Phản ứng của người Ukraine sau đợt Zelensky tẩy bài chính phủ

Sẽ không dẫn tới cải thiện gì trên thực tế, vì không có một khuôn mặt mới nào, nhiều ý kiến phản ánh như vậy với VOA. Chính phủ là phải được kiến lập bởi Quốc hội, chứ không phải bởi ông Zelensky, một cựu thống đốc tỉnh phàn nàn. Ngoại trưởng Kuleba ra đi sẽ là tổn thất lớn, một nhà ngoại giao nói.

Trước chuyến công du sang Mỹ để báo cáo “kế hoạch chiến thắng” cho tổng thống Joe Biden, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã tiến hành tẩy bài nội bộ cực nhanh trong tuần này. 9 bộ trưởng và một số quan chức cấp cao được đổi mới, chiếm 1/2 chính phủ nước này.

“Không có người nào mới tham gia vào chính phủ,” Valery Pekar nói trong video phỏng vấn với Đài tiếng nói Hoa Kỳ VOA được công bố hôm 7/9. Ông Pekar là chủ tịch Euroindex, và cũng là quản lý và giảng dạy ở trường UCU ở Kiev (một trường về kinh doanh).

Theo ông, những người được thay mới vào đều là người được cất nhắc lên từ bộ máy chính phủ, “cho nên tuyệt đối sẽ không có bất kỳ một thay đổi nào về bất kỳ chủ trương nào.”

Về phương diện quân đội, “lần này chúng ta không thấy có thay đổi gì đáng kể về lĩnh vực này,” Olena Zerkal, một nhà ngoại giao có tiếng của Ukraine, cựu thứ trưởng ngoại giao, nói với VOA.

Bà cho rằng bởi vì “bộ trưởng tài chính vẫn còn đó” cho nên nhiều mảng khác cũng sẽ không có thay đổi gì, ví dụ như sản xuất phục vụ chiến tranh.

Tuy nhiên, bà Zerkal cho rằng sự ra đi của Ngoại trưởng Dmytro Kuleba “sẽ là một tổn thất rất lớn, [bởi vì] ông ấy có quan hệ rất tốt với các đối tác [phương Tây], và ông ấy là người có khả năng giao tiếp rất tốt,”

Serhy Gaidai, một chính khách của Ukraine, cựu thống đốc tỉnh Luhansk (2019 – 2023) đã thể hiện sự bất mãn trong một bài đăng trên Pravda Ukraine hôm 6/9 rằng “Trật tự Hiến Pháp Ukraine đã mất hiệu lực từ lâu. Chính phủ là nên được kiến lập bởi Quốc hội, chứ không phải được bổ nhiệm từ văn phòng tổng thống. Chỉ có ứng viên bộ trưởng quốc phòng và bộ trưởng ngoại giao mới là được tổng thống đệ trình.”

• Đảng cầm quyền Ukraine thông báo thay một nửa chính phủ
• Zelensky đã định thay Kuleba từ tháng 4 — The Economics

Chứng kiến lần tẩy bài này, có thể thấy nó được diễn ra cực kỳ chớp nhoáng. Ngày 3/9, “sụp đổ chính phủ” diễn ra ở Quốc hội, theo miêu tả của Pravda, khi mà Quốc hội phong tỏa tin tức truyền ra trong suốt 1 ngày.

Ngày 4/9 ngoại trưởng Kuleba cùng một loạt bộ trưởng đệ đơn từ chức.

Tối ngày 4/9, “Đầy tớ của Nhân Dân” (đảng cầm quyền) họp kín, và sau đó công bố danh sách thay đổi nhân sự của 1/2 chính phủ, theo quyết định của đảng.

Trong diễn văn hàng tối của mình vào hôm đó, ông Zelensky nói thay đổi nhân sự chính phủ là để cường hóa sức mạnh Ukraine và để cải thiện bộ máy chính phủ.

Hôm sau, ngày 5/9, danh sách được đệ trình lên Quốc hội, và được Quốc hội bỏ phiếu, ký duyệt, và công bố ngay lập tức trong cùng ngày.

Ngoài ra, theo ông Gaidai chỉ ra, theo lẽ thông thường, thì sau khi cách chức sẽ là truy tố trách nhiệm. Vì nếu người đó không phạm lỗi lớn thì cách chức làm gì? Nhưng điều lẽ ra là thông thường ấy đã không hề xảy ra sau khi nửa số bộ trưởng của chính phủ được thay thế.

Tại sao? Theo ông Gaidai, “đó là bởi vì điều người ta coi trọng không phải là ở hiệu quả công việc, mà là ở lòng trung thành [với Zelensky].”

Nhật Tân

Xem thêm

Tổng thống Zelensky bổ nhiệm hai phó thủ tướng và 9 bộ trưởng mới

Căn cứ theo đề nghị của Tổng thống Zelensky, các nhà lập pháp Ukraine vào thứ Năm  (5/9) đã bỏ phiếu để bổ nhiệm chín bộ trưởng mới, và hai phó thủ tướng.