Trong kỳ báo cáo kéo dài 12 tháng, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Lê Minh Trí khẳng định “chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người vô tội”. Có 7 cán bộ tòa án bị cách chức, bị buộc thôi việc, trong đó có 3 người nhận hối lộ.

le minh tri
Ông Lê Minh Trí trong buổi phát biểu nhậm chức Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, ngày 26/8/2024, thay thế cho người tiền nhiệm Nguyễn Hòa Bình (2016-2024) được bổ nhiệm chức Phó thủ tướng Chính phủ. (Ảnh: quochoi.vn)

Tại Báo cáo gửi Kỳ họp thứ 8 của Quốc hội về công tác của các tòa án năm 2024 (từ 1/10/2023 đến hết ngày 30/9/2024), Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Lê Minh Trí khẳng định chất lượng xét xử tại các phiên tòa hình sự là 100% “không án oan”.

Báo cáo của Chánh án Lê Minh Trí cho biết trong quá trình giải quyết, xét xử các vụ án hình sự cho thấy số lượng các vụ án mà các tòa án thụ lý tiếp tục tăng với tính chất, mức độ phức tạp, quy mô, thủ đoạn phạm tội tinh vi. Chất lượng tranh tụng tại phiên tòa tiếp tục được bảo đảm theo hướng thực chất, hiệu quả. Hình phạt áp dụng với các bị cáo tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội.

“Việc xét xử đảm bảo nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người vô tội”, báo cáo này khẳng định.

Tổng cộng 4.118 hồ sơ với 12.816 bị cáo được Tòa án các cấp trả lại, yêu cầu viện kiểm sát điều tra bổ sung đảm bảo có căn cứ, đúng pháp luật.

Theo Chánh án Lê Minh Trí, các tòa án đã xử phạt tù nhưng cho hưởng án treo đối với 28.035 bị cáo. Các trường hợp cho bị cáo hưởng án treo được cân nhắc kỹ lưỡng.

Đã áp dụng biện pháp đặt tiền để bảo đảm với 8 bị can, bị cáo với tổng số tiền trên 320 triệu đồng, ra quyết định trả lại 4 bị cáo với số tiền 120 triệu đồng tiền bảo đảm bị cáo đã đặt.

Công bố “Chưa phát hiện trường hợp kết án oan người vô tội” từng nhiều lần được đưa ra tại các báo cáo công tác của Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao các năm 2022, 2023.

Tại Báo cáo thẩm tra các Báo cáo công tác nhiệm kỳ 2016-2021 của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao do Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga trình bày tại kỳ họp 11 Quốc hội khóa XIV (tháng 3/2021), báo cáo cho hay trong nhiệm kỳ qua (5 năm), chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người vô tội.

201 vụ, thu hồi 16.297 tỷ đồng tiền tham nhũng

Đối với các vụ án kinh tế, tham nhũng, chức vụ, báo cáo của Chánh án tòa tối cao cho hay tòa án các cấp tham gia phối hợp chặt chẽ ngay từ giai đoạn điều tra, hỗ trợ tích cực về hướng dẫn pháp luật, thu thập chứng cứ, tháo gỡ vướng mắc nghiệp vụ.

Tòa án các cấp đã tuyên thu hồi tiền, tài sản đối với 201 vụ với 1.011 bị cáo trong các vụ án kinh tế, tham nhũng, chức vụ với số tiền và tài sản trên 16.297 tỷ đồng; có 152 vụ với 788 bị cáo đã khắc phục hậu quả nộp lại tài sản đã chiếm đoạt trên 638,5 tỷ đồng…

Với các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực chỉ đạo, tòa án các cấp đã thụ lý theo thủ tục sơ thẩm 23 vụ án, đã xét xử 19 vụ án; thụ lý theo thủ tục phúc thẩm 19 vụ án, đã xét xử 9 vụ án và thụ lý theo thủ tục giám đốc thẩm 2 vụ án, đã xét xử 1 vụ án.

Đối với các vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cấp tỉnh theo dõi, chỉ đạo, tổng cộng đã thụ lý 629 vụ án với 1.802 bị cáo; đã xét xử theo thủ tục sơ thẩm 459 vụ án với 1.176 bị cáo; xét xử theo thủ tục phúc thẩm 103 vụ án với 238 bị cáo; quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung 31 vụ án với 127 bị cáo.

Những vụ án thuộc diện này như vụ án Việt Á, Tân Hoàng Minh, vụ án chuyến bay giải cứu, vụ án xảy ra tại Tập đoàn FLC, vụ án xảy ra tại Ngân hàng SCB, Công ty cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát…

11 thẩm phán bị “hoãn” bổ nhiệm, 7 cán bộ bị cách chức, buộc thôi việc

Báo cáo cho hay tính đến ngày 30/9, các tòa án nhân dân có 14.015 biên chế.

Gồm 6.399 thẩm phán, 2 thẩm tra viên cao cấp và tương đương, 482 thẩm tra viên chính và tương đương, 6.835 thẩm tra viên, thư ký và tương đương, 88 viên chức và 209 chức danh khác.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đã trình Chủ tịch nước phê chuẩn, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, cách chức thẩm phán với 633 trường hợp; đề nghị chưa bổ nhiệm lại thẩm phán để kiểm điểm xử lý trách nhiệm theo quy định đối với 11 trường hợp.

“Trong kỳ báo cáo, có 47 trường hợp bị kỷ luật hành chính”, Chánh án Lê Minh Trí cho biết. Trong đó, khiển trách 34 trường hợp, cảnh cáo 6 trường hợp, cách chức 1 trường hợp, buộc thôi việc 6 trường hợp.

Trong 6 trường hợp bị buộc thôi việc, có 5 trường hợp bị xử lý hình sự, gồm 3 trường hợp bị kết án về tội Nhận hối lộ; 2 trường hợp bị khởi tố, chưa kết án nhưng đã bị kỷ luật khai trừ Đảng.

Chánh án Minh Trí cho hay đã thực hiện quy trình đề nghị bổ sung quy hoạch phó chánh án Tòa án nhân dân tối cao giai đoạn 2021-2026 và giai đoạn 2026-2031 đối với 3 người, trong đó đề nghị bổ nhiệm lại 1 phó chánh án Tòa án nhân dân tối cao, trình Chủ tịch nước kéo dài thời hạn giữ chức vụ với 2 phó chánh án Tòa án nhân dân tối cao.

Bổ nhiệm, bổ nhiệm lại chức vụ lãnh đạo, quản lý các đơn vị Tòa án nhân dân tối cao và Tòa án nhân dân cấp cao đối với 64 trường hợp; bổ nhiệm, bổ nhiệm lại chức vụ chánh án, phó chánh án tòa cấp tỉnh, cấp huyện với 504 trường hợp.

Nguyễn Quân