Ngành Thuế quyết tâm “chấm dứt thuế khoán” đối với các hộ kinh doanh trước năm 2026
- Nguyên Hương
- •
Để đạt được mục tiêu “Chấm dứt thuế khoán trước năm 2026 “, Cục Thuế đặt kế hoạch triển khai 7 nhóm biện pháp song song. Năm 2025 dự báo một làn sóng chuyển đổi “đi lên, lùi lại hay rút lui” của khối “hộ kinh doanh”, từng được coi là xương sống của nền kinh tế.

Tuần đầu tháng 6, một chiến dịch được thực hiện bởi lực lượng thuế kết hợp cùng chính quyền địa phương với kế hoạch tiếp cận tất cả các hộ kinh doanh “thuộc đối tượng triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền” theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP.
Lực lượng triển khai hóa đơn điện tử này được ghi nhận xuất hiện tại mọi ngóc ngách, đường phố, khu dân cư, chợ dân sinh, khu dân cư, trung tâm thương mại….vừa kiểm tra, vừa vận động, vừa hướng dẫn các hộ kinh doanh thực hiện.
Đối diện với thực tế đang xảy ra tại nhiều khu chợ truyền thống, chợ đầu mối, không ít hộ kinh doanh tạm đóng cửa để nghe ngóng tình hình, động thái của Cục thuế được cho là khá cương quyết, bền bỉ. Việc triển khai hóa đơn điện tử trong khối “hộ kinh doanh” được Cục thuế xác định là một bước chuyển tiếp căn bản nhằm xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với các hộ kinh doanh trước năm 2026 theo yêu cầu của Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025.
Trả lời Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, ông Mai Sơn – Phó Cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) nhấn mạnh: Việc xóa bỏ thuế khoán có ý nghĩa then chốt trong việc cải cách quản lý thuế và thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tư nhân.
Cục Thuế sẽ làm gì tiếp theo để tiến tới xóa bỏ thuế khoán?
Ông Sơn nhận định, từ giờ đến hết năm 2025 là thời gian nước rút để toàn hệ thống thuế cùng các hộ kinh doanh chuẩn bị cho một bước chuyển căn bản. Thành công của cải cách này không chỉ phụ thuộc vào thể chế, công nghệ mà còn là sự đồng hành, ủng hộ của toàn xã hội – đặc biệt là chính quyền cơ sở và bản thân người nộp thuế.
Để đảm bảo thực thi hiệu quả chủ trương chuyển đổi thuế hộ kinh doanh, Bộ Tài chính đã và đang triển khai 7 nhóm giải pháp đồng bộ, từ pháp lý, công nghệ cho đến hỗ trợ thực tiễn.
Thứ nhất, Bộ Tài chính đang tích cực sửa đổi hệ thống pháp luật thuế. Thực tế, Bộ này đang xây dựng dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi, trong đó bỏ hoàn toàn cơ chế thuế khoán đối với hộ, cá nhân kinh doanh. Thay vào đó, áp dụng cơ chế tự khai, tự nộp đi kèm yêu cầu ghi sổ kế toán, lập hóa đơn như doanh nghiệp. Đồng thời, nghiên cứu điều chỉnh Luật Thuế Thu nhập cá nhân, Luật Thuế Giá trị gia tăng để quy định mức doanh thu không chịu thuế, bảo vệ nhóm hộ kinh doanh nhỏ.
Thứ hai, cơ quan Thuế đang tổ chức lại bộ máy theo hướng quản lý hộ kinh doanh chuyển từ chức năng sang theo đối tượng, theo địa bàn, đồng thời quy trách nhiệm cá nhân cho từng cán bộ thuế.
Thứ ba, Bộ Tài chính chủ trương đơn giản hóa sổ sách kế toán, hóa đơn và cung cấp miễn phí phần mềm kế toán – hóa đơn dùng chung. Điều này giúp hộ kinh doanh dễ tiếp cận và tuân thủ, đồng thời giảm gánh nặng thủ tục.
Thứ tư, ngành Thuế đang phát triển hệ thống kê khai điện tử tự động, cho phép hệ thống tự tính toán nghĩa vụ thuế dựa trên dữ liệu hóa đơn. Nhờ đó, hộ kinh doanh chỉ cần xác nhận thay vì phải khai tay từng khoản. Các phần mềm còn có chức năng nhắc thời hạn kê khai, cảnh báo sai sót…
Thứ năm, ngành Thuế đang tích cực triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền. Từ 1/7/2022, hóa đơn điện tử được áp dụng toàn quốc. Từ 15/12/2022, Bộ Tài chính đã triển khai thêm hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, công cụ giúp hộ kinh doanh xuất hóa đơn ngay tại điểm bán. Từ tháng 6/2025, hộ kinh doanh doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm trong lĩnh vực bán lẻ, dịch vụ buộc phải áp dụng hình thức này.
Thứ sáu, hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển tiếp. Ông Mai Sơn cho biết, cơ quan thuế từ Trung ương đên địa phương sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ kỹ thuật. Các hộ sẽ được nhắc nhở, hỗ trợ cài đặt máy tính tiền, phần mềm hóa đơn, thậm chí được hỗ trợ tài chính nếu khó khăn. Bộ cũng đề nghị chính quyền địa phương chủ động phối hợp, ban hành chính sách hỗ trợ thêm để giúp hộ kinh doanh yên tâm chuyển đổi.
Thứ bảy, lãnh đạo ngành thuế nhấn mạnh yêu cầu tăng cường giám sát tuân thủ.
“Ngành Thuế đang tích cực số hóa và kết nối dữ liệu với các bộ ngành, ngân hàng, cơ quan thị trường… Từ dữ liệu hóa đơn, dòng tiền, thu nhập thực tế, cơ quan thuế có thể phát hiện nhanh các dấu hiệu rủi ro, trốn thuế, ngược lại, hộ nào tuân thủ tốt sẽ được ưu tiên hỗ trợ“, Phó Cục trưởng Mai Sơn cho biết.
Có thể thấy quyết tâm của ngành thuế đưa tất cả các đối tượng kinh doanh vào hình thức thuế kê khai. Thời hạn bắt buộc hoàn thành trước năm 2026, có thể phấn đấu vượt tiến độ trong năm 2025.
Theo đó, một giai đoạn sàng lọc sẽ diễn ra trong khối “hộ kinh doanh”, những hộ kinh doanh nào tuân thủ được chuẩn mực kế toán có khả năng chuyển đổi sẽ tồn tại, phát triển thành doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, ngược lại những hộ kinh doanh theo kịp được quy định mới sẽ phải tính toán lùi về hình thức buôn bán nhỏ hoặc rút lui khỏi thị trường.
Theo số liệu Cục thống kê, Việt Nam có khoảng 5,2 triệu hộ kinh doanh, tạo ra 8-9 triệu việc làm cho xã hội, không kém khối công ty tư nhân. Khu vực này từng được coi là “xương sống” nhiều ngành, lĩnh vực, từ công-nông nghiệp đến thương mại, dịch vụ.
Từ khóa chấm dứt thuế khoán hộ kinh doanh hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền
