Trung Quốc bùng nổ làn sóng đóng cửa trường mẫu giáo, mỗi ngày hơn 600 giáo viên thất nghiệp
- Cao Tuệ
- •
Trung Quốc đã mở chính sách sinh con thứ ba nhiều năm, nhưng tỷ lệ kết hôn của giới trẻ liên tục giảm, dẫn tới số trẻ sơ sinh sụt giảm mạnh, khiến hàng loạt trường mẫu giáo trên toàn quốc phải đóng cửa vì không tuyển được trẻ. Thống kê cho thấy riêng năm 2024 đã có hơn 20.000 trường mẫu giáo đóng cửa, trung bình mỗi ngày có hơn 600 giáo viên mất việc.
Báo cáo thống kê của Bộ Giáo dục Trung Quốc cho thấy, năm 2024, số lượng trường mẫu giáo trên toàn quốc giảm mạnh từ 274.400 xuống còn 253.300, tức chỉ trong một năm đã đóng 21.100 trường, trong đó trường mẫu giáo tư thục giảm hơn 18.000. Ngoài ra, theo tạp chí Tài Kinh, năm 2024 cả nước giảm 241.800 giáo viên mẫu giáo, tương đương mỗi ngày có hơn 600 người mất việc.
Nhiều chuyên gia dự đoán, năm 2025 có thể sẽ có khoảng 26.000 trường mẫu giáo đóng cửa, và đến năm 2030, số trường mẫu giáo trên toàn quốc có thể giảm xuống còn khoảng 163.700, trung bình mỗi năm đóng khoảng 15.000 trường.
Làn sóng đóng cửa này cũng không chừa các thành phố lớn như Thâm Quyến. Một hiệu trưởng của “trường mẫu giáo hạng nhất Thâm Quyến” viết bài chia sẻ rằng trường do bà sáng lập đã phải đóng cửa vào ngày 31/7 năm nay.
“Tôi làm hiệu trưởng mầm non ở Thâm Quyến 15 năm, hôm nay tôi thất nghiệp.” Bà kể, năm 2002 tốt nghiệp chuyên ngành giáo dục mầm non của Đại học Sư phạm Hồ Nam, bà đến dạy ở một trường mẫu giáo tư thục mới mở tại Nam Sơn, Thâm Quyến. Sau đó bà lần lượt làm phó hiệu trưởng rồi hiệu trưởng.
Năm 2011, bà được cử đến tiếp quản một trường mẫu giáo ở quận Bảo An đang trên bờ phá sản. Khi đó chưa tới 80 trẻ, thu nhập hàng tháng chưa bằng một nửa chi phí. Bà cắn răng nhận nhiệm vụ. Để tiết kiệm, bà cùng giáo viên tự trang trí lớp học, tự làm đồ dùng; mang tờ rơi đi từng nhà phát. Cuối cùng biến một trường sắp đóng cửa thành “trường mẫu giáo hạng nhất Thâm Quyến”, đỉnh điểm có 416 trẻ, 13 lớp, hơn 60 nhân viên.
Tuy nhiên, từ năm 2022 việc tuyển sinh ngày càng khó. Bà nói: “Trước đây, chúng tôi nhận đăng ký trước nửa năm, phụ huynh chen chúc; giờ, trước khai giảng một tháng vẫn phải gọi điện, nhắn WeChat, năn nỉ phụ huynh đưa con đến tham quan.”
Đến năm 2023, số trẻ của trường giảm từ 380 xuống 168, thu nhập sụt giảm, chi phí tăng, lần đầu tiên trường bị lỗ.
Năm 2024, tập đoàn chủ quản bắt đầu lần lượt đóng các trường thua lỗ: đầu tiên là trường cao cấp ở Phúc Điền, rồi trường phổ cập ở Nam Sơn, cuối cùng là chính trường “hạng nhất Thâm Quyến” do bà sáng lập.
“15 năm, tôi dành cả tuổi trẻ và tâm huyết cho ngôi trường này, cho các em nhỏ. Nhưng giờ tôi lại trở thành một hiệu trưởng thất nghiệp.” Bà nói: “Gần một tháng nay, tôi luôn tự hỏi tương lai mình ở đâu. Tiếp tục làm hiệu trưởng? Nhưng các trường tư ở Thâm Quyến lần lượt đóng cửa, trường công thì khó vào. Chuyển nghề? Nhưng ngoài làm hiệu trưởng, tôi chẳng biết làm gì.”
Bà Vương, nguyên hiệu trưởng một trường mẫu giáo ở Cam Túc, cũng chia sẻ với đài Truyền hình Tân Đường Nhân (NTDTV): “Giờ nhiều trường mẫu giáo đóng cửa lắm, trẻ thì ít đến đáng thương. Ngay cả trường công cũng không tuyển đủ. Nhiều bạn trẻ không kết hôn, không sinh con, chúng tôi cũng hết cách. Tiền thuê nhà tăng cao, nên cuối cùng chúng tôi quyết định nghỉ, đặc biệt năm nay cạnh tranh khốc liệt, kiếm tiền rất khó, ai cũng khổ.”
Một video do blogger công nghệ Weibo “Ngoại Thương Lão Giả” đăng cho thấy bàn ghế của một trường mẫu giáo bị chuyển ra ngoài, hành lang bừa bộn. Trong video, hiệu trưởng nhìn đồ đạc bị dọn đi, than thở: “Đây là nỗi xót xa của biết bao hiệu trưởng.”
Ngày 14/8, blogger đăng rằng làn sóng đóng cửa đã lan đến trường công. Một trường mẫu giáo công lập ở quận Cổ Lâu, Nam Kinh, thủ phủ tỉnh Giang Tô, cũng phải đóng cửa vì không tuyển được trẻ. “Trước kia thời cao điểm sinh đẻ, muốn cho con vào mẫu giáo phải chạy vạy khắp nơi, giờ thì… ai cũng khó khăn.”
Tình hình có thể còn tệ hơn. Tạp chí Caijing dẫn lời các học giả cảnh báo, nếu không được cải thiện, trong tương lai tiểu học, trung học, thậm chí đại học cũng có thể xuất hiện “làn sóng đóng cửa”.
Blogger “A Lin không muốn động” phân tích, làn sóng đóng cửa trường mẫu giáo là biểu hiện trực tiếp của tỷ lệ sinh liên tục giảm. Từ năm 2016, số trẻ sơ sinh giảm mạnh, nguyên nhân là chi phí sinh hoạt quá cao. Giá nhà không ngừng tăng, chi phí nuôi con chiếm hơn 50% thu nhập gia đình, phụ nữ đi làm còn phải đối mặt với lựa chọn khó giữa sinh con và sự nghiệp. Giới trẻ không phải không muốn sinh, mà thật sự là “không đủ tiền sinh, không đủ tiền nuôi”. Chi phí cao kìm hãm việc sinh nở, tạo thành vòng luẩn quẩn “không dám sinh – không muốn sinh”. Lâu dài, không chỉ ngành giáo dục bị ảnh hưởng, mà việc chi trả lương hưu và cung ứng lao động trong tương lai cũng sẽ gặp khó khăn.
Xem thêm
Từ khóa Trường mẫu giáo ở Trung Quốc đóng cửa trường học trường mầm non tỷ lệ sinh ở Trung Quốc
