dịch vụ số của Mỹ (như AWS và Google Cloud). Mục tiêu là khuyến khích các công ty công nghệ Hoa Kỳ đầu tư và cung cấp dịch vụ nhiều hơn tại thị trường Thái Lan.

Mở rộng hạn ngạch nhập khẩu nông sản Hoa Kỳ

Thái Lan đã đồng ý tăng hạn ngạch nhập khẩu ngô, lúa mạch và đậu nành từ Hoa Kỳ. Động thái này nhằm hỗ trợ ngành công nghiệp thức ăn chăn nuôi của Thái Lan và đáp ứng nhu cầu của ngành nông nghiệp Mỹ.

Bảo vệ một số sản phẩm chiến lược

Mặc dù Thái Lan đồng ý giảm thuế về 0% đối với đa số hàng hóa Mỹ, nước này vẫn giữ nguyên thuế suất hiện hành đối với một số mặt hàng chiến lược quan trọng. Các mặt hàng này bao gồm gạo, đường, trái cây chế biến và các sản phẩm thực phẩm cạnh tranh cao – nhằm bảo vệ nông dân và nhà sản xuất trong nước.

Tuân thủ điều kiện ngừng bắn Thái – Campuchia

Dù điều khoản này không chính thức được đưa vào thỏa thuận thương mại Mỹ – Thái, nhưng dư luận cho rằng thiện chí “giảm căng thẳng biên giới” của Thái Lan là một yếu tố tiềm ẩn khiến Hoa Kỳ quyết định giảm thuế quan đối ứng.

Trong nhiều thập kỷ qua, Thái Lan và Campuchia thường xuyên xảy ra tranh chấp lãnh thổ biên giới. Vào ngày 24/7, hai bên đã xảy ra giao tranh và đều cáo buộc đối phương gây ra xung đột. Sau khi xung đột nổ ra, Thái Lan ban đầu từ chối hòa giải từ bên thứ ba. Tổng thống Trump đã gọi điện cho lãnh đạo hai nước vào ngày 26/7 và tuyên bố rõ rằng nếu giao tranh tiếp diễn, Hoa Kỳ sẽ không ký thỏa thuận thương mại với họ. Sau cuộc điện đàm, ông Trump thông báo rằng lãnh đạo hai nước đã đồng ý tiến hành đàm phán ngừng bắn. Ngày 28/7, lãnh đạo Thái Lan và Campuchia bắt đầu đàm phán tại nước chủ tịch luân phiên ASEAN – Malaysia, và cuối cùng đã đạt được đồng thuận ngừng bắn.

Sau khi Thái Lan và Campuchia đồng ý “ngừng bắn vô điều kiện”, Tổng thống Trump lập tức ra lệnh cho đội đàm phán thương mại Hoa Kỳ tiến hành đàm phán thương mại với cả hai nước.

Xem thêm

Nước nào chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ thuế quan mới?

Bloomberg gọi những quốc gia này là những nước thua lỗ nhiều nhất và Trung Quốc là nước chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ mức thuế quan mới